نگذ اریم گلستان خشک شود


یادداشت |

دکتر مهران قجری_روند پرشتاب خشک شدن زمین در مناطق قابل توجهی از استان گلستان که روزگاری نه چندان دور سرزمین سبز خوانده می شد، در سال های اخیر بیشتر شده به طوری که به وضوح قابل مشاهده است. اگر چه عوامل زیست محیطی، تغییرات آب و هوایی و کمبود بارش  نقش مهمی در توسعه ی  بیابانها داشته است اما با قاطعیت می توان گفت بهره برداری نادرست از زمین‌های کشاورزی، استفاده‌ی افراطی از کود و سموم شیمیایی، شخم اراضی در جهت شیب، بهره برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی که منجر به شوری آب و در نهایت شوری خاک در برخی از نقاط استان شده، همچنین چرای مفرط و بیش از ظرفیت مراتع، بهره برداری‌های بی‌رویه از جنگل‌ها، تبدیل نادرست اراضی منابع ملی به کشاورزی و ... همه و همه جزو مواردی است که ما به عنوان ساکنین این استان بهره مند و سرسبزنابخردانه و با غفلت بر سر سرزمین خود آوردیم. شاید بگویید عرصه و زمینی که تبدیل به بیابان شد هرگز به حالت قبل برنخواهد گشت تا حدود زیادی درست است اما منظور از این نوشتار برگشت مناطق بیابانی استان به وضعیت اولیه نیست بلکه هشدار می دهیم و می خواهیم تا از بیابانی شدن زمین‌هایی که در اثر اعمال مخرب ما در معرض بیابانی شدن قرار دارند پیشگیری کنیم. آنچه در ظاهر اتفاق می افتد خشک شدن قسمتی از زمین است اما در واقع با بیابان شدن اراضی، پوشش گیاهی از بین می رود، گرد و خاک زیاد می شود،  بارندگی کم می شود، فرسایش خاک تشدید می شود، خاک حاصلخیزی اش را از دست می دهد، سطح آب های زیرزمینی پایین می آید  و  حیات وحش از بین می رود و به دنبال آن  بیکاری، گرسنگی، فقر و مهاجرت دامن اهالی و ساکنین مناطق بیابان شده را می گیرد. اتفاقی که در حال حاضر هم افتاده و اداره مرتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی اعلام کرده 307 هزار هکتار از عرصه های شمالی گلستان تحت تاثیر بیابانی شدن قرار دارد و از این میزان 130 هزار هکتار در شرایط بحرانی است و این یعنی امروز هم برای اقدام در این خصوص دیر است. در سال‌های اخیر هجوم ریزگردها به استان زیاد شده  که یکی از دلایل اصلی آن افزایش بیابان زایی است.  برداشت بیش از حد از منابع آبی و تخریب پوشش گیاهی و خاک بر روند رو به رشد این معضل در استان گلستان افزوده است. افزایش روند بیابانی شدن اراضی استان زنگ خطری است برای همه ما که باید جدی بگیریم و سال های غفلت را هوشمندانه و بخردانه جبران کنیم. از یاد نبریم که  ما همه در برابر این آب و خاک مسوولیم و باید با جان و دل از آن مراقبت کنیم.دکتر مهران قجری_روند پرشتاب خشک شدن زمین در مناطق قابل توجهی از استان گلستان که روزگاری نه چندان دور سرزمین سبز خوانده می شد، در سال های اخیر بیشتر شده به طوری که به وضوح قابل مشاهده است. اگر چه عوامل زیست محیطی، تغییرات آب و هوایی و کمبود بارش  نقش مهمی در توسعه ی  بیابانها داشته است اما با قاطعیت می توان گفت بهره برداری نادرست از زمین‌های کشاورزی، استفاده‌ی افراطی از کود و سموم شیمیایی، شخم اراضی در جهت شیب، بهره برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی که منجر به شوری آب و در نهایت شوری خاک در برخی از نقاط استان شده، همچنین چرای مفرط و بیش از ظرفیت مراتع، بهره برداری‌های بی‌رویه از جنگل‌ها، تبدیل نادرست اراضی منابع ملی به کشاورزی و ... همه و همه جزو مواردی است که ما به عنوان ساکنین این استان بهره مند و سرسبزنابخردانه و با غفلت بر سر سرزمین خود آوردیم. شاید بگویید عرصه و زمینی که تبدیل به بیابان شد هرگز به حالت قبل برنخواهد گشت تا حدود زیادی درست است اما منظور از این نوشتار برگشت مناطق بیابانی استان به وضعیت اولیه نیست بلکه هشدار می دهیم و می خواهیم تا از بیابانی شدن زمین‌هایی که در اثر اعمال مخرب ما در معرض بیابانی شدن قرار دارند پیشگیری کنیم. آنچه در ظاهر اتفاق می افتد خشک شدن قسمتی از زمین است اما در واقع با بیابان شدن اراضی، پوشش گیاهی از بین می رود، گرد و خاک زیاد می شود،  بارندگی کم می شود، فرسایش خاک تشدید می شود، خاک حاصلخیزی اش را از دست می دهد، سطح آب های زیرزمینی پایین می آید  و  حیات وحش از بین می رود و به دنبال آن  بیکاری، گرسنگی، فقر و مهاجرت دامن اهالی و ساکنین مناطق بیابان شده را می گیرد. اتفاقی که در حال حاضر هم افتاده و اداره مرتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی اعلام کرده 307 هزار هکتار از عرصه های شمالی گلستان تحت تاثیر بیابانی شدن قرار دارد و از این میزان 130 هزار هکتار در شرایط بحرانی است و این یعنی امروز هم برای اقدام در این خصوص دیر است. در سال‌های اخیر هجوم ریزگردها به استان زیاد شده  که یکی از دلایل اصلی آن افزایش بیابان زایی است.  برداشت بیش از حد از منابع آبی و تخریب پوشش گیاهی و خاک بر روند رو به رشد این معضل در استان گلستان افزوده است. افزایش روند بیابانی شدن اراضی استان زنگ خطری است برای همه ما که باید جدی بگیریم و سال های غفلت را هوشمندانه و بخردانه جبران کنیم. از یاد نبریم که  ما همه در برابر این آب و خاک مسوولیم و باید با جان و دل از آن مراقبت کنیم.