سرماي هوا و غلبه بارش باران و برف بر گرماي خورشيد، به جاي آن‌که خبر اميدبخش نجات جنگل‌هاي هيرکاني از خطر آتش‌سوزي باشد، اين عرصه‌هاي مهم و چند ميليون ساله را با تهديد شعله‌ورشدن هميشگي آتش مواجه مي‌کند. طبق داده‌هاي آماري اداره کل منابع طبيعي وآبخيزداري گلستان، در اين استان21 درصد معادل 452 هزار هکتار از مجموع حدود 2 ميليون هکتار جنگل هيرکاني در گلستان وجود دارد و گستره آن از بندرگز آغاز شده و تا گليداغ در شرق گلستان امتداد دارد. وجود 150 گياه بومي درختي و بوته‌اي، گلستان را به منطقه‌اي غني در بخش جنگل تبديل کرده است که نگهداري از اين گونه هاي با ارزش را در برابر آسيب‌ها از جمله آتش‌سوزي فصل پاييز دوچندان مي‌کند. به گزارش ايرنا به گفته کارشناسان حوزه منابع طبيعي در گلستان، جنگل‌هاي استان از طريق عواملي مانند تغيير اقليم، بيماري‌ها، استفاده گسترده در قالب تفريح و تفرج و قرار گرفتن بخشي زيادي از زمين هاي کشاورزي در جوار آن، زير فشار آتش‌سوزي قرار گرفته است. يک کارشناس حوزه منابع طبيعي در گلستان با اشاره به اهميت حفظ جنگل‌هاي هيرکاني گفت: در پاييز تهديد به آتش‌سوزي در اين عرصه به اوج مي‌رسد و جدي گرفتن اطلاع رساني به مردم براي همکاري بهتر در پيشگيري از بروز آتش اين عرصه‌ها ضروري است. ابوطالب قزلسفلو اظهار کرد: بيشتر عرصه‌هاي جنگلي گلستان در کنار زمين‌هاي کشاورزي قرار دارد و به طور معمول کشاورزان براي شتاب بيشتر در انجام کشت پاييزه، اقدام به آتش‌زدن بقاياي کشت قبلي مي‌کنند که اين کار، احتمال واگيري آتش به جنگل را افزايش مي‌دهد. وي ادامه داد: عده‌اي از مردم هم در قالب کوهنوردي و طبيعت گردي براي گشت و گذار به عرصه‌هاي جنگلي مي‌روند که بايد آموزش به اين گروه‌ها را مورد توجه قرار داد چون با وزش باد، آتشي که با خروج گردشگران هنوز به طور کامل خاموش نشده است، گسترش يافته و از کنترل آن خارج مي‌شود. قزلسفلو تقويت ديده بان عرصه‌هاي جنگلي از سوي منابع طبيعي و آبخيزداري در فصل خزان را بسيار ضروري دانست و گفت: بايد از ديده‌بانان در خارج از ساعت اداري بيشتر استفاده کرد تا عرصه‌هاي جنگلي تمام وقت زير کنترل قرار گرفته و اين‌گونه تهديد آتش به حداقل برسد. مديرکل اسبق  منابع طبيعي با تاکيد بر برگزاري نشست‌هاي هماهنگي مسوولان دستگاه‌هاي عضو ستاد مديريت بحران استان و شهرستان‌ها در راستاي آمادگي مقابله با آتش‌سوزي جنگلي افزود: اين اقدام سبب مي‌شود هر دستگاه به وظيفه خود در پيشگيري و مقابله با آتش سوزي عمل کند. قزلسفلو استفاده از ظرفيت دهياران در پيشگيري و مقابله به موقع با آتش احتمالي در عرصه‌هاي جنگلي استان را هم ضروري دانست و گفت: با توجه به اين که دهياران نقش مهمي در حفظ عرصه‌هاي جنگلي دارند، بايد از آنان در نشست‌ مديريت بحران شهرستان‌ها دعوت کرد تا از گنجايش آنان براي تشکيل و فعال نگه داشتن گروه‌هاي امداد و خاموش‌کردن آتش با ساماندهي افراد آموزش ديده بهره برد. گلستان بيش از هزار روستا و آبادي دارد که عمده اين روستاها در نوار جنگل واقع در جنوب استان واقع شده و اقتصاد آن ها برپايه کشاورزي است...

ضرورت ممنوع‌شدن روشن کردن آتش در جنگل

يک کارشناس منابع طبيعي در گلستان هم معتقد است: براي پيشگيري از تهديد آتش سوزي در عرصه‌هاي جنگلي استان در تمام فصول سال بايد روشن کردن آتش در جنگل به ويژه در مناطق طبيعي ممنوع شود. عبدالرحيم لطفي به خبرنگار ايرنا گفت: در خيلي از کشورهاي دنيا برافروختن آتش در جنگل ممنوع بوده و جريمه سنگين هم براي اين کار در نظر گرفته مي‌شود در حالي که در ايران افراد براحتي در جنگل حضور يافته و آتش روشن مي کنند. وي گفت: پاييز به دليل آغاز موسم برگ‌ريزان درختان و انباشت برگ خشک در پاي درختان، احتمال وقوع آتش سوزي زياد مي‌شود که لازم است افراد هنگام حضور در جنگل از ايجاد آتش خودداري کنند. وي خاطرنشان کرد: سرمايه‌گذاري در حوزه آموزش فرهنگ حفظ منابع طبيعي به جامعه به ويژه دانش آموزان بايد بيشتر مورد توجه قرار گيرد. مديرکل سابق  همچنين از اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري گلستان خواست بيشتر با ساکنان روستاهاي حاشيه و داخل جنگل ارتباط برقرار کند تا از ظرفيت آن‌ها در پيشگيري و مقابله با آتش سوزي احتمالي استفاده کرد. وي نصب بيشتر دوربين حفاظتي در عرصه‌هاي جنگلي استان، بکارگيري ديده‌بان و استفاده از ظرفيت دهياري‌ها و ساير دستگاه‌ها از جمله حمل و نقل جاده‌اي در پيشگيري از آتش در جنگل‌هاي استان را مورد تاکيد قرار داد.

آموزش جوامع محلي

عضو مرکز تحقيقات آموزش کشاورزي و منابع طبيعي گلستان هم گفت: دليل اصلي وقوع آتش سوزي جنگل‌هاي استان ناآگاهي افراد و يا اقدام عامدانه است. نرگس کاردگر به خبرنگار ايرنا افزود: اگر آگاهي مردم منطقه نسبت به فرهنگ حفظ منابع طبيعي و ارزش درخت افزايش يابد، ضمن اين که دست به ايجاد آتش در جنگل‌ها نمي‌زنند حامي خوبي هم براي حفظ و حتي گسترش جنگل خواهند بود. اين کارشناس جنگل شناسي و اکولوژي جنگل، ايجاد آتش‌بُر در زمين‌هاي کشاورزي مشترک با عرصه‌هاي جنگلي در استان را يکي از راهکارهاي بسيار ضروري دانست و گفت: اين اقدام مي‌تواند گستره آتش‌سوزي در جنگل را کاهش دهد. کاردگر ادامه داد: استفاده از ترکيب گونه‌ها از جمله گونه بومي پهن برگ در احيا عرصه‌هاي جنگلي منطقه تاثير بسزايي در کاهش آتش سوزي دارد که بايد مورد توجه بيشتري دستگاه مرتبط قرار گيرد.

تمام امکانات آماده مقابله با آتش احتمالي در فصل خزان

فرمانده يگان حفاظت اداره‌کل منابع طبيعي و آبخيزداري گلستان گفت: تمام امکانات نيروي انساني و تجهيزات اين اداره کل آماده مقابله با آتش احتمالي در فصل پاييز است. عيسي گلبيني مفرد به ايرنا اظهار کرد: شيوه نامه آماده باش مديريت بحران استان براي مقابله احتمالي با آتش در عرصه هاي منابع طبيعي به دستگاه هاي مرتبط ابلاغ شده و علاوه بر اين امکانات، آموزش‌هاي لازم به نيروها ارايه شده و نشست‌هاي هماهنگي با حضور دستگاه هاي مرتبط در تمامي شهرستان‌ها برگزار گرديد. وي يادآور شد: 445 نيروي شرکتي و 120 نيروي رسمي اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري گلستان در 33 پاسگاه جنگلباني در 14 شهرستان ساماندهي شده و کار نگهداري از عرصه‌هاي منابع طبيعي را در کنار نيروهاي مردمي برعهده دارند. گلبيني مفرد ادامه داد: به طور ميانگين روزانه 192 گشت خودرويي و پياده از سوي گروه سازماني و شرکتي در عرصه‌هاي منابع طبيعي استان انجام مي‌شود. وي گفت: علاوه بر اين در 100 روستاي حاشيه و داخل جنگل اين استان گروه‌هاي مقابله با آتش در جنگل و چمنزار را تشکيل شده و با سازماندهي و آموزش هزار و 100 نفر، آماده خاموش‌کردن آتش احتمالي هستند. به گفته وي هر گروه مقابله با آتش روستايي استان، 11 عضو دارد که اين افراد آموزش‌هاي پيشگيري و مقابله با آتش احتمالي در عرصه‌هاي منابع طبيعي را زير نظر کارشناسان فراگرفته و مجهز به امکانات انفرادي شده‌اند. وي در خصوص آتش در عرصه‌هاي منابع طبيعي گلستان گفت: امسال 108 مورد آتش‌سوزي در عرصه هاي منابع طبيعي استان رخ داد که نسبت به مدت مشابه سال قبل 22 درصد کاهش دارد ولي از لحاظ وسعت 86 درصد بيشتر شد. گلبيني‌مفرد از ايجاد هزار و 54 کيلومتر آتش بُر در مسير مرز مشترک زمين‌هاي کشاورزي با عرصه‌هاي جنگلي استان با هدف سرايت نکردن آتش به جنگل از ابتداي امسال خبر داد. وي از هم استاني‌ها خواست از رهاسازي شيشه در جنگل خودداري کرده و در صورت مشاهده تخلفات به ويژه آتش در عرصه‌هاي منابع طبيعي موارد را به شماره هاي 1504 و 139 گزارش کنند. گلستان يکي از استان‌هاي غني در حوزه جنگل محسوب مي‌شود و صدها هزار هکتار از جنگل‌هاي هيرکاني از جمله بيشترين و وسيع ترين رويشگاه سرخدار ايران يا بهترين و غني ترين رويشگاه بلوط بلندمازو جهان در گاليکش را نيز در دل خود جاي داده است.