انتقاد آيت الله از سياستهاي کشاورزي


تیتر اول |

مهران قجري -  آيت الله نورمفيدي نماينده ولي فقيه در استان گلستان در جمع مديران موسسه تحقيقات پنبه کشور گفته است: بايد بررسي شود چرا کشت پنبه در گلستان از 200 هزار هکتار به 12 هزار هکتار رسيده است!

امام جمعه گرگان تاکيد مي کند: من به مسائل فني و تحقيقاتي محصول پنبه کار ندارم اما بايد تحليل کنيم چرا پنبه ما به اين روز افتاده است و کشاورزان ما به محصولات ديگر رو آورده اند. وي مي افزايد: بايد علت ها را دريابيم و موانع و اشکالات را رفع کنيم و بصورت ميداني دست در دست هم براي رشد و توسعه محصول پنبه وارد عمل شويم.(اگر لازم باشد بنده هم دريغ ندارم و بصورت جدي پيگير خواهم بود.)  آيت الله توصيه مي کند: مرکز تحقيقات مسائل فني را در زمينه پنبه به کشاورز مي رساند اما مشکلات کشاورزان در زمينه عدم کشت پنبه بايد بصورت ريشه اي بررسي شود و با کمک دولت و مجلس شوراي اسلامي رفع شود. وي مي افزايد: مرکز تحقيقات بايد به کشاورز برساند و تبليغ کند که اين موسسه در مزارع الگويي توانسته از يک هکتار بيش از 5 تن پنبه برداشت کند و راه و روش اين موفقيت را به کشاورز آموزش دهد. وي در پايان سخنانش در اين نشست به مسوولان و کارکنان جهادکشاورزي توصيه مي کند: نشستن در اداره کارايي ندارد، بايد با کشاورز ارتباط تنگاتنگ داشته باشيد و با همدلي، هم افزايي، عشق و علاقه و عزم راسخ در راستاي احياي پنبه در اين استان قدم برداريد. اين سخنان آيت الله موجب شد در اين خصوص نگاهي به آمار بيندازيم و ببينيم در سالهاي گذشته روند کشت پنبه در کشور و به ويژه در استان گلستان به چه صورت بوده است و با نگاهي تحليلي ببينيم دلايل اين کاهش سطح زير کشت چه مسايلي مي تواند باشد. پنبه يکي از محصولات مهم و راهبردي بخش کشاورزي نقش مهمي در ارز آوري و اشتغال زايي اين بخش دارد. در سال‌هاي اخير سطح زير کشت اين محصول ارزشمند در استان گلستان که قطب توليد پنبه بود با روند کاهشي مواجه شده است. اين محصول در بيش از 70 کشور جهان موجب اشتغال ميليون‌ها نفر در صنايع است و در ميان دانه‌هاي روغني بعد از سويا مقام دوم را به خود اختصاص داده است. توان اشتغال زايي پنبه در بخش کشاورزي 5/2 برابر سويا، 4 برابر ذرت، 4 برابر کلزا و 6 برابر گندم است. در سال‌هاي قبل از انقلاب بيشترين درآمد ارزي را پس از نفت به خود اختصاص مي‌داد. سطح زير کشت پنبه در سال زراعي 52-51معادل 380 هزار هکتار بوده که استان گلستان با دارا بودن 180 هزار هکتار سطح زير کشت، بزرگترين توليد کننده اين محصول در کشور بود. در سال 1362 اين سطح در استان گلستان به 102 هزار هکتار و در سال 1391 به تدريج به 13 هزار هکتار رسيد.  در اين بين در سال 1374 با حمايت دولت و اعمال سياست‌هاي تشويقي و اعطاي پاداش به کشاورزان پنبه کار سطح زير کشت پنبه در کشور افزايش قابل ملاحظه‌اي داشت و به 320 هزار هکتار رسيد...

 در اين سال سطح زير کشت در استان گلستان عدد 130 هزار هکتار را نشان مي‌دهد. اما به تدريج از سطح زير کشت کاسته شد و از آن سال به بعد با روند نزولي در کشت اين محصول مواجهيم. پايين بودن قيمت وش باعث شد تا طي سال‌هاي 1376 تا 1378 براي دو دوره سطح زير کشت کاهش يابد ولي در سال 1379 با افزايش قيمت سطح زير کشت براي يک دوره افزايش يافت اما به علت عدم هماهنگي لازم در بين بخش‌هاي ذيربط از جمله توليد کننده، کارخانجات پنبه پاک کني و صنايع نساجي کوچک شدن تشکيلات و کارا نبودن قوانين و مقررات باعث شد تا طي سال‌هاي 1383 تا 1389 سطح زير کشت روند کاهشي يابد. در هر حال اين روند کاهشي سطح زير کشت محصول پنبه يک شبه اتفاق نيفتاده و يک شبه هم بهبود نخواهد يافت.  به نظر مي رسد نوعي جايگزيني ميان پنبه و برخي محصولات رقيب در الگوي کشت استان‌هاي عمده توليد کننده اين محصول وجود دارد. از نظر کارشناسان کشت پنبه بعد از کشت گندم باعث کاهش بيماريهاي گندم و کنترل بهتر آفات مي‌شود به اين ترتيب خارج کردن پنبه از دوره تناوب زراعي، خسارات جبران ناپذيري به محيط زيست وارد کرده و مي کند. از سوي ديگر نياز آبي پنبه به دوران گل دهي اين محصول خلاصه مي‌شود و با مديريت صحيح مي‌توان مصرف آب اين محصول را به مقدار بهينه‌اي کاهش داد و اين مساله با توجه به بحران آبي استان بسيار قابل توجه است. اشتغال زايي ناشي از توليد پنبه زياد است و تعداد قابل توجهي از جوانان جوياي کار مي توانند در کارخانجات پنبه پاک کني و ..... مشغول شوند و اين خود عامل و انگيزه بسيار مهمي است. يقين بدانيد افزايش سودآوري نسبي پنبه نسبت به رقباي آن و کاهش واردات بدون برنامه، افزايش حمايت‌هاي قيمتي و غير قيمتي از پنبه مانند قيمت تضميني به‌منظور ايجاد انگيزه در کشاورزان براي افزايش عرضه اين محصول مي تواند به افزايش سطح زير کشت پنبه در استان گلستان کمک کند.