تجلیل از کریم الله قائمی و عبدالصالح پاک از مفاخر فرهنگی گلستان


یادداشت |

 

آیین نکوداشت کریم الله قائمی و عبدالصالح پاک 2 تن از مفاخر فرهنگی استان گلستان با حضور جمعی از مسئولان و اهالی فرهنگ، ادب و هنر استان، در تالار فخرالدین اسعد گرگانی برگزار شد. به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان، آیین نکوداشت 2 تن از مفاخر فرهنگی استان گلستان کریم الله قائمی و عبدالصالح پاک در حضور سرپرست اداره کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری گلستان، مدیرکل و معاونین و جمعی از مدیران ستادی فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان، رئیس شورای اسلامی شهر گرگان و جمعی از مدیران و مسئولان، اهالی فرهنگ، هنر و ادب و مردم شریف استان گلستان، برگزار شد. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان ضمن قدردانی از سال‌ها تلاش و مساعی مفاخر استان گلستان که همواره با دغدغه و عشق برای زنده نگه‌داشتن فرهنگ اصیل ما از هیچ کوششی فروگذار نبوده‌اند، گفت: یکی از اولویت‌ها و اهدافی که ما در فصل نو خدمت بدان اهتمام ویژه‌ای در حد توان داریم؛ توجه و تجلیل مفاخر در قید حیات است. رعیت همچنین با اشاره به خدمات و زحمات فراوانی که این عزیزان برای شناسایی و ماندگاری فرهنگ و ادب دیار گلستان و منطقه کشیده‌اند، افزود: امیدوارم نسل جوان و نوجوان ما با تأسی از زندگی و کوله‌بار تجربیات این عزیزان، گام‌های قدرتمندی را در ادامه‌ی مسیر برای آینده بردارند. وی در ادامه از جنگ نرم دشمن و هجمه‌های فرهنگی گفت و افزود: تنها علم و دانش و آگاهی است که می‌تواند چراغ اندیشه را روشن کند و به مدد جامعه بیاید. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان سپس به شعر ماندگار فردوسی (توانا بود هر که دانا بود، زدانش دل پیر بُرنا بود) اشاره کرد، گفت: اگر بخواهیم جامعه‌ای با طراوت و زنده داشته باشیم، باید چراغ دانش و آگاهی را همواره روشن نگه‌داریم؛ چراغی که این دو فرهیخته‌ی ارزشمند در میدان عمل روشن کردند و نشان دادند و برای ما و نسل‌های بعد به یادگار گذاشته‌اند. وی سپس به وجود چهره‌ها و مفاخر متعدد در رشته‌ای مختلف در استان اشاره کرد و گفت: در تلاشیم در ادامه‌ی مسیر خدمت و در حد بضاعت به دیگر چهره‌ها و مفاخر هم توجه نشان دهیم و قدردان سال‌ها خدمات شایسته آن‌ها هم باشیم.رعیت در پایان سخنانش بار دیگر از خدمات کریم الله قائمی و عبدالصالح پاک که در تعمیق اندیشه و بازنمایی جلوه‌هایی از فرهنگ و فولکلور استان و ارتقاء آگاهی جامعه مجدانه تلاش و خدمت کردند، قدردانی کرد. در ادامه‌ی برنامه کلیپی کوتاه از زندگی کریم الله قائمی نویسنده، پژوهشگر، طنزپرداز، مترجم زبان تبری، شاعر و صاحب مانیفستِ شعرِ گفتار در ایران که در اقسام شعر تبری، فارسی و گویش گرگانی آثاری قابل‌توجه دارد پخش شد. وی متولد ششم تیرماه 1318 خورشیدی در شهرستان کردکوی و مقیم گرگان است و تجربه پژوهشگری در 7 زبان رمزی منطقه گلستان ازجمله «لوترای واروی استرآبادی» را دارد و تا به امروز از او کتاب‌هایی همچون سورم سرا، زیلوی سادگی، هشت کتاب طنز: کاریکریماتور منتشرشده و بیش از 25 کتاب پژوهشی هم در دست چاپ دارد که می‌توان به اثری دوجلدی چون «فرهنگ واژگان گویش گرگانی» اشاره کرد. سپس جهانگیر نصری اشرفی نویسنده و محقق و از اعضای فرهنگ خانه مازندران که به‌عنوان مهمان در جلسه حضور داشت و سابقه‌ی سال‌ها همکاری با کریم الله قائمی را دارد، درباره‌ی وی در این مراسم نکوداشت، گفت: برای شخصیتی چون کریم الله قائمی سخن گفتن که عمری کار بسیار دشوار فرهنگ‌نویسی را انجام داده است در این چند دقیقه و ساعت کم است؛ مردی که باید به خاطر سال‌ها تلاش صادقانه و خالصانه‌اش و سخاوتش درباره‌اش کتاب نوشت.وی با اشاره به اینکه سابقه‌ی آشنایی او با کریم الله قائمی به سال 1365 و در زمانی که قصد ثبت میراث معنوی و فرهنگی شمال البرز را داشته‌اند می‌رسد، گفت: کریم الله قائمی زحمات زیادی برای فرهنگ اجتماعی زیست‌بومش انجام داده، کاری بس دشوارتر از ثبت تاریخ است. نصری اشرفی ادامه داد: برای نوشتن تاریخ ما با حاکمان و پادشان روبه‌رو هستیم اما برای نوشتن تاریخ اجتماعی ما با همه مردم با تمام وجوهشان در مواجه هستیم که باید زیبایی‌ها و زشتی‌ها را بازنمایی کنیم که کاری بسیار سخت است و  متاسفانه بدان توجهی جدی نشده است. وی با اشاره به اینکه نوشتن تاریخ اجتماعی بازی با آتش است، گفت: کسانی که در این وادی قلم می‌زنند بسیار قابل ستایش اند؛ به باور من نویسندگان فولکلور فقیهان جامعه‌اند؛ افرادی که بعضاً گمنام‌اند و کار‌هایی می‌کنند که در زمانه‌ی خودشان شاید به چشم نیاید؛ اما تردیدی نیست در آینده میراث ماندگاری خواهند بود. نصری اشرفی افزود: امثال قائمی‌ها کاری کرده‌اند که ماندگار و نمونه است و معتقدم فردی چون قائمی باید با افتخار مجسمه‌اش ساخته شود؛ زیرا او و خدماتش بخشی از تاریخ ماست و اگر ملتی تاریخ و هویت تاریخی خود را نشناسد چگونه می‌تواند خودش را بشناسد. وی با اشاره تلاش‌های ارزنده‌ی قائمی در حفظ و احیا دو زبان رمزی لوترای استرآبادی و شالی، گفت: زبان‌های رمزی یا مخفی بسیار محدود هستند و کریم الله قائمی به‌اندازه چندین استاد و دانشگاه به‌تنهایی برای این زبان‌های رمزی کارکرده است که فراموش‌نشدنی و ماندگار است و باید قدردانش باشیم. سپس در ادامه‌ی این مراسم، کلیپی از عبدالصالح پاک نویسنده فعال حوزه کودکان، اهل روستای قره‌قاشلی و ساکن بندر ترکمن در استان گلستان که از او آثار متعددی چون زنبیلی پُر از آواز گنجشک، افسانه‌های صحرا، جاده بی‌انتها، آن‌سوی پرچین خیال، گرگ آوازخوان، روباه دم‌بریده، شکارچیان شب، پنجاه‌وپنج افسانه برای نوجوانان، کلاه‌پوستی، موی سفید روانه‌ی بازار نشر شده و حتی به زبان‌های گوناگون ترجمه و منتشرشده است، پخش شد. عبدالصالح پاک در کنار داوری رویدادهای متعدد ادبی به مدت 30 سال به‌عنوان مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری و مربی ادبی در شهرستان ترکمن فعالیت داشته و تا کنون جوایز متعددی چون دیپلم افتخار دوچرخه طلایی، کتاب سال جشنواره غنی پور، جایزه بهترین کتاب سلام بچه‌ها، انتخاب کتاب دختر چوبی برای کتابخانه مونیخ، نفر اول داستان کوتاه رشد را کسب کرده است. پس از پخش کلیپ معرفی وی، رحمت‌الله علی بیگلی اولین مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان گلستان پس از جدایی از استان مازندران که دیگر مهمان ویژه این مراسم بود، درباره عبدالصالح پاک که به مدت چهار سال با وی همکاری داشته است، گفت: ادبیات و قلم عبدالصالح پاک سلیس، روان و بدون هیچگونه آلایش و تکلفی است و او با خلق جملات ساده و روان و باصداقتی مختص به خودش می‌نویسد و کلامش برای همه قابل‌درک و فهم است.وی که سابقه مدیریت کل امور اجتماعی استانداری گیلان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن استان را نیز در کارنامه دارد، ضمن ذکر خاطراتی از عبدالصالح پاک گفت: آقای پاک داستان‌های خاطره‌انگیزی را تا به امروز از فرهنگ ترکمن خلق کرده است که امیدوارم به زبان ترکمنی هم نگارش کند تا نسل کنونی با زبان خود و میراث به یادگار مانده از بزرگان ترکمن و خرده‌فرهنگش بیشتر آشنا شده و فراموش نکنند. پس‌ازاین سخنرانی، کریم الله قائمی بر روی صحنه حاضر شد و ضمن قدردانی از بانیان برپایی این رویداد و قدردانی از همسر و خانواده‌اش که همواره حامی او بوده‌اند و اهل‌قلم و پژوهشگران و گویشورانی که او را در تمام این سال‌ها تنها نگذاشتند؛ سه قطعه‌ی شعر نو و برخی از کاریکلماتورهای خود را که خودش از آن‌ها به خاطر نامش کریم کاریکریماتور ذکر کرد، قرائت کرد. در ادامه عبدالصالح پاک هم بر روی صحنه حضور یافت و ضمن ابراز خرسندی و شعف از برگزاری این آیین نکوداشت، خاطره‌ای از دوران کارمندی‌اش در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان ذکر کرد و گفت: من حدود سی سال در کانون کارکردم، اما آن چهار سال در زمان مدیریت آقای علی بیگلی دوران دیگری بود. وی افزود: مدیران قبل و بعد از آقای علی بیگلی همواره می‌گفتند تو اول کارمندی و بعد نویسنده‌ای که آن‌هم به ما ربط ندارد؛ اما وقتی آقای علی بیگلی مدیر شد به من گفت: تو اول نویسنده‌ای و بعد کارمند؛ کارهای مربوط به کارمندی بالاخره انجام می‌شود و تو تمرکزت را بر روی نوشتن بگذار و هر زمان علاقه‌مند بودی می‌توانی با کودکان هم کارکنی و حتی برای آن‌ها کارگاه تشکیل بدهی. عبدالصالح پاک ادامه داد: من در آن دوران آثار مختلفی را نوشتم و بیشترین کارهای من مربوط به آن چهار سال خدمت من در دوران آقای علی بیگلی بود. در بخش پایانی این مراسم، پس از اجرای گروه موسیقی مهرگان؛ آیین تجلیل از کریم الله قائمی و عبدالصالح پاک برگزار شد و به‌رسم تکریم و تقدیر به آن تندیس و لوح و هدیه ویژه‌ی نقدی اهدا شد. گفتنی است، این مراسم به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان و با همکاری معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان برگزار شد.