سهيل سيدين 

سمن‌ها به عنوان پل ارتباطي بين دولت، جامعه و بخش خصوصي، نقش بسيار مهمي در تحقق اهداف توسعه پايدار ايفا مي‌کنند. تشکل‌هاي مردم‌نهاد به عنوان بازيگران کليدي در جامعه مدني، نقش مهمي در شکل‌دهي و اجراي سياست‌هاي عمومي ايفا مي‌کنند. اين سازمان‌ها با برخورداري از دانش، تجربه و ارتباطات گسترده در جامعه، مي‌توانند در فرآيند قانون‌گذاري و اجراي قوانين به دولت کمک شاياني کنند. در اين جستار، به بررسي لزوم هم‌انديشي با تشکل‌هاي مردم‌نهاد در پيشبرد قوانين و مقررات دولتي خواهيم پرداخت .

اهميت تشکل‌هاي مردم‌نهاد در جامعه

نمايندگي از جامعه مدني: تشکل‌هاي مردم‌نهاد به عنوان نمايندگان بخش قابل توجهي از جامعه، ديدگاه‌ها، نيازها و مطالبات متنوعي را به دولت منتقل مي‌کنند .

دانش و تخصص: اين سازمان‌ها اغلب داراي دانش و تخصص ويژه در حوزه‌هاي مختلف هستند که مي‌تواند در تدوين و اجراي سياست‌ها مفيد واقع شود .

ارتباطات گسترده : شبکه‌هاي گسترده ارتباطي تشکل‌هاي مردم‌نهاد، امکان دسترسي به اطلاعات و داده‌هاي متنوعي را فراهم مي‌آورد .

نظارت بر عملکرد دولت: اين سازمان‌ها با نظارت بر عملکرد دولت، به افزايش پاسخگويي و شفافيت در اداره امور کمک مي‌کنند .

افزايش مشارکت مردمي: مشارکت فعال تشکل‌هاي مردم‌نهاد در فرآيند تصميم‌گيري، موجب افزايش مشارکت مردمي و تقويت حس مالکيت نسبت به تصميمات گرفته شده مي‌شود .

لزوم هم‌انديشي با تشکل‌هاي مردم‌نهاد در پيشبرد قوانين و مقررات دولتي

تامين مشروعيت تصميمات: مشارکت تشکل‌هاي مردم‌نهاد در فرآيند قانون‌گذاري، موجب افزايش مشروعيت تصميمات گرفته شده و پذيرش بهتر آنها توسط جامعه مي‌شود .

کاهش هزينه‌هاي اجرايي: استفاده از دانش و تجربه تشکل‌هاي مردم‌نهاد، مي‌تواند به کاهش هزينه‌هاي اجرايي قوانين و افزايش کارايي آنها کمک کند .

ارتقاي کيفيت قوانين: هم‌انديشي با تشکل‌هاي  مردم‌نهاد، منجر به تدوين قوانين جامع‌تر، کارآمدتر و عادلانه‌تري مي‌شود .

شناسايي مشکلات و ارائه راهکار: اين سازمان‌ها با شناسايي مشکلات و ارائه راهکارهاي عملي، به بهبود سياست‌گذاري کمک مي‌کنند .

توسعه جامعه مدني: مشارکت فعال تشکل‌هاي مردم‌نهاد در فرآيند تصميم‌گيري، به تقويت جامعه مدني و توسعه مشارکت اجتماعي کمک مي‌کند .

موانع موجود و راهکارها

عدم اعتماد کافي دولت به تشکل‌هاي مردم‌نهاد: براي رفع اين مشکل، دولت بايد به صورت جدي به تقويت اعتمادسازي با اين سازمان‌ها بپردازد .

عدم شفافيت در فرآيند تصميم‌گيري: ايجاد سازوکارهاي شفاف براي مشارکت تشکل‌هاي مردم‌نهاد در فرآيند تصميم‌گيري، ضروري است .

کمبود منابع مالي: دولت بايد از طريق تخصيص بودجه و حمايت‌هاي مالي، به تقويت توانمندي‌هاي تشکل‌هاي مردم‌نهاد کمک کند .

عدم وجود قوانين و مقررات مناسب: تدوين قوانين و مقررات جامع و حمايت‌کننده از فعاليت تشکل‌هاي مردم‌نهاد، از اهميت بالايي برخوردار است .

درنتجه هم‌انديشي با تشکل‌هاي مردم‌نهاد در پيشبرد قوانين و مقررات دولتي، يک ضرورت اجتناب‌ناپذير است. با بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي اين سازمان‌ها، مي‌توان به بهبود کيفيت تصميم‌گيري، افزايش مشارکت مردمي و در نهايت، توسعه پايدار جامعه کمک شاياني کرد .

توصيه‌ها هايي که ميتواند به بهبود اوضاع کمک کند:

* ايجاد شوراي مشورتي متشکل از نمايندگان تشکل‌هاي مردم‌نهاد در دستگاه‌هاي اجرايي

* برگزاري جلسات منظم براي تبادل نظر بين دولت و تشکل‌هاي مردم‌نهاد

* حمايت مالي از فعاليت‌هاي پژوهشي و آموزشي تشکل‌هاي مردم‌نهاد

* تسهيل دسترسي تشکل‌هاي مردم‌نهاد به اطلاعات و داده‌هاي دولتي

* ايجاد سازوکارهاي نظارتي براي ارزيابي عملکرد تشکل‌هاي مردم‌نهاد

نقش سازمان‌هاي مردم‌نهاد در توسعه پايدار  يک بررسي جامع‌تر سازمان‌هاي مردم‌نهاد ( سمن‌ها ) به عنوان بازيگران کليدي در جامعه مدني، نقش بسيار مهمي در پيشبرد اهداف توسعه پايدار ايفا مي‌کنند. اين سازمان‌ها با توجه به ماهيت غيرانتفاعي و داوطلبانه خود، مي‌توانند به شکلي موثرتر و چابک‌تر به نيازهاي جامعه پاسخ دهند و در حوزه‌هاي مختلفي مانند محيط زيست، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي فعاليت کنند .

فعال اجتماعي