ايرنا - گرچه کم‌آبي و خشکسالي تهديد جدي براي حوزه سلامت و بهداشت به شمار مي‌رود اما اين بحران در گلستان، معيشت خانواده بزرگ کشاورزي را بيش از ساير نقاط تحت‌ تاثير خود قرار داده است. بخش کشاورزي به دليل وابستگي بيش از اندازه به ذخيره رطوبتي خاک، اولين قسمتي است که بيش از ديگر بخش‌ها تحت تاثير خشکسالي قرار مي‌گيرد و به همين علت خسارت اين بحران در کشاورزي محسوس‌تر و اثرات نامطلوب آن هم بيشتر است. آسيب بحران خشکسالي در مناطق شمالي گلستان شديدتر است تا جايي که سال گذشته موجب شد بيش از 150 هزار هکتار از زمين‌هاي کشاورزي مستعد کشت غلات حتي به فصل برداشت هم نرسد. از طرف ديگر، خشکسالي بحران آب را هم بيخ گوش گلستان قرار داده و در اثر آن، آب موجود در سدها کاهش يافته، تالاب‌ها و آب‌بندان‌ها خشک شده و آب‌هاي زيرزميني تحت فشار قرار گرفته و اين مساله زنگ خطر بحران آب را در استاني که 95 درصد آب آشاميدني آن از طريق منابع زيرزميني تامين مي‌شود به صدا در آورده است. معاون امور بهبود توليدات گياهي جهاد کشاورزي گلستان گفت: با توجه به بارندگي‌هاي انجام‌شده از ابتداي سال زراعي تاکنون، خراسان شمالي و گلستان بالاتر از ميانگين کشوري باران دريافت کردند و ميزان بارندگي گلستان نسبت به بلندمدت بيشتر شده و سطح سبز مزارع افزايش يافته اما نمي‌توان از اثرات نامطلوب افزايش دما و تغيير اقليم بر استان به سادگي عبور کرد .علي‌اکبر مهقاني در گفتگو با ايرنا اظهار کرد: در شرايط فعلي شاهد دماي هوا 10 الي 15 درجه در گلستان هستيم که براي زمستان خوب نيست؛ ميانگين دماي هواي استان نسبت به بلندمدت حدود چهار درجه افزايش داشته و اين مساله روند رشد گياهان را دچار اختلال کرده است .معاون امور بهبود توليدات گياهي جهاد کشاورزي گلستان با اشاره به اينکه امسال رشد رويشي محصولات پاييزه بسيار جلوتر از سال‌هاي قبل است، گفت: تغيير فاز رويشي در گياه به درجه حرارت و رطوبت بستگي دارد و وقتي درجه حرارت بالاتر از ميانگين باشد گياه زودتر از حالت نرمال از مرحله رشد رويشي به زايشي حرکت مي‌کند و رشد بيشتري خواهد داشت. مهقاني با بيان اينکه افزايش دما حتي چرخه زمستان‌گذراني آفات را تغيير داد، تصريح کرد: آفت مگس مديترانه‌اي در حال تخم‌گذاري است، حال آنکه بايد در وضعيت زمستان‌گذراني باشد و به نظر مي‌رسد گرماي هوا و تغيير اقليم حتي چرخه زندگي حشرات را هم تغيير داده است.به گفته وي؛ سال زراعي جاري در گلستان وضعيت خاصي دارد و کشاورزان ضمن بازديد مستمر از مزارع خود از ظرفيت کارشناسان پهنه و کلينيک‌هاي گياهپزشکي استفاده کنند.از سويي ديگر به گفته کارشناسان هواشناسي گلستان؛ پوشش برف استان در 20 سال اخير روند کاهشي چشمگيري داشته و تعداد روزهاي با دماي بالاي 40 درجه سانتي‌گراد در گلستان افزايش يافته است.امسال هم با وجود بارش‌هاي خوب فصل پاييز، خشکسالي‌هاي متوالي سه سال گذشته در استان جبران نشده و اين خطه شمالي همچنان تحت تاثير پيامدهاي خشکسالي است.

کاهش بارندگي گلستان در 15 سال اخير

معاون توسعه و پيش‌بيني هواشناسي گلستان گفت: در 15 سال اخير از ميزان بارندگي‌هاي گلستان کاسته شده و از سال 86 تاکنون، بيشتر سال‌ها ميانگين بارش در استان کمتر از حد نرمال بوده است. محمد کردجزي ميزان نرمال بارش گلستان را 510 ميلي‌متر دانست و افزود: اين ميزان بارندگي نسبت به متوسط جهاني عدد کمي است، البته احتمال بارش بيشتر يا کمتر باران در برخي از شهرستان‌ها وجود دارد. وي با بيان اينکه متوسط بارش در گلستان پايين‌تر از متوسط جهاني است، تصريح کرد: تبخير در گلستان بالا است و اين استان نسبت به استان‌هاي مجاور تابستان‌هاي گرم‌تر و بارش کمتري دارد. معاون توسعه و پيش‌بيني هواشناسي گلستان به خشکسالي شديد گلستان در سه سال متوالي اشاره کرد و گفت: گلستان از مهر ماه سال 1399 تا مهر ماه سال جاري، گرفتار خشکسالي متوالي و شديد بوده و از طرفي در 15 سال گذشته نيز گلستان در اکثر سال‌ها گرفتار خشکسالي بوده و تعداد سال‌هاي ترسالي در اين استان بسيار کم بوده است. کردجزي يادآور شد: گلستان در 15 سال گذشته هشت سال در وضعيت خشکسالي، دو سال در وضعيت ترسالي و پنج سال را در وضعيت نرمال سپري کرده است.  وي از افزايش 20 درصدي بارش ها از ابتداي مهر ماه تاکنون در گلستان خبر داد و يادآور شد: به دليل ماندگاري پيامدهاي خشکسالي، کمبود بارش در استان با بارش‌هاي خوب پاييزه جبران نشده است. معاون توسعه و پيش‌بيني هواشناسي گلستان خاطرنشان کرد: شايد در سال‌هاي آينده متوسط بارش در گلستان دستخوش تغيير نشود اما از آنجا که استان بين 2 صحرا (قره‌قوم ترکمنستان و کوير سمنان) قرار گرفته در برابر تغيير اقليم و افزايش دما، آسيب‌پذيري بيشتري خواهد داشت. کردجزي با بيان اينکه در 30 سال اخير، ميانگين دمايي گلستان يک تا 2 درجه افزايش داشت، گفت: در سال هاي اخير تعداد روزهاي با دماي بالاي 40 درجه سانتي‌گراد در گلستان افزايش يافته و اگر در 30 سال گذشته تعداد روزهاي گرم در مرکز گلستان زير پنج روز بوده در حال حاضر به بيش از 10 روز رسيده و تعداد روزهاي با دماي 35 درجه سانتي‌گراد نيز از زير 20 روز به بيش از 50 روز رسيده است. به گفته وي؛ براساس مطالعات انجام شده اگر همين روند در 30 سال آينده در گلستان ادامه يابد دماي هواي استان يک درجه سانتي‌گراد افزايش مي‌يابد که اين يک درجه افزايش دما، آثار بسيار نامطلوبي بر گلستان خواهد داشت.