نوروزعلی حسن عباسی-  درختان شگفت انگیزترین مخلوقات خدا هستند که به گردن همه موجوات زنده این کره مسکون حق دارند، زیرا فقط با یکی از قابلیت های اختصاصی خود قادرند برای تنفس جانداران هوازی، اکسیژن و برای بقا و حرکت با جذب و تبدیل گاز خفه کننده دی اکسید کربن حاصل از تنفس موجودات هوازی غذا بسازند که بدون این دو امکان ادامه حیات برای هیچیک از موجودات زنده وجود ندارد. شاید به همین مناسبت درختان را ریه های زمین تشبیه کرده اند. نقش های دیگر درختان عبارتند از: افزایش بارندگی و تولید آب، تولید و حفظ خاک زراعی، تعدیل آب و هوا از نظر رطوبت و دما، کنترل سیلاب ها، جذب روان آبهای سطحی و هدایت آن به درون خاک، تقویت منابع آبهای زیرزمینی، آبخوان ها، کنترل باد و طوفان، کاهش آلودگی های صوتی، جذب آلاینده ها نظیر دوده گازهای گلخانه ای، گرد و خاک و ریزگرد (غبار)، مامن حيات وحش، تولید محصولات فرعی غیر از مواد لیگنوسلولزی مانند: علوفه، عسل، دارو، میوه دانه و خاک زراعی. انسانها در جای جای جهان، کم و بیش به طبیعت و عنصر اصلی آن یعنی درختان عشق می ورزند، ولی باید آموزش ببینند، تمرین کنند، طبیعت را همراهی کنند و به جای تخریب دانسته یا نادانسته در حفظ درختان و احیای جنگلها مشارکت کنند و به هر بهانه یا مناسبتی درخت بکارند و مهمتر از نهال های کشت شده مراقبت نمایند. در کشور ما اعداد و ارقام سالانه کاشت نهال بالا است، ولی متاسفانه به دلیل کوتاهی در اجرای عملیات پس از کاشت، اکثر نهال ها از بین رفته و این روند همه ساله نیز تکرار می شود. مشارکت همگانی شعار نیست، بلکه یک واقعیت است. سازمان های مردم نهاد، صاحبان صنایع، دارندگان ثروت بویژه خیرین، سازمان های دولتی بویژه سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری و بالاخره شهرداری ها بصورت هماهنگ و خیلی جدی و متعهدانه در این امر خطیر مشارکت کنند. روز یا هفته منابع طبیعی یک ایده نمادین در ایران و جهان است تا شاید بهانه ای شود در کاشت و داشت درخت. خوشبختانه در سه فصل از سال غیر از تابستان، میتوان به کاشت نهال های گلدانی و فصل زمستان نهال های ریشه لخت اقدام کرد. نکته مهم دیگر، انتخاب محل کاشت است که عبارتند از: ۱- جنگلهای طبیعی یا حداقل نقاط آسیب دیده جنگلها با هدف احیا، بازسازی یا غنی سازی ۲- مناطق بیابانی یا حساس به بیابانی شدن برای توسعه جنگل و بیابانزدائی تثبیت شن و بادشکن ۳- مزارع و باغهای مردم با هدف زراعت چوب توام با زراعت انواع و ارقام زراعی ۴ - محدوده شهرها و روستاها به منظور ارتقای سرانه فضای سبز. به هر حال، رسیدن به چنین سرزمینی سبز و آباد، تنها با مشارکت جمعی شهروندان میسر است، بنابراین باید در مسیر نهادینه کردن مشارکت شهروندان در محیط زیست، اقدامی عملی به انجام  رساند.

عضو بازنشسته هیات علمی دانشگاه