تراژدی آتش و دود درگلستان


گزارش |

 

اعظم محبی: جنگل های گلستان به دلیل شرایط خاص اقلیمی در ماه های مختلف مستعد آتش سوزی بوده لذا باید در راستای تجهیز امکاناتِ رصد و پایش عرصه های طبیعی و اطفا حریق اقدام عاجلی اندیشیده شود. هنوز سه ماه از ثبت خاطرات تلخ آتش سوزی جنگل توسکستان و خسارت به ۲۰۰هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی نگذشته بود که بار دیگر آتش به جان جنگل‌های گلستان افتاده است. ثبت بیش از ۹۱ فقره آتش‌سوزی با مساحت ۷۱ هکتار طی یک هفته، نشان از استعداد بالای مناطق جنگلی گلستان برای وقوع حریق دارد که طولانی شدن روند اطفا در کانون‌های آتشِ بسیار اندک هم بیانگر ضعف تجهیزات مورد نیاز برای مهار آتش سوزی در گلستان است لذا ضرورت دارد با توجه به در پیش بودن ماه‌های پرخطر سال از نظر آتش سوزی تجهیزات مناسبی برای مقابله با حریق پیش بینی شود. طبق گفته کارشناسان اختصاص حداقل یک فروند بالگرد در ماه‌های خشک سال در جنگل‌های هیرکانی از جمله اصلی ترین نیازهای گلستان است که باید توسط مدیران ارشد استان به عنوان یک نیاز فوری و جدی پیگیری و مطالبه شود. علیرغم اینکه از هفته گذشته با هشدار هواشناسی گلستان ۵۴ اکیپ یگان حفاظت منابع طبیعی استان در آماده باش بودند اما آتش جنگل‌های بکر گلستان را درگیر کرد. گرمای هوا، وزش باد گرم و کاهش رطوبت در کنار عوامل انسانی از علل آتش سوزی جنگل‌های گلستان ذکر می‌شود و با توجه به اینکه گلستان هشت ماه از سال درگیر حریق در عرصه‌های منابع طبیعی است لذا باید در این راستا چاره اندیشی شده و گلستان به شکل خاص و ویژه در کشور دیده شود.

 

■ ضرورت تقویت تجهیزات

یکی از کارشناسان جنگلداری در خصوص ضرورت تقویت اقدامات پیشگیرانه برای مهار حریق در جنگل گلستان گفت: گلستان به سبب برخورداری از صدها هزار هکتار از جنگل‌های پهن برگ و دست کاشت سوزنی نیازمند اقلام و تجهیزات ثابت برای پیشگیری و مقابله با حریق در جنگل‌ها است. قاسم آذریان گفت: نبود دائمی بالگرد آبپاش در گلستان همچنین نبود برخی زیرساخت‌ها مانند مهیا نبودن حوضچه‌ها و یا سدهای آبگیری در مناطق پیرامون جنگل‌ها از جمله دلایلی است که در سال‌های اخیر مهار حریق در جنگل‌های استان را با چالش روبرو کرده است. وی بیان کرد: تخصیص اعتبارات کافی برای به خدمت گرفتن نیروهای آتشبان در ماه‌های پرریسک حریق از جمله نیازهای دیگر استان بوده که طی سال‌های اخیر مورد غفلت قرار گرفته است. آذریان گفت: پیش‌بینی و جانمایی ایستگاه‌های آتش نشان در مناطق پرخطر به ویژه در پارک ملی گلستان و جنگل‌های شرقی استان از مهم‌ترین ضروریات مدیریت منابع طبیعی در استان است که با حداقل اعتبارات استانی قابلیت اجرا دارد. وی اضافه کرد: به روزرسانی آتش برهای موجود در جنگل‌های گلستان و همچنین پاکسازی آتش برهای قدیمی در مناطق جنگلی از دیگر موضوعاتی است که باید به آن توجه ویژه شود زیرا آتش برها نقش بسیار زیادی در مهار آتش دارند. آذریان گفت: همچنین اورهال کردن تجهیزات موجود در ادارات و ایستگاه‌های منابع طبیعی کمک شایانی به مهار آتش خواهد کرد.

■ تجهیزات کافی نیست

حسن تمسکنی ساکن یکی از روستاهای گرگان گفت: با وجود اینکه همه ساله شاهد وقوع حریق در روستای جعفرآباد هستیم اما این روستا فاقد ایستگاه آتش نشانی است. وی ادامه داد: در برخی از موارد بومیان از ادوات شخصی مانند بیل و کلنگ برای اطفاء حریق استفاده کرده در حالی که می‌توان با پیش‌بینی یک ایستگاه و یا کانکس این اقلام را به صورت امانی به بومیان واگذار کرد تا در شرایط ضروری از آن استفاده کنند. تمسکنی اضافه کرد: سال‌ها است جاده‌های جنگلی روستا بهسازی نشده و این امر کار رسیدن به کانون آتش را سخت می‌کند. وی به تعطیلی طرح‌های جنگلداری که سالیان اخیر اشاره کرد و گفت: با توقف طرح‌های جنگلداری چوب آلات خشک و هیزمی در کف جنگل‌های استان افزایش یافته که ضرورت دارد متولیان راهکار جدیدی برای این تهدید پیش‌بینی کنند.

 

■ آماده باش بودن نیروهای جنگلبانی

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان هم گفت: هم اکنون آتش فعالی در گلستان نداریم و حریق مهار شده و جنگلبانان در حال اطفا هستند. حبیب یارادبزی با بیان اینکه آتش جنگل‌ها بیشتر کف سوزی بوده است، افزود: در این حریق بیشتر تنه‌های درختان و لاش برگ‌ها سوخته است. یارادبزی با بیان اینکه نیروهای جنگلبانی در قالب گروه‌های پنج نفره آماده باش هستند و با برنامه ریزی مناطق را پایش می‌کنند، گفت: در حال حاضر هیچ گونه گزارشی مبنی بر حریق در سطح جنگل‌های استان نداریم و همه آتش سوزی‌ها به طور کامل مهار شده است.

 

■ جنگل‌های گلستان ۸ ماه از سال مستعد آتش سوزی است

جانشین یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: شرایط طبیعی منطقه و شرایط اقلیمی حاکم بر استان بالا بوده و هشت ماه در سال، گلستان درگیر آتش سوزی است که در استان‌های دیگر چنین شرایطی وجود ندارد. محمد آریانفر افزود: در استان‌های شمالی دیگر به دلیل رطوبت بالا تنها آتش سوزی در فصول پاییز و زمستان اتفاق افتاده ولی در گلستان به دلیل شرایط آب و هوایی رطوبت کمتر است و جنگل‌ها به دلیل آتش سوزی شرایط شکننده ای دارند. وی بیان کرد: گلستان از سه جهت، از سمت جنوب (سمنان)، از غرب (خراسان شمالی) و از سمت شمال (صحرای قره قوم در ترکمنستان) درگیر بادهای گرم و خشک است و این امر سبب کاهش رطوبت در استان می‌شود. آریانفر با بیان اینکه هم اکنون آتش سوزی فعال در سطح استان نداریم، افزود: اگر دودی در ارتفاعات استان مشاهده می‌شود به خاطر تنه‌های افتاده درختان بوده و آتش سوزی در عرصه‌ها کنترل و مهار شده است. وی بیان کرد: ۹۰ درصد نیروهای منابع طبیعی روز گذشته در عرصه حاضر بوده و هم اکنون همه نیروها با تجهیزات و امکانات برای پیشگیری از آتش سوزی حضور دارند. با توجه به اینکه گلستان همه ساله درگیر آتش سوزی در جنگل‌ها بوده لذا باید تجهیزات نوین رصد و پایش و اطفا حریق در این استان مستعد حریق فراهم شود.