حماسه روستازاده گرگانی


یادداشت |

علی درزی _در این شماره به سراغ مستند اون شب که بارون اومد یا حماسه روستازاده گرگانی ساخته کامران شیردل (فارغ‌التحصیل دانشگاه مرکز تحقیقات سینمایی رم) در سال 1347می‌رویم. مستندی که تا سال 53 توقیف بود تا این‌که در جشنواره فیلم تهران به نمایش درمی‌آید و با وجود کسب جایزه، دوباره توقیف می‌شود!

هدف از انتخاب این مستند، علاوه بر این‌که یکی از آثار درخشان و برجسته‌ی تاریخ سینمای مستند ماست، صفر تا صد داستان، چه به لحاظ لوکیشن و چه به لحاظ موضوعی، در روستای لاملنگ، توابع گرگان می‌گذرد!

موضوع آن حول اتفاقی عجیب که هنوز هم در بین اهالی از آن صحبت می‌شود، می‌گذرد. حقیقتی محض یا ساختگی در مورد شبی بارانی که طفلی با آتش زدن کتش، قطاری را از خارج شدنِ ریل نجات می‌دهد و از بروز فاجعه‌ای جلوگیری می‌کند. این مستند از دولایه تشکیل شده است.

اول: نمایش و آشنایی با روستا به لحاظ فرهنگ و معماری، اقلیم و صنایع دستی؛ مصاحبه با اهالی و طفل در مورد چگونگی اتفاق افتادن حادثه و تناقضی که در خبر ایجاد شده. این مستند جنبه‌ی گزارشی برای بررسی این حادثه از جانب دستگاه دولتیِ وقت بوده که طفل قطار را نجات داده یا ماموران خط؟!

دوم: کامران شیردل، در این مستند، حقیقتِ واقعیت رخ داده را دستمایه‌ی نوعی طنز گزنده در فیلم قرار می‌دهد و الزام زاده شدن یک قهرمان در روستاهای کشور، توسط رسانه‌ها را زیر سوال می‌برد.پرواضح است که همین لایه‌ی دوم از این مستند، یک اثر انتقادی می‌سازد. انتقادی تند و البته در لفافه به حکومت و مهم‌ترین ابزارش، یعنی رسانه!