جولان مگس مدیترانهای در باغ های گلستان
گزارش |
■ مقابله همگانی نیاز است
اعظم محبی: مگس مدیترانه ای امسال باغات زیادی را در گلستان درگیر و گستره آلودگی به مناطق مرکزی هم رسیده لذا مسئولان باید تدبیر اساسی برای جلوگیری از خسارت اقتصادی بیشتر به کشاورزان بیندیشند. طی سالهای اخیر به سبب بروز برخی مشکلات در بخش زراعت، علاقه به ایجاد باغات مثمر به دلیل سهولت در امر کاشت، داشت و برداشت و همچنین صرفه اقتصادی بالاتر از کشاورزی در استان طرفداران زیادی پیدا کرده است. با وجود اینکه در استان گلستان کارخانجات صنایع تبدیلی خاصی برای میوهجات وجود ندارد اما راندمان بالای باغات باعث شده که انگیزه ایجاد و توسعه این بخش روزبهروز در استان بیشتر شود. یکی از دغدغههای همیشگی باغداران مبارزه با آفات، حشرات و بیماریها بوده که طی سنوات اخیر گستره هجوم آفات به باغات استان با ورود آفت مگس مدیترانه ای بیشتر شده است. در دو سال اخیر آفت مگس مدیترانهای که دامنه اثرگذاری بر میوههای مختلف را دارد، به یکی از مشکلات جدی باغداران گلستان تبدیل شده است. نبود اعتبارات لازم و کافی برای حمایت از باغداران، وجود باغ ویلاهای پراکنده و بلااستفاده در شهرها و روستاها، گرانی ادوات و ابزار مقابله با آفت مگس مدیترانه ای مانند تله چسبی و محلولهای ضدعفونی و همچنین برداشت ناقص درختان داخل شهر توسط شهرداریها سبب شده که مقابله با این آفت اثرگذار در حوزه اقتصاد باغداران، سخت و بغرنج شود.
■ نیازمند حمایت دولت هستیم
یکی از باغداران بندرگز که صاحب هفت هکتار باغ است، گفت: باغداران بندرگز، مشکلات زیادی از جمله نبود کارخانه جهت تبدیل محصولات مازاد به محصولات جانبی مانند آب میوه، کنسانتره و غیره داشته و همه ساله موقع برداشت محصول با ورود حجم بالای میوه به بازار شاهد کاهش قیمتها و در نتیجه ضرر و زیان به کشاورزان و باغداران هستیم به طوری که حتی کفاف پول کارگر و داشت میوه را هم نمیهد. رضا جهانشاهی که ۱۲ سال سابقه باغداری دارد، افزود: علاوه بر این موضوع در چند سال اخیر به سبب گرانی دلار و قیمت سم و قرص و تله چسبی حشرات، گران شده و شاید یافت هم نشود. وی بیان کرد: برای مبارزه با آفت مگس مدیترانهای، نیازمند حمایتهای ویژه جهادکشاورزی و دولت هستیم تا بتوانیم چسب و تله و محلولهای ضدعفونی تهیه کنیم. جهانشاهی گفت: به عنوان یک کشاورز قدیمی معمولاً همه ساله بعد از برداشت میوه یکسری اقدامات مانند جمعآوری میوههای پوسیده، له شده و کال و آفت خورده را انجام داده و آنها را در گوشهای از باغ در یک گودال یک متری دفن میکنیم. وی بیان کرد: البته جمعآوری سرشاخههای خشک و شکسته درختان که شاید به محلی برای تخمگذاری حشرات بدل شود هم در دستور کار ما قرار دارد که هر چند وقت یک بار به ویژه پایان فصل برداشت آن را انجام میدهیم. جهانشاهی تصریح کرد: چهار سال است که ما با آفت مگس مدیریترانهای دست و پنجه نرم کرده و سال به سال هم در حال افزایش است و یکی از دلایل آن این است که درختان داخل شهرها به طور کامل برداشت نشده و این امر سبب میشود که در سال بعد شاهد کلونی عظیم حشرات باشیم.
■ صنایع تبدیلی نداریم
بندرگز قطب باغداری گلستان بود و اولین شهر درگیر در این بیماری است لذا با فرماندار این شهرستان گفتگو کردیم. حسین احمدی اظهار کرد: پنج هزار هکتار باغ مرکبات و سیاه ریشه در شهرستان بندرگز وجود دارد و قطب باغداری استان به لحاظ مساحت اراضی هستیم. حسین احمدی افزود: تله گذاری بیولوژیک و اقدام به سمپاشی عمومی برای کشاورزان به دلیل بالا رفتن قیمت سم انجام شده ولی حجم خسارت از سال گذشته بیشتر است و پیشگیریهای لازم را انجام میدهیم. وی بیان کرد: باید قرنطینههای سختگیرانه تر و جدی تر را در واردات و گمرکات انجام داد زیرا ورود یک آفت جدید ممکن است یک اقلیم را درگیر کند. احمدی با بیان اینکه صنایع تبدیلی در حوزه مرکبات و غیره نداریم، گفت: تعاونی باغداران را در شهرستان راهاندازی کردیم تا مطالبات باغداران و فروش محصولات را پیگیری کند.
■ آلودگی ۱۳۵۲ هکتار باغ
مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان هم در خصوص اقدامات پیشگیرانه و سطح درگیر این آفت گفت: در سال قبل از تاریخ هفت مرداد اولین شکار در بندرگز اتفاق افتاد و امسال با توجه به شرایط شرق مازندران و عدم رعایت مسائل کنترلی منجر به این شد که ما در تاریخ ۲۷ خرداد اولین شکار را در بندرگز شاهد باشیم. کیانوش حق نما افزود: تاکنون از مجموع ۲۰ هزار هکتار باغ که پتانسیل خسارت دارد، آلودگی از سطح هزار و ۳۵۲ هکتار گزارش شده که در شهرستانهای بندرگز، کردکوی و گرگان بوده و لکه کوچکی هم در علی آبادکتول دیده شده است. حق نما ادامه داد: اقدامات عملیاتی شیمیایی به صورت بهداشتی و باغی در حال انجام بوده اما بزرگترین معضل عدم همکاری باغداران با بخش تخصصی است. وی با بیان اینکه وظیفه دولت پیش آگاهی و اطلاع رسانی بوده و در کنترل وظیفهای ندارد، گفت: برخی باغداران و یا کسانی که مستأجر باغ هستند، اقدامات بهداشتی باغ را رعایت نمیکنند. حق نما اضافه کرد: توصیه ما این است که همه میوههای آلوده جمعآوری و امحا شود و یا آن را در داخل پلاستیک ضخیم ذخیره کرده و به مدت یک ماه نگه دارند. مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان اظهار کرد: عملیات ردیابی این آفت از اردیبهشت ماه آغاز شده و انواع تلههای پروتئینی و فرمونی در اختیار باغداران قرار گرفته تا عملیات رصد را انجام دهند.
■ مشکلی در تأمین نهادهها نداریم
وی گفت: تاکنون حدود هزار هکتار تله گذاری انبوه، شکار و طعمه پاشی انبوه به صورت هفتگی انجام شده و تاکنون مشکلی در زمینه تأمین نهادهها نداشتیم. حق نما اضافه کرد: برای اولین سال است که به صورت سامانهای آفت را رصد و gis نقاط آلوده مشخص شده که سال بعد نقاط آلوده را به باغداران گوشزد کنیم تا اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهند. وی تأکید کرد: خانه باغها منبع آلودگی بوده و میوهای که روی درخت باقی میماند سبب انتقال جمعیت به سال بعد میشود. حق نما بیان کرد: سال قبل سطح درگیر محدود بوده و خسارت اقتصادی چندانی نداشتیم اما امسال سطح درگیری افزایش یافته و از هم اکنون برای مرکبات توصیههای لازم و اقدامات پیشگیرانه انجام میشود.
■ جمعیت ۱۰ برابر شده است
مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان تصریح کرد: جمعیت آفت، اکنون نسبت به سال قبل ۱۰ برابر بیشتر شده و اگر این وضعیت ادامه یابد باغداران در صادرات محصول خود دچار مشکل میشوند. وی توضیح داد: این آفت بیش از ۳۰۰ محصول را درگیر کرده و یک مگس ماده میتواند در طول فصل سبب ریزش میوه یک میلیون و ۲۵۰ هزار شود. حق نما ادامه داد: یک مگس ماده ۱۰۰ تخم گذاشته و این عمل در چندین نسل تکرار میشود. وی در خصوص عملکرد این مگس گفت: مگس مدیترانهای روی محصول نشسته و تخمگذاری میکنند و وقتی تبدیل به لارو شد میوه میافتد و در خاک شفیره میشود. حق نما بیان کرد: اگر باغدار پای درخت را دیسک زراعی بزند، میتواند جمعیت را کنترل کند. وی افزود: شعاع پرواز مگس ۲۰ کیلومتر بوده لذا همه باغداران باید مسائل کنترلی را رعایت کنند. حق نما با بیان اینکه اگر مسائل بهداشتی کنترل نشود ۶۵ میلیارد تومان پتانسیل خسارت در استان وجود دارد، اضافه کرد: از اردیبهشت ماه این آفت در استان شروع شده و تا پایان آذر ادامه دارد. پتانسیل بالای خسارت در آفت مگس مدیترانه ای وجود داشته و اگر اقدامات لازم انجام نشود، حجم خسارت در سالهای آتی بالا خواهد رفت لذا مسئولان باید در انجام اقدامات کنترلی و پیشگیرانه از کشاورزان حمایت کنند.