پایان کمآبی مرزنشینان گنبدی




مرزنشینان گنبدکاووس که در سالهای اخیر همواره با مشکل کمبود آب شرب دست به گریبان هستند پس از امضای قرارداد ۱۲۰ هزار میلیارد ریالی استانداری گلستان به نمایندگی از دولت با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) برای اجرای طرحهای زیربنایی و توسعهای از جمله در حوزه آب منطقهای، به بهرهمندی از این مایه حیات و پایان کم آبی همیشگی امیدوار شدند. به گزارش خبرگزاری ایرنا، تفاهم نامه همکاری بین استانداری با قرارگاه خاتم که ۱۹ تیر ماه جاری امضا شد، در بخشهای مختلف زیرساختی از جمله تلاش برای تکمیل سد نرماب است که با بهرهبرداری از آن علاوه بر جلوگیری از سیل، آب شرب سالم و پایدار افزون بر ۵۰۰ هزار نفر از مردم مناطق شرق استان تامین میشود. تامین آب شرب سالم و پایدار برای اهالی ۱۷ روستای بخش مرزی داشلیبرون گنبدکاووس و چند پاسصصگاه مرزی با جمعیت تقریبی ۱۰ هزار نفر که از چند دهه قبل تاکنون با تانکر به آنان آبرسانی می شود، یکی از دغدغههای اصلی متولیان و از مطالبات جدی مرزنشینان این دیار است. چند دهه صبوری برای تحقق یک مطالبه اولیه و ضروری به عنوان شرط ادامه حیات و زندگی در شرایط آب و هوایی خشک و نیمه بیابانی مناطق شمالی گنبدکاووس کافی است تا متولیان امر با بالاتر زدن آستین همت و کار و تلاش بیشتر به انتظار آنها پایان دهند. بخش داشلی برون گنبدکاووس که با سه هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع به عنوان بزرگترین بخش استان گلستان دارای ۳۰ روستا و یک نقطه شهری است که در طول نوار مرزی ۱۴۵ کیلومتری ایران و ترکمنستان در شمال این شهرستان گسترده شده و اکثریت قریب به اتفاق ۲۶ هزار نفر ساکنین آن را ترکمنهای اهل سنت تشکیل میدهند. گمرک و پایانه مرزی، راه آهن، بازارچه مرزی، سه تالاب بین المللی، بقعه ملاعلی عطا دانشمند از جمله ظرفیتهای بخش مرزی داشلی برون و دامپروری و کشاورزی، حرفه بیشتر مردم این دیار است که آب مهمترین نیاز برای ادامه زندگی این مرزنشنیان به شمار میرود. به اعتقاد کارشناسان کمبود منابع آبی شیرین، احداث سد بر روی رودخانه مرزی اترک در استان خراسان شمالی و پدیده خشکسالی از مهمترین عوامل کم آبی و مشکلات ناشی از آن برای مردم بخش داشلی برون است که مجبورند آب شرب مورد نیاز خود و خانواده و حتی دامها را به بهای گزاف خریداری کنند. عضو شورای روستای هزار و ۴۱۵ نفری آقبند داشلی برون گفت: آبرسانی سیار به اهالی این روستا که پس از پیروزی انقلاب شروع شده و تا الان ادامه دارد به سبب مقدار کم آب توزیعی، مشکلات زیادی برای اهالی ایجاد کرده است. عبدالقیوم توغدری افزود: آبرسانی سیار به اهالی این روستا در سالهای گذشته هر چند روز و یا هفتهای یکبار صورت میگرفت اما در چند سال اخیر به صورت روزانه انجام میشود. وی گفت: در هر بار آبرسانی ۲۰ هزار لیتر آب در این روستا توزیع می شود که برای جمعیت هزار و ۴۰۰ نفری ساکن روستا کافی نیست. وی اضافه کرد: کمبود آب شرب توزیعی بین اهالی سبب شده تا بیشتر خانوادهها از روی ناچاری، آب شرب مورد نیاز خود یا دامهایشان را هر هفته یا هر ۱۰ روز به قیمت لیتری ۲۵۰ ریال از برخی افراد که با تانکر از مناطق شهری گنبدکاووس آب میآورند، خریداری کنند. توغدوری گفت: این خانوادهها برای خرید یک تانکر آب ۱۰ هزار لیتری ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال پرداخت میکنند. وی با قدردانی از تلاش متولیان آب و فاضلاب گنبدکاووس برای آبرسانی سیار به اهالی این روستا، افزود: سالهای قبل قرار بود در این روستا یک حلقه چاه آب حفر شود اما این وعده تحقق نیافت. وی ادامه داد: یکی از راههای تامین آب شرب پایدار روستاهای بخش داشلی برون، تکمیل سد نرماب چهل چای مینودشت است که مطالبه مردم، تسریع در بهرهبرداری از آن و پایان دادن به مشکل کمبود آب شرب این منطقه است. همچنین دهیار روستای مرزی هوتن از توابع بخش داشلی برون گنبدکاووس گفت: این روستای ۲ هزار و ۸۰۰ نفری از ابتدا فاقد منابع آبی بود و درحال حاضر هفتهای دوبار و هر بار ۲۵ هزار لیتر آب در اختیار اهالی قرار می گیرد. نورالدین بادوام با بیان اینکه سهم هر فرد از اهالی روستای هوتن در هفته کمتر از ۲۰ لیتر آب شرب سالم است که به هیچ عنوان جوابگوی نیاز مصرف روستاییان نیست، افزود: آبی که توسط آب و فاضلاب به این روستا آورده می شود، داخل مخزنی مستقر در مدرسه روستا تخلیه شده و اهالی مجبورند با دبههای ۲۰ لیتری آب را از مخزن مدرسه به منزل حمل کنند. وی یادآور شد: در سال های گذشته هر ۲۰ یا ۲۵ روز یکبار به این روستا آبرسانی سیار میشد و اهالی مجبور بودند آب مورد نیاز خود، دامها و کشاورزیشان را از رودخانه اترک تهیه کنند اما با احداث سد شیرین دره در استان خراسان شمالی میزان آب رودخانه کاهش یافته و بر مشکلات مردم افزوده شد. بادوام اضافه کرد: این روستا با مرکز شهر گنبدکاووس ۱۳۰ کیلومتر و با شهر مراوهتپه حدود ۵۰ کیلومتر فاصله دارد و آبرسانی سیار به تناسب فصلها از این شهرها  به روستای هوتن انجام میشود با این حال میزان آب توزیعی بسیار کم است و مردم مجبورند آب شرب مورد نیاز خود را به صورت آزاد از افرادی که اقدام به فروش آب میکنند به قیمت هر لیتر بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ ریال خریداری کنند. دهیار روستای هوتن همچنین گفت: درسال ۹۴ مسوولان آب و فاضلاب روستایی طرح راهاندازی دستگاه آب شیرینکن با سرمایه گذاری بخش خصوصی را، ابتدا در این روستا و سپس در روستای کُرند در ۱۰ کیلومتری هوتن به سبب وجود سه حلقه چاه آب شور، مطرح کردند اما همچنان این طرح اجرا نشده است. بادوام افزود: اکنون تنها امید مردم بخش داشلی برون برای رفع همیشگی مشکل کمبود آب، تکمیل سد نرماب چهل چای مینودشت است. مدیر امور آب و فاضلاب منطقه گنبدکاووس گفت: تا چندماه پیش به اهالی ۱۷ روستا به همراه چند پاسگاه مرزی با ۶ دستگاه تانکر به صورت سیار آبرسانی میشد که با تلاشهای انجام شده، ۲ روستای خیرخوجه نجف و خیرخوجه سفلی به شبکه آبرسانی وصل شدند. حسین سعیدی راد، کمبود منابع آب شیرین در بخش مرزی داشلی برون را مهمترین علت آبرسانی سیار به روستاهای این بخش عنوان کرد و افزود: با این حال برای تامین آب شرب پایدار این روستاها و برخی روستاهای بخش مرکزی گنبدکاووس طرح آبرسانی از سد نرماب چهل چای و مجتمع آبرسانی فجر پیش بینی شده که این پروژه ملی در مرحله تکمیل است. وی به طرح نصب دستگاه آب شیرین کن در این مناطق اشاره کرد و گفت: فردی که علاقمند به سرمایهگذاری دراین پروژه بود، مرحوم شده و ورثه او حاضر به انجام کار نشدند و اکنون نیز با افزایش قیمتها و وارداتی بودن برخی قطعات آب شیرین کن، اجرای آن مقرون به صرفه نیست. مدیر امور آب و فاضلاب منطقه گنبدکاووس با بیان اینکه این شهرستان در تکمیل پروژه مجتمع آبرسانی فجر ویژه مناطق نوار مرزی، راهاندازی آب شیرین کن در بخش مرزی داشلی برون و تکمیل طرح ملی جمع آوری فاضلاب شهر گنبدکاووس مشکل اساسی دارد، افزود: رفع این مشکلات به ۳۰ هزار و ۵۸۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد. وی اظهار داشت: قرار است مشکلات مطرح شده گنبدکاووس در قالب این توافقنامه و تامین اعتبار لازم از سوی قرارگاه خاتم الانبیاء برطرف شود. وی همچنین از کمبود تانکرهای آبرسانی سیار آب و فاضلاب گنبدکاووس خبر داد و گفت: ۶ دستگاه تانکر آبرسانی با ظرفیت ۱۰۲ هزار لیتر به ۲۵ روستا و نقطه جمعیتی بخش مرکزی و داشلی برون آبرسانی میکنند اما برای کاهش زمان آبرسانی حداقل به همین تعداد تانکر دیگر نیاز است. به گفته وی گنبدکاووس ۹۵ هزار مشترک آب دارد که ۳۵ هزار مشترک در مناطق روستایی سکونت دارند که با وجود الگوی مصرف ۱۷ متر مکعب آب هر خانوار روستایی در ماه اما ۴۰ درصد مشترکان این الگو را به دلائل مختلف از جمله مصارف غیر شرب مانند شرب دام و آبیاری فضای سبز رعایت نمیکنند. سیعدی راد از در دست اجرا بودن ۲۸ پروژه عمرانی درحوزه آبرسانی شامل حفر چاه، احداث یا اصلاح خط انتقال و شبکه توزیع، احداث مخزن ذخیره آب در روستاها و تکمیل پنج مجتمع آبرسانی با اعتبار حدود ۲۶۰ میلیارد ریال در این شهرستان خبر داد و گفت: بیشتر این طرح ها بالای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی