روز 29 فروردین،گرگان فرزند هنرمندی را به خاک هنرخیزش سپرد


یادداشت |

■  مجتبی طالبی

محمد زمان گلدسته، شاعر شعرهای آئینی دار فانی را وداع گفت و ققنوس وار به دیار باقی شتافت.  مرگ، حقیقتی است که دیر یا زود به سراغ همه ی انسان ها خواهد آمد اما در فقدان این شاعر برجسته، موضوعی وجود دارد که باید به آن توجه شود و آن قدرشناسی مردم از شعر و شخصیت شاعری است که در دوران هیاهوی انواع مکتب ها و جریان های ادبی و در غرور شعری جریان های روشنفکری و شبه روشنفکری، علمدار شعر آئینی در استان گلستان بوده و مردم او را با عنوان شاعر اهل بیت (ع) می شناسند. شعر، هنری است که با موسیقی و کلام عجین شده و ای بسا شعری را در قالب نغمه ای شنیده باشیم بی آنکه بدانیم شاعرش کیست! اما بدرقه ی مردم گرگان ثابت کرد که هم هنرشناس هستند و هم قدردان هنرمندی هستند که عمری را در سرایش شعر برای اهل بیت (ع) و ترویج و تبلغ  فرهنگ ایثار و شهادت گذرانده بود. باید گفت شعر با همه ی تعریفات کهنه و نویی که دارد هنوز هم در صدر هنرهاست و مردم، هنرمندان ( شاعرانی ) که به زبان آنان سخن بگویند و مروج آرمان های مقدسشان باشند را دوست دارند.

شعر گفتن برای اهل بیت(ع) مایه ی شرافت و مباهات شاعران ایرانی مسلمان است و این مسئله ای تازه نیست بلکه به قدر تاریخ ادبیات سابقه دارد و عجیب آنکه در روزگار رسانه های زودگذر و خطی! همچنان مردم شعر را می فهمند و شاعری چون «محمد زمان گلدسته » را تکریم می کنند و این یعنی شرافت هنردینی و شعر آئینی ...

در تاریخ اسلام شاهدیم هنرمندانی چون فرزدق، کمیت ، دعبل و ... و حتی مولا علی (ع) به اسلام و نهضت  اسلامی! با شعر خدمت کرده اند!

در تاریخ فرهنگ و هنر سرزمین تاریخی جرجان و استرآباد هم بوده اند بزرگانی که شعرشان را به نام نامی اهل بیت(ع) متبرک کرده اند. فروغی استرآبادی ( قرن دهم )، مختومقلی فراغی ( قرن 12 هجری )، مداح کردکویی (قرن 14 هجری) مشرقی استرآبادی ( قرن 13 هجری ) نظام استرآبادی (قرن نهم و دهم هجری)، هلالی استرآبادی ( قرن دهم هجری)، میرداماد استرآبادی ( قرن 11 هجری)، بنی هاشم (قرن 14 هجری) و ... از جمله ی این شاعران اند و حتی برخی از شاعران  در راه دفاع از اهل بیت (ع) رنج ها و زخم زبان ها دیده و شنیده و حتی به شهادت رسیده اند!

«محمد زمان گلدسته» با شعرهای پرمحتوایی که در خصوص پیشوایان معصوم (ع) و اشعاری که در تبلیغ، ترویج و حتی تبیین فرهنگ ایثار و شهادت سروده است، قطعا در شمار شاعران شاخص تاریخ شعرآئینی در سرزمین جرجان و استرآباد است و برگ زرینی را به کارنامه ی ادبیات آئینی افزوده است. از ائمه اهل بیت (ع) نیز توصیفات فراوانى درباره شعر شاعران و دعا در حق آنان و جایزه بخشیدن  به آنها، رسیده است که اگر بخواهیم به نقل آنها بپردازیم سخن به درازا مى‏کشد. به عنوان مثال؛

در آن زمان که هنرمندان جبهه ی کفر، رسول رحمت (ص) را با زبان شعر و هنر مرسوم آن روزگار هجو می کردند، پیامبر اسلام (ص) خطاب به شاعران متعهد به اسلام فرمودند:

و الذى نفس محمد بیده فکانما تنضهونهم بالنیل!: "

به آن کسى که جان محمد در دست قدرت او است، با این اشعار گویى تیرهایى به سوى آنها پرتاب مى‏کنید"!

همچنین امام صادق (ع) فرمودند:

«تاکنون کسى درباره ما یک شعر نسروده مگر اینکه با روح القدس تائید شده است...»

... و ده ها حدیث و روایت معتبر که درباره ی شعر و شاعری از پیشوایان دینی نقل شده است و غیر از رسول گرامی اسلام (ص) که سعی می کردند از بیان شعر خودداری کرده و حتی اشعار دیگران را نیز به گونه ای شکسته بیان کنند (به جهت حمل نشدن کلامشان به وحی !!) پیشوایان معصوم اکثرا شاعر و یا دست کم توانا بر شعر و ادبیات بودند و برای شعر و شاعری نقشه ی راه، هدف و وظیفه ای تبیین و تشریح می فرمودند چنانکه امیر مؤمنان على (ع) هنگامى که گروهى از یارانش در یکى از شب هاى ماه مبارک رمضان به هنگام افطار، سخن به شعر و شاعران کشیدند، آنها را مخاطب ساخته و فرمودند:

اعلموا ان ملاک امرکم الدین، و عصمتکم التقوى، و زینتکم الادب، و حصون اعراضکم الحلم

"بدانید ملاک کار شما دین است و مایه حفظ شما تقوى است، زینت شما ادب و دژهاى محکم آبروى شما، حلم و بردبارى است"

در انقلاب اسلامی مردم ایران نیز، «شعر » هنر اول بود ...

هنری که روح نغمه های ماندگار انقلابی محسوب می شد و توانست خشم مقدس و خروش و غیرت و معرفت انقلابی مردم را به اوج برساند. خلق آثار کم نظیر ادبیات انقلاب، مقاومت و دفاع مقدس شاهد این مدعاست.

«محمد زمان گلدسته»، شاعری است که توانست چراغ شعر آئینی را پرفروغ نگه دارد و امید است - آنچنان که او ققنوس وار از میانمان رفت -  در آینده شاهد شعله های زبانه کشیده شده ی شعرآئینی در استان باشیم و «محمدزمان وار»، شاهد رویش شاعرانی باشیم که انقلابی می سرایند، انقلابی می اندیشند و دغدغه ی ترویج معارف اهل بیت (ع) با زبان هنر را دارند.

ققنوس، همان پرنده ی افسانه ای است که می سوزد و از خاکسترش ققنوس دیگری تولید می شود. بعد از مرحوم« حاج محمد رضا آغاسی»، «محمد زمان گلدسته» علمدار گونه ای از شعر آئینی بود که هم مخاطب خاص داشت و هم مخاطب عام ... ققنوسی رفته است و باید منتظر رویش های بعدی باشیم. نقش دست اندرکاران فرهنگ و هنر در تقویت رویش های شعر و هنر انقلاب، نقشی مهم و اثرگذار خواهد بود.

 

■   نویسنده و تهیه کننده صدا و سیما

 مدرس دانشگاه