کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان زیان ده نیست


گزارش |

در روزهای اخیر، خبری مبنی بر واگذاری مدیریت کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مطرح شد. این خبر بر اساس نامه پیشنهادی وزارت ارشاد، توسط  پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت منتشر و افکار فعالان حوزه  کودک و نوجوان را درگیر کرد. اگرچه واگذاری و انحلال کتابخانه های کانون از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تکذیب شده، اما خطر همچنان این مجموعه ی فرهنگی را تهدید می کند. در لابلای اخبار ضد و نقیض تعطیلی کانون نیز به موضوعی اشاره شد و آن «زیان ده» بودن کانون است. همه به پایین بودن میزان درآمد مجموعه های فرهنگی واقف هستند، چرا که این دستگاه ها، موظف به اثرگذاری بر فرهنگ عمومی هستند نه تاثیر بر اقتصاد جامعه. با این اوصاف لفظ «زیان ده» آن چنان که باید، شایسته ی مجامع فرهنگی کشور نیست. مراکزی مانند کانون پرورش فکری در بلند مدت، نقش مثبت خود را در جامعه نشان می دهند و چنانچه در این جامعه فرهنگ عمومی رو به کاهش است، شاید باید علت آن را عدم توجه به این مراکز فرهنگی بدانیم نه کم کاری چنین نهادهایی. حمایت از مراکز فرهنگی با وجود دغدغه های اقتصادی مردم در اولویت های پایین دولت مردان قرار داشته و دارد و این موضوع همانطور که از وضع موجود قابل ملاحظه است، اثر منفی خود را بر جامعه گذاشته است. به طوریکه برخی از خانواده ها دیگر مثل قبل رغبتی برای حضور فرزندانشان در کانون های پرورش فکری ندارند. مجموعه ای که سال ها به عنوان یک نهاد پرورش دهنده، نقش مسقیم بر منش، آینده و دیدگاه کودکان و نوجوانان این سرزمین داشته، روا نیست که اکنون به عنوان یک مرکز «زیان ده» عنوان شود و باید حمایت های لازم برای  سرپا ماندن آن صورت گیرد. سال هاست که کودکان و نوجوانان، برای پر کردن اوقات فراغت و یادگیری مهارت های مختلف، به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رجوع می کنند. این مکان، طی سال ها، محیطی برای رشد قشر کودک و نوجوان کشور بوده، اما مدتی است که عواملی، موجب کم رنگ شدن فعالیت های فیزیکی و حضوری کانون پرورش و فکری کودکان و نوجوانان شده است. شاید گسترش فضای مجازی و کرونا را بتوان از  اصلی ترین عوامل کاهش حضور کودکان و نوجوانان به این فضای آموزشی دانست؛ اما در طرف دیگر ماجرا می توان، کاهش مربی را علت این اتفاق عنوان کرد. کمبود نیروی آموزشی در کانون، یک محدودیت جدید ایجاد کرده و موجب شده است برگزاری کلاس ها با معضلاتی روبرو شود. بر اساس سخنان مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان گلستان، عده زیادی از کودکان گلستانی به دلیل کمبود مربی و عدم برگزاری کلاس، از شرکت در این کلاس ها جا مانده اند.

 

محبوبه رجب نسب در گفتگو با خبرنگار گلشن مهر اظهار کرد: بیش از هشت هزار عضو در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گلستان حضور دارند که تنها 50 مربی برای آموزش به این متقاضیان وجود دارد. وی افزود: تعدادی از این مربیان رسمی و بخش اعظم آن ها به صورت ساعتی با کانون قرارداد دارند. مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان گلستان، کمبود بودجه را علت اصلی کمبود مربی در کانون عنوان کرد و گفت: با توجه به اعتباری که سالانه به این مجموعه اختصاص می یابد، مجبور به بکارگیری همین تعداد مربی هستیم چرا که توان پرداخت حق الزحمه برای مربیان بیشتر توسط کانون ممکن نیست. رجب نسب، تزریق بودجه سالانه کانون پرورش فکری را قطره چکانی عنوان کرد و افزود: تا زمانی که حمایت های مالی از مجموعه های فرهنگی سطح پایین باشد، نباید انتظار اقدامات و عملکرد بالایی از آن ها داشت. وی افزود: ما با کمترین بودجه، سعی در ارائه بهترین خدمات را داریم، چرا که جامعه ی هدف ما کودکان و نوجوانان هستند و آسیب به این قشر، منجر به آسیب به جامعه خواهد شد. مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان گلستان  همچنین تصریح کرد: رایزنی های فراوانی با نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی انجام داده و بارها معضلات موجود در این حوزه را برای وی بازگو کردیم اما تاکنون هیچ اقدامی در راستای رفع این موانع انجام نشده است.

در سفر کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به استان گلستان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از نهادهای فرهنگی این استان، به نشست این اعضا دعوت نشده بود. این درحالی است که رجب نسب حضور در آن جلسه را برای بیان مشکلات کانون و رفع آن ها ضروری عنوان می کند. وی همچنین بار دیگر از بازگو کردن مشکلات کانون در حضور عضو کمیسیون فرهنگی، غلامرضا منتظری که نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی است، سخن می گوید. با وجود بیان این معضلات، منتظری نظر دیگری در خصوص تخصیص اعتبار به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دارد. نماینده مردم گرگان و آق قلا در گفتگو با خبرنگار گلشن مهر گفت: این نهاد به عنوان یک دستگاه فرهنگی محسوب نشده و در کمیسیون آموزش و تحقیقات که زیرمجموعه ی آموزش و پرورش است، قرار دارد. وی افزود: مجمع نمایندگان استان، جلسات متعددی با وزیر آموزش و پرورش درخصوص مباحث این چنینی و معضلات مالی کانون پرورش فکری داشته اند که در این جلسات، این موانع شرح داده شد. منتظری همچنین تصریح کرد: در تلاش هستیم بودجه نهادهای فرهنگی، نه تنها در استان ما، بلکه در کل کشور تقویت شود و در این راستا از سال گذشته اقدامات خوبی صورت پذیرفته است. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در انتها گفت: سال گذشته 800 میلیارد تومان اعتبار به موسسات فرهنگی مردم نهاد در راستای تقویت زیرساخت ها اختصاص یافت که امسال نیز این حمایت مالی در دستور کار دولت قرار خواهد داشت. با این تفاسیر، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از نهادهای اثرگذار جامعه و با تمام کمبودهای مالی، همچنان به فعالیت های مثبت خود ادامه می دهد. وجود چنین نهادی در مجامع شهری و روستایی برای رشد عقلانی و فکری هر کودک و نوجوانی ضرورت داشته و تاثیر آن به وضوح در جامعه قابل رویت است.  یک کارشناس حوزه کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار گلشن مهر در این خصوص گفت: با توجه به شرایط فعلی جامعه، به حضور کودکان و نوجوانان در کانون پرورش فکری تاکید می کنم. حسینی اظهار کرد: چرا که این قشر با حضور در کانون، از فضای خاص فردی دور شده و در یک محیط اجتماعی قرار می گیرند. وی افزود: در این راستا، با برقراری ارتباط با سایر هم سالان و مربیان، نحوه ورود به جامعه را فرا گرفته و چه بسا می توانند ارتباطات خود را آسیب شناسی کنند. این کارشناس حوزه کودک و نوجوان در ادامه تصریح کرد: کانون، یک نهاد پرورش دهنده است که با وجود کمبودهای فراوان، توانسته اثر خود را بر جامعه بگذارد و به عقیده من که سال ها در حوزه کودک و نوجوان مشغول هستم، حضور این قشر در چنین فضاهای سالم و دور از حاشیه، ارتباط مثبتی بر بزرگسالی آن ها خواهد گذاشت. شاید بتوان یکی از نقاط مثبت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را، در دسترس بودن برای تمامی کودکان و نوجوانان در همه شهرها، روستاها و مناطق محروم و حاشیه ای عنوان کرد. اینکه هر کودکی با هر توان مالی می تواند در این  نهاد عضو شود و از خدمات آن بهره مند شود؛ تنها همین نکته می تواند دلیلی برای «زیان ده» نبودن کانون باشد. یکی از بخش های خوب کانون پرورش فکری، مرکز مکاتبه ای است. در این مرکز کسانی که امکان حضور در کانون برای آن ها وجود ندارد، ارتباط خود را از طریق نامه برقرار کرده و مربیان این مجموعه، آموزش های لازم را به صورت مکتوب برای آنان ارسال می کنند. در روزگاری که اخبار زیادی مبنی بر خودکشی دانش آموزان برای عدم دسترسی به گوشی های هوشمند و حضور در کلاس های مجازی به گوش می رسد، استفاده از نامه های مکتوب و رسیدن به یک نتیجه ی مثبت، می تواند تاثیر خوبی بر جامعه بگذارد. تاکنون استعدادهای زیادی از طریق مرکز مکاتبه ای کانون شناخته شده است که از این موضوع می توان به عنوان نقطه قوت این نهاد یاد کرد. با این تفاسیر و با یک نگاه گذرا به وضع موجود، متوجه خواهیم شد که دیدگاه دولتمردان نسبت به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیاز به تغییر داشته و ضروری است، حمایت از این نهاد فرهنگی در دستور کار مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد. اگرچه اقتصاد متزلزل کشور اولویت اصلی دولتمردان و مردم است، اما نباید فراموش شود که کانون پرورش فکری، هرگز زیان ده نبوده و برای رسیدن به یک جامعه ی آرمانی ابتدا باید فرهنگ را سامان بخشید.