روز جهاني مبارزه با بي سوادي


یاددداشت اول |

■  با مسووليت سردبير

 

 

هشتم سپتامبر برابر با هجدهم شهريور ماه سال جاري  روز جهاني سواد آموزي يا  مبارزه با بي سوادي  است.   تعريف سواد از منظر سازمانهاي جهاني  همواره در حال تغيير و تحول است و تعريف امروزه آن بگونه اي است که اگر به تعبيري واقعي بخواهيم در ميان خود آن را رديابي کنيم بايد بپذيريم که بخش اعظمي از شهروندان جهان هنوز باسواد نشده اند. اولين تعريفي که از سواد در اوايل قرن بيستم بوسيله يونسکو  ارائه شد،  سواد صرفاً به توانايي خواندن و نوشتن زبان مادري معطوف مي شد. طبق اين تعريف، فردي باسواد محسوب مي‌شد که توانايي خواندن و نوشتن زبان مادري خود را داشته باشد. در تعريف دوم علاوه بر زبان مادري يادگرفتن رايانه و يک‌ زبان خارجي نيز اضافه شد، بدين ترتيب به افرادي که توان خواندن و نوشتن، استفاده از رايانه و صحبت و درک مطلب به يک زبان خارجي را داشتند، باسواد گفته شد. طبق اين تعريف بسياري از دانشجويان و دانش‌آموختگان دانشگاهي کشور ما بي‌سواد محسوب مي‌شوند چون دانش زبان خارجي آنها کم است. در ادامه يونسکو استانداردهاي خود را از اين نيز بالاتر برد و ضمن تبيين مفهوم سواد آن را از حالت عمومي بدر آورده، شکل حرفه اي به آن داد و در تعريف سوم بجاي تعاريف کمي به تبيين کيفي سواد معطوف شد و اعلام کرد هر شهروند اگر مي خواهد باسواد باشد بايد 12 تخصص را به دانسته هاي خود بيفزايد بر اين اساس حتي کساني که  صاحب مدرک دکترا هستند، مشروط به بروز بودن و تسلط بر زبان خارجي و رايانه تنها 5 درصدر با سواد محسوب مي شوند زيرا بايد در دوازده  بخش عاطفي، رسانه اي، مالي، ارتباطي، رايانه اي، سلامتي، انرژي، نژادي، بوم شناختي، تحليلي، تربيتي و علمي نيز خود را تربيت کرده باشند. نکته مهمتر آنکه اين همه در حدود سه دهه ي گذشته اتفاق افتاده است و استانداردهاي جهاني را تغيير داده است اما در آخرين تعريفي که يونسکو اعلام کرده است، شهروندي با سواد است  که توان تغيير زندگي خود با توجه به دانسته هايي که آموخته است را داشته باشد والا حتي با بالاترين مدارک  علمي نيز لاجرم بي سواد است.