جنگلداری اجتماعی


یاددداشت اول |

 

■  با مسوولیت سردبیر

نظریه جنگلداری اجتماعی برای اولین بار در سال 1976 به پیشنهاد کمیسیون ملی کشاورزی در هند به کار گرفته شد و هدف از آن جلوگیری از  تخریب شدید جنگلها بود. کمیسیون ملی کشاورزی در هند پیشنهاد داد که با توجه به تنازعات بین جنگل نشینان، جنگلبانان و روستاییان و ضرورت همزیستی و ایجاد آشتی بین این دو قشر در جهت توسعه جنگل و بهبود زندگی جنگل نشینان منشور جنگل داری اجتماعی که شامل تعادل بین متخصصان وکارشناسان جنگل و روستاییان است، اجرایی شود که در نتیجه ی آن روستاییان توانستند برای بهره برداری صحیح از جنگل و برای حراست و حفاظت از آن گامهای ارزشمندی بردارند. استفاده از تجربه های آنان می تواند به رفع فقر، افزایش درآمد روستاییان و تخریب عرصه های جنگلی کمک کند.در همه جای دنیا برای رسیدن به مدیریت پایدار جنگل ها از همکاری و مشارکت جوامع محلی  در برنامه های حفاظتی و طرح های جنگل داری بهره می برند و این روش را تضمینی بر مدیریت پایدار جنگل ها می دانند.

جنگل های استان گلستان متاسفانه در نتیجه ی بهره برداری های ناآگاهانه و مدیریت نادرست دچار تخریب شده است. برای جلوگیری از ادامه این روند و تخریب بیشتر، مشارکت و همکاری آگاهانه ی همه مردم بسیار ضرورت دارد.

مساله این است که متولیان منابع طبیعی و جنگل ها در استان هیچ گاه به طور مستمر و گسترده و نظام مند سعی در اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به روستاییان و جوامع محلی و حاشیه نشینان جنگل در خصوص طرح های جنگل داری و پروژه های حفاظت از جنگل و استفاده از خود مردم برای نگهداری و مراقبت از جنگل نداشته اند. بنابراین نتوانسته اند مشارکت آنها را برای حفاظت و حراست از جنگل ها جلب کنند. به نظر می رسد کوتاهی و یا بهتر است بگوییم ناتوانی دولت در تامین و تضمین شرایط حداقل زندگی برای روستاییان و حاشیه نشینان جنگل ها موجب بهره برداری غیرعقلانی از منابع جنگلی شده است. در این راستا لزوم تحول در نگرش حاکمیت به مقوله حفاظت از جنگلها و جنگل نشینان احساس می شود.

منابع طبیعی و خدادادی استان میراث ارزشمندی برای نسل های آینده است و ما تنها امانتداران این میراث گرانبها هستیم. عدم مشارکت مردم استان در مدیریت جنگل ها و بی تفاوتی و احساس عدم تعهد آنها نسبت به این نعمات، خیانت به فرزندان ما در نسل های آینده است و بدون تردید آنها بابت این غفلت ما را سرزنش خواهند کرد.