پنبه گلستان را زدند


یادداشت |

لیلی معتمد-مانند قصه هایی که از زمان هایی دور می شنویم، باید بگوییم روزی بود روزگاری بود. آن روزهایی که در گلستان زمانی نه چندان دور گرگان و گنبد خوانده می شد، محصولی می کاشتند که آن را طلای سفید می خواندند. امروز از آن مزارع سرسبز پنبه خبری نیست، فقط یادی و نامی مانده است.آن روزها  در بازارهای جهانی برای وش تولیدی ایران، سر و دست می شکستند. امروز نه تنها این محصول صادر نمی شود و ارز آوری ندارد، بلکه شرکتهای نساجی در کشور دست سوی کشورهای آسیای میانه دراز می کنند. گلستانی که در سال ۵۵ بنا به گواهی شاهدانی که هنوز زنده اند و توان شهادت این ادعا را دارند، محصول پنبه اش، ارز آوری بالایی در بین محصولات دیگر داشت و نیاز نساجی های داخل کشور را  تأمین می‌کرد، امروز به چنین روزی افتاده است. داستان از این قرار است که روزی در اتاقی در وزارت جهادکشاورزی عده ای از مسوولان تصمیمی گرفتند که چوبش را عده زیادی خوردند. پس از آن تصمیمی که کارشناسانه اش خواندند و بعدها معلوم شد که نه تنها کارشناسانه نبود، بلکه اراده و تصمیم شخصی موجب شد پنبه را پس از حدود سی سال نتوانیم احیا کنیم. کارخانجات پنبه  تعطیل شدند و  عده بسیار زیادی نیز بیکار و خدا می داند چه زندگی هایی دستخوش تغییر و متلاشی شدند. امروز با تغییر سیاستها، دستور کار وزارت جهادکشاورزی حمایت از این محصول استراتژیک است، اما چالش ها و مشکلات سر راه کشاورزان پنبه کار مانع از تحقق برنامه ها در این خصوص شده. وجود بذر نامرغوب، تامین نشدن به موقع نهاده ها، نامطلوب بودن کیفیت سموم برای دفع آفات این محصول و مشکلات ریز و‌درشت دیگر تا حل نشود بازار پنبه رونقی نخواهد یافت. گذشته از اینها افزایش دستمزد، هزینه کشت پنبه را بالا برده و آن را برای کشاورز از صرفه اقتصادی خارج کرده. در اولین اقدام برای ایجاد انگیزه باید با سیاستهای حمایتی ویژه، کشاورزان پنبه کار را ترغیب و تشویق کرد.

و اما دولت چه می‌تواند بکند و چطور می تواند از کشت پنبه حمایت کند؟

واقعیت این است که افزایش قیمت پنبه  در سال های اخیر نسبت به قیمت گندم موجب شده کشاورزان قدیمی مجددا به کشت پنبه روی بیاورند اما دولت باید نهاده های باکیفیت در اختیار کشاورزان قرار دهد و تسهیلات بدهد تا بتوانند تجهیزات  و ادوات مخصوص این محصول را بخرند.به امید روزی که کارخانجات پنبه پاک کنی غیرفعال که امروز انبارهایی متروکه شده اند، دوباره  فعال شوند و جوانان مستعد و سختکوش این سرزمین در آنجا مشغول کار شوند و دوباره سرزمین طلای سفید به شکوه گذشته اش بازگردد. اگر چرخ کارخانجات پنبه بچرخد، رونق تولید و اشتغال در بخش کشاورزی و صنعت در استان محقق شده  و وضعیت اقتصادی و معیشت مردم بهبود خواهد یافت ولی این مستلزم حمایت دولت است نه در شعار بلکه در عمل.