وعده های بی ثمر درباغ مزار لطفی


گزارش |

اعظم محبی: با وجود گذشت ۶ سال از درگذشت استاد لطفی و وعده های بی شمار مسئولان برای ایجاد باغ مزار، هنوز این محوطه از زیرساخت های ابتدایی محروم است. اردیبهشت سال ۱۳۹۳ بود که استاد محمدرضا لطفی، قلندر موسیقی ایران، بر اثر بیماری رخت سفر بست و به دیار باقی شتافت و در نهایت پیکر این هنرمند در محله سبزه مشهد گرگان در دل بافت تاریخی گرگان به خاک سپرده شد. در ابتدا مسئولان وقت وعده ایجاد مرکز فرهنگی در این مکان را داده و جامعه هنری هم بر این امر تاکید داشت اما در ادامه آرامگاه لطفی که امید می‌رفت روزی به واسطه شاگردانش پر رفت و آمد باشد با همان وضعیت رها شد. هم اکنون مسئولان مشکلاتی همچون تملک زمین و عدم هماهنگی‌ها را مانع ساخت باغ مزار عنوان کرده و حتی این مکان هم اکنون بعد از گذشت ۶ سال حداقل‌هایی همچون آب و سرویس بهداشتی ندارد. در محوطه باغ، شیر آبی برای آبیاری درختان و فضای سبز تعبیه شده ولی آب شرب ندارد و همچنین نیمی از فضا گل کاری شده و بقیه بایر رها شده است. در سطح شهر هم تابلوهای معرف و راهنما برای باغ مزار به چشم نمی‌خورد و بسیاری از شهروندان هم کمتر استاد را می شناسند. همه این مسائل نشان از غربت این موسیقیدان فاخر کشور در زادگاهش داشته و ما نه تنها شاهد فضای فرهنگی در این مکان نیستیم بلکه ساخت و سازها کنار این بنا هم شروع شده است. مشاهیر، اساطیر و فرهیختگان هر منطقه سرمایه‌های اجتماعی و ملی هر جامعه‌ای محسوب شده و نقش مهمی در توسعه همه جانبه و پایدار آن خطه ایفا می‌کنند لذا باید در تلاطم بیکران مخاطرات زیست شهری به میراث فرهنگی، هنری و تاریخی به عنوان گنجینه‌های ارزشمند معنوی توجه جدی کرد. نباید گذاشت که خانواده لطفی از دفن استاد در گرگان پشیمان شوند.

 

■  غفلت از مسائل فرهنگی در گرگان

یک فعال اجتماعی در این زمینه گفت: در سنوات اخیر وعده مسئولان گلستان و گرگان توسعه با تأکید بر صنعت گردشگری بوده لذا باید به باغمزار استاد لطفی توجه خاصی می‌شد نه این‌که آن را رها کنند. رضا عباسی افزود: جای تأسف است که این مکان حداقل‌های خود مانند سرویس بهداشتی و غیره را ندارد و نمی‌تواند از دوستداران استاد پذیرایی کند. وی بیان کرد: در سال‌های اخیر پروژه‌های متعدد زیرگذر و روگذر در سطح شهر ساخته شده اما مقوله فرهنگ مغفول مانده است، امری که می‌توانست با همراهی مسئولان به مکانی برای تجمع فرهنگ دوستان شود. عباسی تصریح کرد: تعبیه اتاق نگهبان و ساخت سرویس بهداشتی در محیط فعلی از کوچک‌ترین اقداماتی بود که می‌توانست توسط شهرداری و شورا دنبال شود.

 

باغ مزار نیازمند رسیدگی بیشتر است

رئیس شورای شهر گرگان اظهار کرد: طی این سال‌ها در باغ مزار اقدام خاصی صورت نگرفته و این باغ مزار نیازمند رسیدگی بیشتر است. سیدمحمد مرتضوی گفت: تنها افتخار کردن به میراث فرهنگی توسط متولیان امر کافی نیست بلکه باید اقدامی در خور شأن شخصیت اساتید انجام شود. مرتضوی بیان کرد: از میراث فرهنگی و فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار می‌رود نقش فعال‌تری را در باغ مزار ایفا کرده و با شهرداری هم افزایی داشته باشند.

 

■  باغ مزار آب شرب ندارد

در راستای این مسأله به منظور ایجاد فضای مناسب با شأن و جایگاه قلندر موسیقی ایران نامه‌ای از کمیسیون فرهنگی شورای شهر گرگان به شهرداری ارسال شده و در آن بیان شده بود که احداث فضای سبز مناسب در باغ مزار، جداره کشی، سرویس بهداشتی و انشعاب آب و برق، احیای بافت تاریخی پیرامون باغمزار توسط میراث فرهنگی، احداث موزه شخصی و ثبت آثار استاد لطفی و تملک و مرمت خانه‌های مجاور توسط میراث فرهنگی و طرح فضای سبز حیاط باغ مزار توسط میراث در دستور کار قرار گیرد. رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر گرگان گفت: جلسه‌ای با حضور خانواده استاد لطفی و اداره کل میراث فرهنگی تشکیل و در آن خانواده اعلام آمادگی کردند که با هزینه شخصی یک موزه برای نگهداری آثار و وسایل استاد ایجاد کنند. ناصر گرزین افزود: به دلیل اینکه این فضا تنها یک چشمه سرویس بهداشتی داشته و حتی آب شرب ندارد باید مورد توجه و رسیدگی بیشتر قرار گیرد.

 

■  میراث نمیتواند کار خاصی در باغ مزار انجام دهد

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان در این خصوص گفت: اداره میراث فرهنگی تنها می‌تواند در حوزه حفاظت و مرمت آرامگاه لطفی به جهت قرار گرفتن در بافت تاریخی گرگان ورود کند اما از آنجا که آرامگاه استاد لطفی بنای تازه ساز بوده میراث نمی‌تواند در این محل کار خاصی انجام دهد. سارا اخوت افزود: میراث تنها مجاز است در بناهایی که پیشینه و قدمت تاریخی دارد، هزینه کند. وی ادامه داد: اگر توسعه آرامگاه و محوطه در دستور کار شهرداری است، میراث باید نظارت کرده تا آن تغییرات و بناهای جدید بر مبنای ضوابط میراث فرهنگی و همگون با بافت تاریخی صورت گیرد ولی از لحاظ هزینه کرد ما اجازه ورود در این زمینه را نداریم. اخوت در خصوص تملک زمین‌های اطراف هم بیان کرد: به جهت محدود بودن اعتبارات در زمینه تملک هم محدودیت داشته و نمی‌توانیم اقدامی در این راستا انجام دهیم اما به دنبال این هستیم که اگر مالکی بخواهد ملک خود را به یک واحد پذیرایی و اقامتی تبدیل کند در قالب تسهیلات به وی کمک می‌کنیم. وی توضیح داد: به این ترتیب آن ملک با کاربری اقامتگاه یا گردشگری در جنب آرامگاه استاد مرمت و احیا شده و مجموعه گردشگری را ایجاد می‌کند. در روزهایی که تمرکز اصلی مسئولان شهر بر جذب گردشگر و شناساندن مواریث فرهنگی است اقدامات کوچکی همچون انشعاب آب و برق، آب شرب و ایجاد موزه در باغ مزار قلندر موسیقی ایران مورد غفلت قرار گرفته است. باغ‌مزار لطفی یکی از بهترین شاخص‌ها برای ارتقای فرهنگی شهر گرگان محسوب شده لذا باید از سرمایه‌های عظیم نهفته به درستی بهره‌برداری کنیم و شایسته است این فضا به محلی برای تجمع و همگرایی هنرمندان استان و کشور تبدیل شود.