داستان انگیزشی
مردی در سواحل مکزیک به هنگام غروب خورشید درحال قدم زدن بود. همانطور که راه می رفت شخص دیگری را مشاهده کرد. وقتی کمی به او نزدیک شد، دید که او به طور مداوم خم شده، چیزی را از روی زمین برداشته و به میان اقیانوس پرتاب می کند. مرد با تعجب به او نزدیکتر شد و پرسید: «عصر بخیر رفیق، چکار میکنی؟» شخص پاسخ داد: «اکنون هنگام پایین رفتن آب دریا است و این ستارگان زیبای دریایی در ساحل به جا ماندهاند. اگر به داخل اقیانوس برنگردند از کمبود اکسیژن خواهند مرد. خب من دارم آنها را به داخل آب میاندازم.» مرد به او گفت: «اما هزاران ستاره دریایی در ساحل افتادهاند. تو نخواهی توانست به همه آنها برسی، آنها بسیار زیادند. این اتفاق همهروزه در صدها کیلومتر ساحل بالا و پایین این منطقه رخ میدهد. امکان ندارد که بتوانی تغییری ایجاد کنی.» آن شخص لبخند زده، خم شد و ستاره دیگری را برداشت و همانطور که آن را به میان اقیانوس پرت میکرد، پاسخ داد: «برای این یکی تغییری ایجاد شد! » نتیجه: شما ممکن است احساس نمایید که در دنیای امروز نمیتوانید تغییری ایجاد کنید. اما کافی است هنگامیکه زمان آن فرا رسید، تنها در یک زندگی تغییر ایجاد کنید.
الو مشاور
سوال: وقتی نوجوان چهارده ساله ام را نصیحت میکنم، به شدت مقاومت نشان می دهد. اشکال کار کجاست؟
جواب: اگر نصیحت های شما به صورت ذیل باشد، فرزندتان (به ویژه نوجوان) در برابر آن مقاومت روانی خواهد داشت.
۱. همراه با سرزنش: نصیحتهای خود را با سرزنش همراه نکنید. جملههایی مانند «تو کی آدم می شوی» هنگام نصیحت، اثر آن را از بین میبرد.
۲. همراه با دستور: پندهای خود را در قالب امر القا نکنید. جملههایی چون «بهت دستور میدم، من دارم میگم...» اثربخش نخواهد بود.
۳. با القاب زشت: هنگام نصیحت از القاب زشتی چون «شلخته، بیعرضه، چلفتی، چلاق و...» بپرهیزید.
۴. با تهدید: نصیحت همراه با تهدید، نوجوان را به مقاومت روانی و لجاجت میکشاند؛ پس او را با جملههایی چون «اگه یکبار دیگه…» تهدید نکنید.
۵. با هشدار: برخی والدین گمان میکنند که اگر پندهای خود را با هشدارهایی چون «بدبخت میشی، بیچاره میشی، به گدایی میافتی و...» همراه کنند، اثر بیشتری خواهد داشت. حال آنکه چنین نیست. بلکه ممکن است، بیچارگی و بدبختی را به فرزند خود تلقین کند.
۶. با تحریک شدید عواطف: گاهی والدین (به ویژه مادر ) هنگام نصیحت فرزند خود، عاطفه ی او را بیش از حد تحریک میکند که به جریحهدار کردن عاطفه، بیشتر شباهت دارد. تحریک عاطفه و احساس فرزند، شیوهای خوب برای تربیت فرزند است. اما اگر با جملههایی چون «با این کارت منو روونه قبرستون میکنی» همراه شود، افزون بر فشارهای روحی بر او، اثر خود را نیز از دست خواهد داد.
۷. با طعنه یا تمسخر: هنگام پند دادن به فرزند خود، به او طعنه نزنید و مسخرهاش نکنید. «در سلیقه رودست نداری!»
۸. با نقش دادن: هنگام نصیحت فرزند، هرگز به او نقشهای منفی «تو مایه ننگ خانواده ما هستی» ندهید؛ زیرا به جهت اثر تلقینی آن، ممکن است باور کند.
۹. به شکل سخنرانی: گاهی والدین (به ویژه پدر) هنگام نصیحت فرزند خود، بیست دقیقه سخنرانی میکنند و جالب آنکه در پایان سخنرانی میگویند:
من گنگ خواب دیده و عالم تمام کر
من عاجزم ز گفتن و خلق از شنیدنش
اگر میخواهید فرزندتان در برابر پندهای شما مقاومت کمتری داشته باشد افزون بر رعایت شرایط نصیحت، ازجمله های کوتاه استفاده کنید.
مشاور: حسین دهنوی