شیرین‌کردن آب دریای خزر


خبر |

 

دست و پنجه نرم کردن گلستان با کم آبی، داستان دنباله‌دار سال های اخیر این استان شمالی است که با وجود بهره‌مندی از رودخانه‌ها و منابع آبی سطحی و زیرزمینی متعدد، هنوز راهی برای حل دائمی آن پیدا نشده و شاید چاره قطعی این مشکل، شیرین‌کردن آب دریای خزر باشد. به گزارش ایرنا، اگر تا چند سال قبل کارشناسان گلستان را نسبت به وقوع خشکسالی هشدار می دادند مورد توجه کسی قرار نمی گرفت اما کاهش چشمگیر بارش، افزایش دما و تبخیر و کاهش منابع آبی پشت سدها و آب‌خوان های زیرزمینی نشان می دهد که این دغدغه، واقعیت عینی است که گذر از آن به راه های جدید و منابع آبی مبتکرانه نیاز دارد. گلستان جزو چهار استان نخست در بحث خشکسالی است و به گفته کارشناسان براساس نقشه های ماهواره ای این پدیده مهمان ۳۰سال آینده استان خواهد بود. هرچند برای عبور از خشکسالی امسال توجه و عمل به مشارکت در مدیریت مصرف ضروری محسوب می شود اما چالش اصلی، دسترسی به منابع آب کافی و مطمئن است.براساس آمار شرکت آب منطقه ای گلستان افزون بر ۳۸ هزارحلقه چاه مجاز و غیر مجاز، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب منابع زیر زمینی استان را برای مصارف کشاورزی و شرب برداشت می کنند. در شرایط معمول برای دست‌یابی به منابع آبی، روش هایی همچون حفر چاه های عمیق و یا احداث سازه های آبی، مورد استقبال و توجه قرار می‌گیرد اما این روش ها در دوره استقرار خشکسالی کارآیی ندارد و باید به راه های دیگری همچون استفاده از منبع آبی لب شور یا شور اندیشید. بهره مندی  از ۱۰۰ کیلومتر ساحل، دسترسی راحت به دریای خزر و خلیج گرگان، وجود ۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر رودخانه اترک سفلی، گرگانرود، قره سو، نکا رود علیا و حوزه خلیج گرگان (شامل ۴۴سرشاخه اصلی در پنج حوضه آبریز) و از همه مهم‌تر دسترسی به آب های لب‌شور در عمق های کم مناطق ساحلی و جلگه ای مانند بندرترکمن، گمیشان، بندرگز، کردکوی، آق قلا و حتی علی آباد و گرگان سبب شده تا ایجاد واحدهای آب شیرین کن در گلستان امری منطقی و اقتصادی تلقی شود. نمک زدایی و شیرین سازی آب های لب شور از جمله سیاست های موفق وزارت نیرو در هشت سال گذشته برای تامین آب شرب و مورد نیاز صنایع کشور است که ثمرات بسیاری را برای مردم نیز به همراه داشت. در استان‌های جنوبی آب خام اولیه از طریق خطوط انتقال به واحدهای آب شیرین کن منتقل می شود و بخشی زیادی از هزینه برای انتقال صرف می شود اما شرایط توپوگرافی گلستان به نحوی است که نیازی به صرف هزینه گزاف انتقال آب ندارد و این موضوع سرمایه گذاری در بخش آب شیرین کن را به مراتب اقتصادی تر از مناطق مرکزی و جنوبی کشور می کند. به صرفه بودن این فناوری جدید در گلستان نسبت به سایر مناطق مشهود تر بوده و در این شرایط سرمایه گذاران بیشتری تمایل به ورود به این حوزه دارند. بندرترکمن یکی از شهرهای ساحلی استان است که یک واحد آب شیرین کن در آن احداث شده است. محمد دردی آتابای یکی از شهروندان بندرترکمن در خصوص اثرات احداث این واحد گفت: قبل از بهره برداری از این مجتمع، مشکل بی آبی در بندرترکمن محسوس و ساعات زیادی در روز با آن دست به گریبان بودیم. وی افزود: شاید این آب در قیاس با آب برخی چشمه سارها و مناطق جنگلی مطلوبیت کمتری داشته باشد اما با این وجود گوارا و قابل استفاده است. فرماندار شهرستان ترکمن نیز گفت: با تزریق آب تولیدی به شبکه انتقال آب شرب بندرترکمن، مشکل بی آبی بخش بزرگی از شهر و چند روستا برطرف شده است. سید صادق شیرنگی اظهار داشت: این واحد با  استفاده از توان و سرمایه بخش خصوصی راه اندازی شده و دولت آب تولید شده را به صورت تضمینی خریداری می کند. وی گفت: این آب شیرین کن روزانه ۹هزار متر مکعب آب خام لب شور را از طریق چاه های احداث شده در پیرامون هسته تصفیه دریافت کرده و هفت هزار و ۵۰۰مترمکعب آب شیرین به شبکه آب شرب منطقه تزریق می‌کند و بقیه پساب خروجی این واحد راهی دریای خزر می شود. مدیر عامل شرکت آب منطقه ای گلستان نیز گفت: تقاضای شیرین سازی برای تامین نیازهای شرب و سایر مصارف انجام شده در مراحل نهایی صدور مجوز است. در سالهای اخیر خشکسالی و کمبود آب در گلستان به حدی چالش برانگیز شده که حتی تامین آب شرب مصرفی شهروندان را نیز در فصل گرم سال تحت تاثیر قرار می دهد.