روز مجلس
یاددداشت اول |
■ با مسووليت سردبير
دهم آذر ماه که همزمان با شهادت آيه اله سيدحسن مدرس است را، شوراي فرهنگ عمومي به نام مجلس نامگذاري کرده است. حضور پديده اي مدرن به نام مجلس در ميان ايرانيان کم و بيش به دوران اواخر ناصرالدين شاه بر مي گردد. ايرانيان به خارج رفته کم کم تجربيات خود را به کشور مي آوردند و ناصرالدين شاه نير در دو سفر به اروپا متوجه تغيير احوال آن کشورها شده بود. بنابراين زمينه براي حکومت قانون فراهم مي شد. اندکي بعد ميرزا ملکم در نشريه قانون و ديگران درباره اهميت مجلس و ضرورت وجود قانون، قلم فرسايي مي کردند تا آنکه در اواخر عمر مظفرالدين شاه او تن به خواست مردم و مشروطه شدن حکومت سلطنتي داد. مشروطه براي مقيد کردن قدرت، مجلس شورا را مي طلبيد و اين اتفاق نيز افتاد و مجلس اول شوراي ملي با حضور نمايندگان اصناف و معتمدان شکل گرفت. نگاهي به مباحث مطرح شده در مجلس اول، نشانگر بي تجربگي ايرانيان در برابر مفاهيم جديد است. اين بي تجربگي کار را براي نخبگان در قدرت بسيار سخت مي کرد و زمينه را براي اصلاح امور ناممکن. به همين خاطر مجلس که براي تضمين آزادي هاي رعايا، نظارت بر انتخاب وزرا و تحقق عدالت شکل گرفته بود، عملا از کارايي افتاد و شکاف در ميان مشروطه خواهان نيز به اين ناکارآمدي دامن زد و در نتيجه مجلس با دخالت روسيه و همراهي محمدعلي شاه به توپ بسته شد. اما ملت ايران در تمام اين سالها در مجلس بدنبال چه بوده است؟ به نظر مي آيد مجلس شورا مانند تمامي مجالس مردمي دنيا، محکمترين نهاد مردم سالاري در ميان حاکميت است. مردم، نمايندگان خود را بايد در انتخاباتي آزاد، عادلانه و با آگاهي انتخاب کنند و هر مساله اي که اين سه اصل اساسي انتخاب نمايندگان را لطمه بزند، از منظر مردم سالاري در برابر خواست تاريخي آزادي خواهانه ملت ايران قرار مي گيرد و بايد از آن اجتناب کرد.