حسین دهنوی-مشاور خانواده

سوال) پسر هشت‌ساله ام تحمل باختن در بازی را ندارد. چگونه آستانه تحمل او را بالا ببرم؟ 

جواب: برخی کودکان به این دلیل تحمل باختن را ندارند که میزان خودباوری آنان پایین است. به اعتقاد بوویچ متخصص بازی‌درمانی کودکان، کودکانی که احساس منفی و بدی درباره خود دارند، به بردن بیشتر اهمیت می‌دهند. اگر می‌خواهید آستانه تحمل او را در باختن افزایش دهید، اعتمادبه‌نفس او را بالا ببرید. فرزند خود را هرگز با برادر، خواهر یا هم سالی که بازیکن بهتری است، مقایسه نکنید. خوب است قبل‌از بازی، درباره‌ی برد و باخت توضیح دهید و بگویید که لازم نیست انسان همیشه برنده باشد. همان گونه که قهرمانان بزرگ ورزشی نیز همیشه برنده نمی‌شوند. باید بیاموزد که برد و باخت نیز نوبتی است. برخی والدین به گونه‌ای با فرزند خود بازی می‌کنند که همیشه برنده باشد. توصیه می‌کنم گاهی زمینه باختن فرزندتان را فراهم سازید و پس‌از باختن او، برد قبلی‌اش را یادآوری کنید. بازی‌های غیر رقابتی (بازی‌هایی که برنده و یا بازنده ندارند) با خودتان و تشویق و ترغیب او به این‌گونه بازی‌ها با همسالانش می‌تواند در کاهش این مشکل موثر باشد. بازی‌های حدس زدنی مانند گل یا پوچ، ضربه زدن به بادکنک، انداختن توپ‌های کوچک در حلقه و برای کودکان کوچک‌تر از فرزند شما، قایم‌باشک و برج‌سازی با مکعب‌ها، نمونه‌هایی از بازی‌های غیر رقابتی هستند.یکی از علل مهم سخت بودن پذیرش باخت هنگام بازی با همسالان، برخورد نسنجیده والدین است. توجه بیش‌ازحد آنان به مسئله برد و باخت، خوشحالی فراوان هنگام برد فرزند و اظهار ناراحتی هنگام باختن او و ذکر جمله‌هایی مانند (بازنده به هیچ دردی نمی‌خورد) و مانند آن نمونه‌های از این گونه برخورد هاست. خوب است بی‌اهمیت بودن باختن را با روش الگویی نیز به او نشان دهید به این صورت که وقتی در بازی می‌بازید (و گاهی خود زمینه باختن خویش را فراهم می‌آورید) خیلی راحت بگویید: «من باختم اما واقعاً بازی جالب و لذت‌بخشی بود.»

سوال) فرزند شش ساله‌ام در بازی با همسالان و گاهی هنگام بازی با پدرش تقلب می‌کند. او را چگونه متوجه کنم که رفتارش درست نیست؟جواب: تقلب در بازی درحقیقت یعنی عدم رعایت قوانین بازی و این از دید فرزند شش‌ساله شما به مفهوم تقلبی که بزرگ‌ترها آن را می‌شناسند نیست. حتی ممکن است به‌واقع قوانین بازی را درک نمی کند. برای رفع این مشکل قوانین بازی را با فرزندتان مرور کنید و به او بگویید که اگر می‌خواهد با پدر یا دوستانش بازی کند، باید قواعد بازی را رعایت کند. وگرنه اعتمادشان از او سلب می‌شود و دیگر با او بازی نخواهد کرد و حتی این مسئله ممکن است در روابط دیگر همسالان با او نیز اثر بگذارد. برخی کودکان به این دلیل در بازی تقلب می‌کنند که تحمل باختن را ندارند. شما باید آستانه تحمل او را در این زمینه بالا ببرید.