آي نور گلدي

وقتي اسم سرطان مياد، بسياري به ياد درد و درمان‌هاي طاقت‌ فرسا مي‌افتند، اما کمتر به آمارهايي فکر مي‌کنيم که بي‌صدا و  بي‌هياهو،از بحراني رو به رشد خبر مي‌دهند. در استان گلستان، جايي که طبيعتش زبان‌زد است، آمار ابتلا به سرطان با سرعتي نگران‌کننده در حال افزايش است. طبق داده‌هاي رسمي، در سال گذشته بيش از 3400 مورد جديد سرطان تنها در همين يک استان ثبت شده؛ يعني تقريباً هر روز 9 نفر، و اين يعني 9 زندگي که زير سايه‌ي نگراني قرار مي‌گيرند. شايد برايتان عجيب باشد اما گلستان در زمينه ي شيوع سرطان هاي معده، مري و ريه، سرآمد بسياري از نقاط  ايران است... چرا؟ چون عوامل خطرناکي مثل مصرف چاي داغ، ترياک، تغذيه ناسالم و کم‌تحرکي، بخشي از سبک زندگي بسياري از مردم اين استان شده. اين فقط يک گزارش خشک نيست. اين يک زنگ خطر براي همه ي در جهت پيشگيري از سرعت شيوع اين بيماري. پيشگيري خيلي زودتر از درمان آغاز ميشه؛ از سفره‌ي ساده‌ي خونمون، از آب تميز، از مراقبت‌هاي منظم و البته از آگاهي. بيايد به جاي ترسيدن از اسم سرطان، به پيشگيريش فکر کنيم. چون هر تغييري، از آگاهي شروع ميشه... و هر آگاهي، نجات يک زندگيه....

روندها، چالش‌ها و راهکارها

استان گلستان به‌عنوان يکي از مناطق با شيوع بالاي سرطان در ايران شناخته مي‌شود. بر اساس داده‌هاي سامانه ثبت سرطان دانشگاه علوم پزشکي گلستان، در سال 1402، مجموعاً 3٬451 مورد جديد سرطان ثبت شده است که از اين تعداد، 1٬719 مورد (49٫8درصد) در مردان و 1٬732 مورد (50٫2 درصد) در زنان بوده است.

مقايسه نرخ بروز سرطان در گلستان و ميانگين کشوري

در سطح کشور، نرخ بروز سرطان در مردان 180 نفر و در زنان 160 نفر به ازاي هر 100٬000 نفر گزارش شده است، در حالي که در استان گلستان، اين نرخ براي مردان 195 نفر و براي زنان 173 نفر به ازاي هر 100٬000 نفر است.  اين آمار نشان‌دهنده بالاتر بودن نرخ بروز سرطان در گلستان نسبت به ميانگين کشوري است.

شايع‌ترين انواع سرطان در گلستان

در مردان استان گلستان، شايع‌ترين سرطان‌ها به ترتيب عبارتند از: معده، ريه، کولورکتال، پروستات و مري.  در زنان نيز سرطان‌هاي پستان، کولورکتال، معده، مري و ريه بيشترين شيوع را دارند.

عوامل مؤثر در شيوع بالاي سرطان در گلستان

مطالعات طولاني‌مدت در منطقه گلستان، به‌ويژه در گنبدکاووس، نشان داده‌اند که عوامل متعددي در شيوع بالاي سرطان مؤثر هستند، از جمله: مصرف کم ميوه و سبزيجات، استفاده از آب‌هاي آلوده، زندگي در خانه‌هاي با تهويه نامناسب، مصرف چاي داغ، مصرف ترياک و عدم رعايت بهداشت دهان و دندان. اين عوامل به‌طور مستقيم با افزايش خطر ابتلا به سرطان‌هاي گوارشي مرتبط هستند.

نتيجه‌گيري و پيشنهادات

با توجه به روند افزايشي بروز سرطان در استان گلستان و بالاتر بودن نرخ آن نسبت به ميانگين کشوري، اقدامات زير پيشنهاد مي‌شود:

1- افزايش برنامه‌هاي غربالگري و تشخيص زودهنگام: اجراي برنامه‌هاي منظم غربالگري براي شناسايي زودهنگام سرطان‌ها، به‌ويژه سرطان‌هاي شايع در منطقه.

2-آموزش و ارتقاء آگاهي عمومي: برگزاري کمپين‌هاي آموزشي براي افزايش آگاهي مردم درباره عوامل خطر و راه‌هاي پيشگيري از سرطان.

3-بهبود سبک زندگي: تشويق به مصرف ميوه و سبزيجات، کاهش مصرف چاي داغ و ترياک، و ارتقاء بهداشت دهان و دندان.

4-تحقيقات بيشتر: انجام مطالعات بيشتر براي شناسايي دقيق‌تر عوامل خطر و توسعه راهکارهاي مؤثر براي کاهش بروز سرطان در منطقه.