در جهان معاصر که موسوم به «عصر اطلاعات و ارتباطات» است و رسانه‌ها همه چیز را در تسخیر خود در آورده اند؛ کارکرد و اهمیت رسانه ها بر کسی پوشیده نیست. یکی از کارکردهای ویژه رسانه ها، و خصوصا شبکه های اجتماعی مجازی، اطلاع رسانی و پوشش خبری است. این مجموعه ها با ایجاد پوشش خبری کامل در زمینه های مختلف اعم از اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و...، سعی در جهت دهی به افکار عمومی به سمت اهداف خود را دارند. از این رو، شناخت نحوه اطلاع رسانی شبکه های اجتماعی مجازی در رابطه با حوادث و تحولات جهانی، امری لازم و ضروری پنداشته می شود. طی چند سال اخیر به غیر از پیگیری اخبار و ریدادها، استفاده کسب و کارها از این فضا نیز چشمگیر بوده تا جایی که این روزها بیش تر کسب و کارها فعالیت خود را در شبکه های اجتماعی بطور جدی تری دنبال کرده و حتی کسب و کارهای بسیاری به واسطه این شبکه های اجتماعی بوجود آمده اند ، به همین خاطر 30 ژوئن مصادف با دهم تیر در سال 2010 توسط شرکت رسانه‌ای Mashable  به عنوان روز جهانی شبکه‌های اجتماعی نامیده شد  ، هرچند این روز ابتدا در امریکا مورد توجه قرار گرفت ولی حالا سراسر جهان این روز را به خاطر دارند و تأثیر شبکه‌های اجتماعی در ارتباطات جهانی را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهند.  شبکه به معنی ارتباط با یکدیگر است و شبکه‌های اجتماعی به مجموعه‌ای از کانال‌ها گفته می شود که باعث به وجود آمدن ارتباط‌های گسترده‌ای می‌شوند، مردم را به یکدیگر متصل می‌کنند و هدف مهم همه آن‌ها ایجاد ارتباط و انتقال اطلاعات به انسان‌ها است. امروزه شبکه‌های اجتماعی قلب ارتباطات جهانی محسوب می‌شوند و نشر اطلاعات از یک منبع و دریافت آن در کم‌ترین فرصت در آن‌سوی کره‌ی زمین، ادعای دهکده جهانی اطلاعات را به واقعیت تبدیل کرده است . اما نخستین شبکه اجتماعی جهان چه زمانی به وجود آمد؟ این موضوع به سال 1997 بازمی گردد که سایت شبکه اجتماعی SixDegrees به مردم این امکان را داد تا دوستان مجازی را در هر گوشه دنیا پیدا کنند و پروفایل خود را به اشتراک بگذارند. این تکنولوژی در مسیر پیشرفت خود لینکدین را در سال 2003 و یوتیوب را در سال 2005 ارائه داد. راه‌اندازی فیس بوک و توئیتر در سال 2006، اینستاگرام در سال 2010 و اسنپ چت در سال 2011 هم مردم را غرق در دنیای استیکرها و چت و... کرد. هر لحظه افراد زیادی به شبکه های اجتماعی ملحق می شوند و این رشد را می توان هرسال چند برابر دانست.  با کمک شبکه های اجتماعی فرهنگ ها همه از طریق واسطـه های الکتـرونیکی منتقـل می شوند و مفاهیـم زمان و مکـان معانی تازه ای پیدا می کنند. فواصل زمانی و مکانی عملاً از میان برداشته می شوند و انتقال اطلاعات، داده ها و سرمایه ها و امکان ارتباط همزمان میان افراد در نقاط مختلف به وجود می آید.در دنیای ارتباطات علمی، شبکه های اجتماعی را می‌توان از بسترهای مؤثر در تولید علم، اشتراک عقاید و رشد فردی و اجتماعی دانست. هدف شبکه اجتماعی این است که با فراهم آوردن امکان ارتباط بین سرمایه‌های فردی و تشکیل سرمایه اجتماعی، به رشد و ارتقای سطح علم کمک کند. هدف کلی هر شبکه اجتماعی، ایجاد سرمایه اجتماعی و تسهیل ارتباط بین متخصصان، هنرمندان و صاحبان حرفه های متعدد است. تبدیل سرمایه فردی به سرمایه اجتماعی، از مسائل مهم و مورد توجه تمامی حوزه‌های علمی است. از این طریق، دانش فردی به دانش جمعی تبدیل و در واقع از دانایی جمعی برای حل مسائل و مشکلات دنیای علم بهره‌برداری می‌شود.جالب است بدانید که ضریب نفوذ اینترنت در ایران ۸۰ درصد است که ۵۳ درصد از این افراد حداقل عضو یکی از شبکه اجتماعی هستند و هر ایرانی روزانه ۵ تا ۹ ساعت را صرف شبکه های اجتماعی می کند .شما چقدر از وقت خود را در شبکه های اجتماعی سر می کنید؟ بیشتر در کدام شبکه اجتماعی هستید؟ فکر می کنید این زمان و تعامل چه تاثیری در زندگی شما و خود شما داشته است؟ به جرات می توان گفت بخش بسیار بزرگی از زمان ما را در روز ناخودآگاه صرف مرور شبکه های اجتماعی مان مثل اینستاگرام و تلگرام می کنیم. یکی از ویژگی های عجیبی که شبکه های اجتماعی دارند این است که به شدت اعتیاد آور و زمان بر هستند حتی تا جایی که ما را از فعالیت های اصلی و مهم ترمان در روز دور می کنند. هرچند به اعتقاد برخی صاحب نظران ارتباطات، شبکه های اجتماعی باعث شکل گیری مفاهیمی همچون صمیمیت و اعتماد در فضای سایبری شده است، مفاهیمی که در گذشته ای نه چندان دور دستیابی و تحقق آن در حد یک رؤیا بود اما به دلیل گستردگی حوزه تسلط شبکه های اجتماعی مجازی در جوامع امروزی و نیز برخورداری این پدیده از ویژگی سیال بودن و حرکت پویامدارانه، لازم است که همگام با رشد و تکامل تکنولوژیکی و محتوایی شبکه های اجتماعی مجازی، در ابعاد مختلف، کارکرد آنها، به ویژه نقش آنها در تحولات اجتماعی، در عصر جهانی شدن مطالعات بیشتری صورت بگیرد.

■ عضو  شورای

اطلاع رسانی استان گلستان