نگاه تخصصی و کلان به محیط زیست داشته باشیم ■ مزدک دربیکی




گروه اجتماعی - مشکلات محیط زیست در گلستان معلول علتهایی هستند که برای رفع آن  علتها باید برنامه داشته باشیم و بر روی آن متمرکز باشیم دکتر  مزدک دربیکی  در گفتگو با بیان این نکته به گلشن مهر گفت :معضل بزرگ در گلستان ، سیاست گزاری توسعه در استان است که مشکلات بسیار را بوجود آورده است مشکلاتی مانند آلایندگی و یا از این دست معلول این است این صاحب نظر در حوزه محیط زیست ادامه می دهد اگر ما میخواهیم به توسعه پایدار برسیم بر اساس سند جهانی باید به سوی توسعه متوازن ، فرهنگی ،اقتصادی وسیاسی برویم زیرا کشورها متعهد شده اند تا 2030 در این مسیر گام بردارند و به اهداف توسعه برسند براین اساس در گلستان ، سیاستگزاری کلان  توسعه پایدار دیده نشده است  و  باید گفت توسعه پایدار در گلستان مغفول است بنابر این اگر قرار است به توسعه پایدار برسیم شرط آن این است که اگر ما منابعی را هزینه می کنیم این منابع باید به اقتصاد خودمان برگردد به این خاطر معتقدم اگر قرار است فعالیتی منابع طبیعی ما را مصرف کند باید عواید آن هم به استان برگرددد تا مشکلات بعدی بوجود نیاورد و بخشی از این منابع بر اساس قانون باید به حوزه هایی برگردد که از منابع آن استفاده شده است تا آن منابع مصرف شده احیا و ترمیم گردد و این به سیاستگزاریهای کلان ما بر می گردد این استاد دانشگاه ادامه می دهد اگر مساله آمایش سرزمین در استان انجام شود بسیاری از مشکلات ما در گلستان حل می شود در حالی که اینک نگاه ما سنتی است و سرمایه گذارانی که می ایند دست بر روی بهترین و مرغوبترین منابع استان می گذارند بنابر این  تا برنامه های فرادستی را اصلاح نکنیم با این مشکلات مواجه خواهیم شد دربیکی در بخش دیگر از این گفتگو با اشاره به اهمیت اصلاح این ساختارها با نقد عملکرد دولتها می گوید :دولتها عموما این مشکلات را بر عهده نمی گیرند و آن را اصطلاحا به گردن مردم می اندازند در حالی که اگر چه جامعه محیط زیست را تخریب می کند اما واقعیت این است که تصمیم ها را دولتها می گیرند و آنها سیاستگزاری می کنند زیرا هر چند شما فعالیت بکنید اگر هیچ ساز و کار قانونی برای حمایت از شما وجود نداشته باشد عملا کار جامعه کار حبابی خواهد بود دربیکی با انتقاد از برنامه های کوتاه مدت و مقطعی انجام شده معتقد است باید نگاه راهبردی  داشت وی افزود بعنوان مثال مساله ریز گردها را باید مثال زد این ریزگردها چگونه بوجود می آید ؟باید نگاه به هم پیوسته داشت زیرا  تا زمانی که مساله محیط زیست در سیاستگزاری ها جایگاه ویژه نداشته باششد ما هم چنان با مشکل مواجه خواهیم بود بلکه بیشتر نیز خواهد شد دربیکی تاکید کرد در چند سال آینده مشکلات محیط زیستی ما علاوه بر سیاستگزاری ها ، به تغییرات طبیعی نیز برخواهد گشت یعنی گرمایش زمین - که امسال گرمترین سال زمین بود – ما را با مشکلات بیشتری مواجه خواهد کرد و البته این نیز تنها راهکار قانونی و حکومتی نیست و باید از سیاسی بازی فاصله گرفت این پژوهشگر محیط زیست با انتقاد از بودجه بندی در حوزه پژوهش و تقسیم نا درست بودجه ها می گوید:در سال 97 بودجه ها ی پژوهشی  استان را تجمیع کردند و بین 13 طرح تقسیم شد در حالی که 4 طرح از این 13 طرح تکراری بود و بقیه هم بین سازمانها تقسیم  شد با این نگاه نمی توان به تاثیر گذاری امیدوار بود باید نگاه علمی و کارشناسی داشت .برای این کار باید مشارکت ابزاری را کنار بگذاریم و مشارکت فعال را جانشین مشارکت ابزاری نماییم وباید تلاش کرد  مشارکت جامعه تخصصی و عموم مردم به شکل سازمانهای مردم نهاد  را نهادینه کرد تا در بدنه تصمیم گیری دخالت داده شوند وی می افزاید باید همه بپذیرند اگر می خواهیم بازی موفقی  داشته باشیم باید به مشارکت تمام ذی نفع ها توجه کنیم و نگاه بخشی را کنار بگذاریم تا بتوان کاری کرد نکته دیگر انکه ما باید نگاه تک رشته ای بگذریم و با توجه به همه جوانب امورات را پیش ببریم .دربیکی در پایان گفت شبکه سمن های محیط زیستی استان چهار سال است برای شرکت در جلسات کارگروه آمایش سرزمین   در استانداری نماینده معرفی کرده است اما تابحال هیچ دعوتی از آنها نشده است و این خلاف مشارکت ذی نفعان است  در حالی که  تنها با مشارکت فعال  می توان به تعاملی مثبت رسید .