اصلاح حکمراني


یادداشت |

دکتر حيدر حسن نژاد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چهار دهه از انقلاب ميگذرد شهداي زيادي براي حفظ اين انقلاب وحفظ اين آب وخاک داده ايم. اگر مشکلات را نبينيم جفا به همه است. آيندگان حق دارند سرزميني نابود شده نداشته باشند. بايد مشکلات را ببينيم و براي حل آنها راه حل ارائه بدهيم. کشور ما مشکلات عديده اي دارد که ناکارآمدي مديران  از اصلي ترين علل ايجاد چنين وضعيتي هست. چند آمار را از حيث مشکلات و بحران هايي که کشور با آنها روبروست را مرور کنيم. در حوزه مسکن راه و شهرسازي عقب ماندگي توسعه ريلي کشور، سرعت ريلي ما در حمل ونقل باري 12 کيلومتر در ساعت هست اين عدد را مقايسه کنيد با سرعت ميانگين 200 کيلومتر در ساعت در جهان، فرسوده بودن حمل ونقل هوايي که با مقايسه خودمان با همين کشور کوچک امارات فاصله اي غير قابل باور در داشتن هواپيماي نو و با سن زير 5 سال هستيم. در حوزه مسکن شعارهايي که بيشتر براي راي آوري حوزه انتخاباتي هست داده شد وتمام امکانات کشور معطوف به ساختن مسکن تحت عناوين مختلف شد که ايکاش واحدهايي متناسب با نياز روز ميبود خود ميدانيم که کم نيستند اين واحدهايي که بعضا در جاهايي ساخته شدند که اساسا زيست و اسکان را با مشکل روبرو کرده است و نيز خيلي از امکانات را دارا نميباشد. درحوزه آب و انرژي کشور تقريبا با بحران مواجه است. ما بيش از 120 ميليارد متر مکعب آب سفره هاي زير زميني را بدون بهره وري مصرف کرديم. در هند اين کشوري که با کمبود آب مواجه است 42 درصد ذخائر ساليانه آبش را مصرف ميکند. چين 22 درصد اين آبهاي استراتژيک خود را مصرف ميکند  و ايران 91 درصد آبهاي زيرزميني خود را ساليانه مصرف ميکند. يعني ما به آب فرصت تجديدپذيري نميدهيم وسال به سال زمين هاي ما دچار فرونشست ميشود. فرونشست در حيطه راه آهن فرودگاه ها وساختمان ها در حال رخ دادن است. دشت هاي ايران ساليانه بيش از 20 سانتيمتر درحال نشست است. هيچ کشوري در دنيا اينگونه با آب هاي زيرزميني خود رفتار نکرده است. بيشترين حجم آب مصرفي در بخش کشاورزي است. آبياري سنتي و غرقابي بيشتر از ارزش توليد محصولات کشاورزي هزينه زاست. آبهاي شرب از غير شرب هم درمنازل ما جدا نيست. تخريب جنگلها و محيط زيست نابودي تالابها و رودخانه ها و روان آبها ودشت هاي چمنزار پديده هايي هستند که نمود آشکار دارد. زاگرس بخش عظيمي از مصرف آب کشور را توليد ميکند. اما خود در معرض انواع و اقسام تخريب هاي عمدي وسهوي وخشکسالي است. ناترازي انرژي امروزه ايران واژه اي حقيقي و بحراني بزرگ است. کشوري که هم سوخت فسيلي و هم صاحب بزرگترين منابع انرژي هاي تجديدپذير خورشيد وباد است در تابستان برق ندارد، در زمستان گاز. مصرف روزانه 80 هزار مگاوات برق آنهم درصد زيادي از آن مصرف خانگي جز خسران چيزي ديگري ندارد. حتي توليد وصنعت متوقف ميشود تا برق خانگي تامين شود. ما هم در زمينه توليد و هم در بهره وري در تقاضاي برق خوب عمل نکرديم. مصرف روزانه 1ميليارد و دويست متر مکعب گاز آنهم قسمت اعظم آن خانگي است، عددي بسيار بزرگ هست که در حقيقت سوزاندن ميلياردها دلار ارز در بخاري خانه هايمان هست. صنعت خودرو عقب مانده از تکنولوژي روز خودروسازي دنيا از ديگر مشکلات کشور ماست. مرگ بيشتر از 24 هزار انسان و مجروح و معلول شدن حدود 160 هزار نفر آنهم با درصد بيشتر از اين آسيب ها در سنين زير 40 سال چه خسراني براي کشور دارد ؟ اين اعداد در دنيا خود صاحب رتبه بالاي جهاني هست. در زمينه بافت هاي فرسوده امروزه کشور ما در دنيا به لحاظ داشتن بافت هاي فرسوده هم صاحب رتبه است. يکي از مشکلات ما ساخت وساز ناپايدار وغير اصولي هست چرا که واحدهاي با عمر بالا در دنيا هم موجود است اما واحدهاي ما با 20 سال سن کلنگي محسوب ميشود. اگر علمي و با خرد به اين مشکلات بنگريم آنچه که بيشتر از همه به چشم ميآيد نبود کارآمدي مديران بوده است. خرد و عقلانيت وآينده نگري در طراحي واجراي طرح هاي مختلف در حوزه هاي گوناگون وجود نداشته است. اگر طرح هاي صنعتي آب بر در دشت ها و کوير مرکزي ايران اجرا نميشد ما شاهد اينهمه طرح هاي بزرگ انتقال آب نمي بوديم. اگر کشاورزي ما با نگاه علمي روز دنيا بود با نگاه بهره ور محور بود امروز ما با چنين مشکلاتي در حوزه کشاورزي و آب روبرو نمي بوديم. اگر طرح هاي آبخيزداري وآبخوان داري بيشتر از سدها اجرا ميشد امروزه دشت هاي ما اينقدر خشک نميشدند. اگر از کارشناسان متخصص در حوزه خودرو استفاده ميکرديم اگر از نخبگان در اين حوزه بهره ميگرفتيم، امروزه وضعيت خودرو ما اينگونه نميشد. در صنعت ورزش  همين نگاه روزمرگي وجود دارد ژاپن از حالا براي قهرماني تيم فوتبالش در سال 2050 برنامه ريزي کرده است. ميلياردها دلار براي زير ساخت ها و ورزشگاه ها هزينه کرده است. در فوتبال کشور ما چه مشکلاتي هست ؟ بازيکني را 50 ميليارد ميخرند که 5 ميليارد هم ارزش ندارد واز طرفي حاضر نيستند 5 ميليارد براي بازسازي چمن ورزشگاه خود هزينه کنند. در حوزه پزشکي هم چالش هاي بسياري داريم از جمله

مهاجرت پزشکان و پرستاران، عدم بهره گيري از فناوري هاي نوين و هوش مصنوعي در پزشکي، فرسودگي بيمارستان ها و مراکز ارائه دهنده خدمات درماني، پرداخت کردن با تاخير بيمه ها به بيمارستان ها،  ضعيف بودن بيمه ها و نيازمند کمک دولت ها،ا فت کيفيت آموزشي دانشجويان پزشکي و وجود سهميه هاي عريض وطويل ناعادلانه در پذيرش دانشجو. ما بودجه داريم ولي بودجه هاي ما کاناليزه وهدفمند و بر طبق اولويت هاي اصلي کشور هزينه نميشود. نگاه مديران ما در تمام حوزه ها نگاه روزمره و مصرف گرا بوده است. ما چاره اي نداريم که سهم بيشتري از بودجه کشور را صرف زيرساخت ها و عمران بکنيم امروزه قسمت اعظمي از بودجه کشور صرف هزينه هاي جاري ميشود واينگونه نميتوان رشد وتوسعه وپيشرفت کشور را اميد داشت. اميدوارم اين دولت که درحال گرفتن راي اعتماد براي کابينه خود است در تمام حوزه ها نگاه آينده نگري مبتني بر علم و دانايي داشته باشد. اين کشور شايسته جايگاهي والا در تمام حوزه ها در دنياست چرا که هم نيروي انساني متخصص و نخبه دارد هم منابع بسيار خدادادي. آنجايي هم که نيروي انساني نخبه در کشور وجود ندارد بايد از کارشناسان متخصص در دنيا استفاده کرد. رئيس جمهور محترم بارها از سپردن کار به کارشناس و متخصصين گفته اند. اين فرصت در اختيار ايشان هست و اميدواريم که اين شعار به عمل تبديل شود تا کشور ما از اين بحران ها سربلند بيرون بيايد.

 

متخصص بيهوشي درد ومراقبتهاي ويژه