■ حسین پایین محلی

سیاست داشته باش! سیاست پدر ومادر ندارد! سیاست بوی خون میدهد! اینها جملاتی است که در گفتگوی روزمره بامردم در کوچه وبازار میشنویم که چیز تازه ای نیست. دراندیشه سیاسی نیز نیکلو ماکیاولی با کتاب شهریار به مااین نکته راگفت که هدف وسیله راتوجیه میکند! سیاست مدار باید چون شیر قوی وچون روباه مکار باشد! اندیشه او بعدا تحت عنوان تفکر ماکیاولی معروف شد درحالی که خود او این چنین رفتار نکرد وسالها درتبعید بود و درکتاب دیگرش بنام جمهوری از حکومت دموکراتیک یاد کرد. از بحث و سوال اصلی خارج نمیشویم؛ سوال مهمی که همواره وجود داشته است این است که چرا سیاست بوی خون میدهد؟! چرا جنگها شکل میگیرد وچرا در طول تاریخ حکومت داری بشر شاهد پدر کشی(ضحاک دراسطوره)، پسر کشی(مرگ اسفندیار توسط پدرش کیکاووس تا مرگ سیاووش و... فرزندان شاه عباس)، برادر کشی(مرگ رستم توسط شغاد ) و وزیر کشی (وزیر خردمند افراسیاب وهامان وامیرکبیر ..) هستیم.چرا تاریخ سیاست وحکومتداری مملو از ادمکشی در سطوح بالای حکومتداری بوده واز راه انداختن جنگها تا کشتن نزدیکان پیش رفته است!؟پاسخ اسان است اما بسیار گران!قدرت!

همواره درجنگ قدرت یکی پیروز است و یکی محتوم به شکست! و یا برای پیروزی یک فرد ویک جریان دیگری باید قربانی شود! ما دراین وجیزه به کشتنها اشارت مختصر کردیم اما انچه جالب است نقش برخی خانواده ها و سرنوشت انان درساختار حکومت در ایران خاصه در گام دوم انقلاب است.

بی شک بررسی نقش برخی خانواده ها در حکومتهای مختلف در ادوار تاریخی در ایران هم ما را با چگونگی قدرت وماهیت ان اشناخواهد کرد وهم با فراز وفرود آنان در ساختار قدرت و توجه به این نکته که نباید ساختار سیاسی دستخوش تصمیمات خانوادگی شود و یا روابط خانوادگی بر مشروعیت وساز و کار حکمرانی  ونظم حکومتداری خود را تحمیل کند.

 بیانیه گام دوم انقلاب مانیفست و نقشه راه جمهوری اسلامی است که در راستای عدالت و پیشرفت می باشد لذا باید به اسیب شناسی جمهوری اسلامی پرداخت و چالشها، بحرانهای احتمالی پیش رو و نقطه ضعفها و قوتها را برشمرد تا در راستای حرکت و افق پیش رو سند تاریخی را مدنظر قرار دهیم. موضوعاتی چون کاهش جمعیت، سلامت اجتماعی، آب، زیست محیط وچالشهایی از نوع سیاسی از این نوع اند که میتوانند امنیت ملی را باخطر مواجه کنند. یکی از این آسیبهای سیاسی نقش آفرینی های انحصاری خانوادگی همچون لاریجانی هاست که اشاره خواهد شد.

علی لاریجانی:

 متولد نجف اشرف. بین سالهای ۶۱تا۷۲ پاسداربوددرحالیکه درانتخابات ۱۴۰۰گفت جایگاه ریاست جمهوری بادادگاه وپادگان فرق دارد!درسالهای ۷۱تا۷۲به مدت یکسال پس ازاستعفای وزیروقت وی وزیر فرهنگ هاشمی بود. در دوره مجلس هشتم ونهم و دهم در مجلس بود (سالهای ۸۷تا۹۹) که در دو  مقطع ۴ ساله  ریاست مجلس شورای اسلامی را در دست داشت که از قضا تا توانست بایک رییس جمهور تعارف و تعامل کرد_حسن روحانی_تاجاییکه که برجام را تصویب کرد و جلوی بسیاری از پیگیریهای نمایندگان اعم ازاستیضاح وزرا و...راگرفت به نحوی که از استبداد پارلمانی او میگفتند. او پیشتربه مدت بیش از یک دهه بین سالهای ۷۲تا۸۳ رییس سازمان صداوسیمای کشور بود که پس از شکست درانتخابات ۱۳۸۴ ریاست جمهوری(کسب رتبه شسم از۷کاندیدا) رانه حق احمدی نژاد بلکه حق خود دانست و پس از نشستن بر کرسی دبیری شورای امنیت ملی(سالهای ۸۴تا۸۶) باوجود تذکرات رهبری استعفا داد وراه مجلس رادر پیش گرفت.پس از ان نیز ازهیچ تقابلی با رییس جمهور وقت خودداری نکرد چنانکه یک شنبه سیاه معروف شد و حتی از معاون سابق خود در صدا و سیما نیز _کردان_حمایت نکرد. او پس از رد صلاحیت توسط شورای نگهبان در انتخابات ۱۴۰۰ دو بیانیه داد و پس از جوابیه شورای نگهبان نیز مجددا بیانیه داد .رفتار اپوزسیونی علی لاریجانی  در این رابطه دستمایه معاندین داخلی و خارجی شد هچنانکه درسال ۸۸ نیز موضع قاطعی نگرفت.

او اکنون با حکم رهبری انقلاب مشاور رهبری وعضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است و همچنان سودای ریاست جمهوری درسر دارد. 

محمد جواد لاریجانی:

  او نیز متولد نجف اشرف است درس خوانده از دانشگاه برکلی کالیفرنیا. معاون وزارت خارجه (زمان ولایتی)که در ان دوران پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ برکنار شد. در ان بازه زمانی برکناری وی شائبه های بسیاری را به همراه داشت. اینکه برکناری وی از سوی امام راحل(ره) بود و یا خواست وزارت اطلاعات از علی اکبر ولایتی وزیرخارجه وقت. همچنین نماینده دوره های چهارم و پنجم در شورای اسلامی و نهایتا معاون بین المللی قوه قضاییه در سالهای بین ۸۴تا۹۸‌. از او بیشتر به عنوان یک متفکر یاد شده که ده ها کتاب و صدها مقاله دارد اما در عرصه اجرایی و سیاسی کشور نیز در برهه های مختلف مناصبی داشت که ذکرگردید.

 فاضل لاریجانی:

شاید تا روز معروف یکشنبه سیاه مجلس نهم فاضل لاریجانی اینقدر شناخته نشده بود. درهمان فاصله زمانی شایع بود که لاریجانی به محافظان در مجلس گفته بود احمدی نژاد را راه ندهند! فاضل لاریجانی نیز مسئولیتهای مختلفی داشته که برای جلوگیری از طولانی شدن متن از ذکر یکایک انان خودداری میشود.

باقرلاریجانی:

کم حاشیه ترین برادر در خانواده لاریجانی. او تحصیلات عالیه علمی و تخصصی داشته و دارای جوایز بسیاری میباشد. او رییس دانشگاه علوم پزشکی استان تهران نیز بوده است و از وی به عنوان یک شخصیت علمی برجسته در عرصه جهانی یاد میشود.

صادق لاریجانی:

اگر علی لاریجانی سودای ریاست جمهوری را از سال ۸۴ در سر پروراند و سالها در مجلس برای دولت نهم و دهم سنگ اندازی کرد و در عوض در مجلس برای دولت یازدهم و دوازدهم از هیچ کمکی دریغ نکرد تا در پشت درهای بسته با دولتیها  به ریاست جمهوری هشتم فکرکند (اختلاف بین خاتمی روحانی بر سر ظریف و لاریجانی بود که با پخش فیلم ظریف توسط تیم امنیتی، مشاور رییس جمهور، اشنا، ظریف سوخت چنانکه در مصاحبه ای دوسال قبل از رییس جمهوری، اشنا نیز نه ظریف بلکه از علی لاریجانی به عنوان گزینه مناسب ریاست جمهوری میگوید) صادق املی لاریجانی نیز به به ۲۰سال آینده چشم دوخته بود که با عملکرد خود این رویا را بر باد رفته میبیند اگر چه ژستهای یادگار امام راحل(ره) بیانگر این است که کورسویی امید برای تحقق این رویای برباد رفته دارد. وی هم تحصیلات حوزوی را نزد بزرگان گذرانده و هم با علوم جدید اشنایی دارد و ماحصل کوششهای ارزشمندایشان تالیفات و تصحیح و ترجمه اثار ارزشمند بسیار است که جای قدردانی و توجه دارد. قبل از تصدی گری قوه قضاییه وی عضو خبرگان رهبری در چند دوره بوده همچنین جزو فقهای شورای نگهبان بوده است. همچنین وی عضویت در هیات امنای دانشگاه امام صادق رادرکارنامه خود دارد. درحال حاضر نیز با حکم رهبری انقلاب رئیس تشخیص مصلحت نظام پس از ایت ا...هاشمی شاهرودی(ره) و عضو فقهای شورای نگهبان می باشد.

دوران ریاست املی لاریجانی بر قوه قضاییه دوران پراشوب و با فراز و فرودهای بسیار و نقدهای فراوان  همراه بوده تاجاییکه دامنه اتفاقات از منزل وی شروع شده و در روابط فردی ایشان ادامه داشته (داستان اکبرطبری که از هم استانیهای ایشان بوده و ایشان در دفاع از وی بیانیه صادرکرده است).

لاریجانی ها و جمهوری اسلامی !

ماهیت انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی اراده معطوف به حق است و بانگاهی به کنشگری خانواده لاریجانی ها به خصوص دو برادری که بر دو قوای مهم به مدت  مدیدی مدیریت کردند؛ میتوان اراده معطوف به قدرت رامشاهده کرد.

رفتار علی لاریجانی درانتخابات ۱۳۸۴ و عدم کناره گیری به نفع کاندیدای جریان انقلابی، استعفا از دبیری شورای عالی امنیت ملی با وجود تاکیدات مقام معظم رهبری، رفتار وی در مجلس با رییس دولت نهم و دهم، واکاوی کنشگری علی لاریحانی در همسویی کامل و تام وتمام با دولت یازدهم ودوازدهم وتصویب برجام، صدور ۲بیانیه برعلیه شورای نگهبان درانتخابات ۱۴۰۰ و پاسخ غیر منطقی به نامه محرمانه شورای نگهبان و.... باوجود چنین سیر رفتاری در این خانواده در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی جا دارد با اسیب شناسی درست و دقیق جلوی بروز اتفاقات بعدی راگرفت. اکنون علی لاریجانی سودای ریاست جمهوری رادرسر می پروراند و آملی نیز نیم نگاهی به صندلی دیگر دراینده دارد.

عملکرد این دوبرادر بر ۲ قوه کشور برکسی پوشیده نیست. باوجود این رفتارهای اپوزسیونی چه استراتژی در  جمهوری اسلامی برای این زیاده خواهی وجود دارد؟!

نگارنده بر این باور است که جمهوری اسلامی به عنوان نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی فضای رشد را برای همه شهروندان مهیا کرده به نحوی که برخی پس از طی مدارج سیاسی بالا همواره خواسته اند جلوی ورود دیگران رابگیرند (برخلاف نظریه گردش نخبگان پارتو یا همان جامعه باز که جلوی انحصار قدرت رامیگیرد) یاخود همیشه بر مسند قدرت بمانند .جمهوری اسلامی به دلیل اعتقاد به عدالت سیاسی و گردش نسلی و در راستای جلوگیری از استبداد و فساد فرایند پاکسازی و اصلاح و تغییر و جابه جایی ایجاد میکند و به همین دلیل برخی تبدیل به اپوزسیون می شوند چرا که ماهیت انقلاب اراده معطوف به حق و ماهیت اندیشه مدرن و رفتار شناسی افراد مبتنی بر اراده معطوف به قدرت است و اکنون پس از بازرگان، بنی صدر، موسوی، منتظری،خاتمی، احمدی نژاد، خاندان لاریجانی در گردونه نیست انگاری سیاسی افتاده اند و دراین غوطه میخورند و جمهوری اسلامی درصدد است تا اینها به سرنوشت افراد مذکور دچار نشوند. درهمین راستا رهبری با تدبیر علی لاریجانی را به سمت مشاورت و صادق املی لاریجانی را به عنوان ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو فقهای شورای نگهبان منصوب کردند. اما بازی به همین مرحله خاتمه پیدا نمیکند.

علی لاریجانی تا انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال۱۴۰۲ به رایزنی با ریویزیونیستها ادامه خواهد داد باتشکیل لیستی درصدد فتح مجلس وشکست قالیباف خواهد بود و احتمالا درصورت پیروزی مجددا با دگراندیشها لابی میکند تابه ریاست مجلس برسد و در صورت تحقق این فرایند روز ازنو و روزی از نو!                 

 تقابل با دولت رییسی چنانکه پیشتر با دولت نهم و دهم شاهد بودیم تکرارخواهد شد و انتقام از حاکمیت نیز چنانچه در سالهای دلبری بین علی لاریجانی با دولت یازدهم و دوازدهم با حاکمیت صورت خواهد گرفت. صادق لاریحانی نیز از شورای نگهبان استعفا خواهد داد تا در تشخیص مصلحت به مانند قوه قضاییه مجددا با برادرش الیگارشی تشکیل بدهند و در ادامه باحضور درانتخابات  خبرگان رهبری ورود و پس از عضویت درخبرگان رهبری در پی هیات رییسه خواهد بود.لذا نهادهای نظارتی و امنیتی و قضایی و حاکمیتی  با اگاهی از عملکرد اینان باید پاسخگوی افکار عمومی باشند چرا که شرایط کنونی کشور تنها حاصل شخص روحانی نیست بلکه حاصل تفکر تکنوکراتها و عملگراهایی است که امثال لاریجانیها و روحانیها در این پازل حرکت کردند.

لذا اینان اولا باید پاسخگوی عملکرد خود باشند دوما باید با چنین مدیرانی برخورد شود تا عبرت صورت بگیرد و نهایت اینکه شورای محترم نگهبان بنابر دلایل بسیار باید به رد صلاحیت لاریجانیها بپردازد تا فرایند ترمیدوری که این دهه شاهد ان بودیم تکرار نشود. العاقبه للمتقین

■ فعال فرهنگی اصولگرا