دیپلماسی اقتصادی راهگشای توسعه گلستان


یادداشت |

محمد صادق سالاری_  سفر هیئت اقتصادی استان قادسیه عراق طی روزهای گذشته و سفر پیش روی هیئت تاتارستانی به استان گلستان، می تواند دریچه ای برای ورود اقتصاد گلستان به بازارهای منطقه ای باشد. در صورت بهره گیری از فضای فراهم شده و ادامه ی این سیاست توسط مدیران عالی گلستان در گسترش روابط اقتصادی با کشورهای دیگر منطقه و عمق بخشیدن به این روابط، می تواند فرصت های بی نظیر تاریخی را نصیب تولید کنندگان، تجار و فعالان اقتصادی بخش کشاورزی، صنعتی و ... گلستان کند. ۱۵ کشور همسایه، با نزدیک به ۶۰۰ میلیون جمعیت و سهم ۵ درصدی از اقتصاد جهانی و ۱۲۰۰ میلیارد دلار واردات که نشانه ی نیاز سالانه شان است، بازار بزرگ و ارزشمندی است که طی سالیان گذشته سهم ایران از این میزان تجارت به طور میانگین فقط ۲۰ میلیارد دلار بوده است. با گشایش های احتمالی بین المللی در آینده نزدیک هر چه اقتصاد کشور بتواند در رقابت با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای سهم بیشتری را از این بازار ۱۲۰۰ میلیارد دلاری از آن خود کند، قطعا در رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال داخلی موثرتر واقع خواهد شد. چه آنکه بدانیم هر ۲۵ میلیارد دلار صادرات خارجی، ایجاد حدود یک میلیون شغل در کشور را به دنبال خواهد داشت. در این راه "دیپلماسی اقتصادی" به عنوان ابزاری کارآمد در دست دولتمردان می تواند دسترسی فعالان اقتصادی را به بازارهای بین المللی و منطقه ای تسهیل کند، چه آنکه با بررسی و مداقه بیشتر در روند روابط بین الملل دهه های اخیر در دنیا می توان به سادگی دریافت، همکاری اقتصادی میان کشورها با استفاده از ابزار دیپلماسی اقتصادی نقش پررنگ تری را از قدرت سیاسی و نظامی به خود اختصاص داده است و با ایجاد درهم تنیدگی اقتصادی، منافع کشورها را به هم گره می زند که علاوه بر رفاه و رشد اقتصادی، حتی می تواند ضریب امنیت ملی کشور را ارتقا دهد. البته که نباید اقتصاد مبتنی بر سرمایه داری دولتی کشورهای همسایه ایران را نیز از نظر دور داشت و گاها تضاد منافع ژئوپلتیک می تواند مانعی در فرایند دیپلماسی موثر اقتصادی باشد. اما با این همه دولتمردان گلستانی دولت سیزدهم، می توانند با بهره گیری موثر از این ابزار، مسیر رشد و توسعه اقتصادی گلستان را هموار کنند، چه آنکه گشایش های احتمالی اقتصادی و بین المللی در مذاکرات هسته ای، محدودیت های تحریمی را نیز به طرز قابل ملاحظه ای کاهش خواهد داد و اقتصاد استان باید به سرعت مهیای استفاده بهینه از فضای مساعد پسا توافق باشد. گلستان، استان کم برخورداری است که مطابق آمارها درآمد سرانه شهروندانش فقط ۵۰ درصد میانگین درآمد سرانه کشور است و برای رهایی از محرومیت و تحصیل رشد اقتصادی ۸ درصدی مورد تاکید نمایندگان عالی دولت سیزدهم در استان، نیازمند استفاده و فعال سازی از همه ی ظرفیت ها و پتانسیل های اقتصادی که در دسترسش قرار دارد، است. البته آنگونه که در خبرها آمده است، مدیران بخش کشاورزی استان، تمهیدات ویژه ای برای بهره گیری از ابزار دیپلماسی اقتصادی در مذاکرات با هیئت های اقتصادی عراقی و تاتارستانی تدارک دیده اند و با توجه به ظرفیت های استان در بخش تولیدات کشاورزی، محصولات باغی، دام و طیور و صنایع لبنی و البته پتانسیل ها و تجارب مهندسی استان در اجرای پروژه های آب و خاک و ... در گام اول با شناخت علمی تر و دقیق تر نیازهای کشورهای هدف و با ورود مدبرانه به بازارهای در دسترس منطقه ای مانند عراق و کشورهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی، چشم انداز روشنی را برای رشد و توسعه اقتصادی گلستان می توان در میان مدت متصور بود.

 

دانش آموخته علوم سیاسی

 و روابط بین الملل