کاهش سطح  آب دریای خزر جدی است


یاددداشت اول |

■  با مسوولیت سردبیر

خزر بزرگترین دریاچه جهان و کانون استراتژیک میان قاره آسیا و اروپا است این دریاچه ی بزرگ اهمیت ویژه‌ای در منطقه و بین کشورهای حاشیه آن دارد. خزر حدود ۶ درصد گاز و ۴ درصد منابع نفتی دنیا را دارد و از این نظر بسیار مهم است.در طی ۱۰۰ سال گذشته، سطح آب دریاچه ی خزر حدود ۴متر کاهش داشته است در سالهای اخیر نوسانات زیادی داشته و براساس نظر کارشناسان آب خزر همچنان رو به کاهش است و هر سال با شدت بیشتری سطح آب کم می شود. 

کارشناسان کاهش آب ورودی و افزایش دما و به طور کلی تغییرات اقلیمی را از مهم ترین دلایل نوسان تراز آب دریای خزر می دانند.

عوامل اقلیمی  بر میزان ورودی رودخانه‌ها موثر است ‌مدیریت منابع آب رودخانه‌ها از جمله رودخانه ‌ولگا در روسیه که  تامین ۸۰ درصد آب خزر را برعهده دارد و احداث سدهای متعدد روی این ‌رودخانه موجب کاهش سطح ‌‌آب دریاچه ی خزر شده است. کاهش سطح دریای خزر تبعات بسیاری دارد که مهم ترین آن اثرات زیست محیطی و اقتصادی است کم شدن سطح آب می تواند شوره زارهایی با وسعت زیاد به وجود آورد و حیات جانوران و گیاهان آبزی را به خطر اندازد چرا که کاهش سطح آب دریای خزر بر غلظت شوری آن می افزاید و این مهم منجر به انقراض برخی گونه های جانوری و گیاهی آن خواهد شد.

کارشناسان می گویند برای ثابت نگه داشتن سطح آب خزر سالانه ۲۴۰میلیارد متر مکعب آب نیاز است. کاهش بارش ها و افزایش دما، روند کاهش سطح آب را با شدت و سرعت بیشتری همراه خواهد کرد.

از آنجا که محدوده ی آبی دریای خزر بین پنج کشور مشترک است چاره اندیشی و مطالعه بر روی راهکارهای ممکن برای حل این مساله و تدبیر برای کاهش تبعات آن، اتفاقی است که در حال انجام است که امیدواریم از سوی مسوولان کشورمان با جدیت بیشتری پیگیری شود.