محمد اسماعيل اسدي- خاک زنده است و در آن موجودات زنده بسياري زندگي مي کنند. يکي از آنها کرمهاي خاکي(Earthworms) يا مهندسين اکوسيستم  است که روزانه به اندازه وزنشان خوراک مي‌خورند و بيرون مي‌دهند و اين کودي بي همتا براي تقويت خاک و سالم سازي خاکها مي‌باشد. از سودمنديهاي ديگر آن‌ها اين است که آن‌ها با ايجاد حفره و تونل در دل خاک آب و هوا را در زمين نفوذ مي دهند و اين براي رشد گياهان بسيار سودمند است. سهم کرم‌هاي خاکي در حاصل خيزي خاک بسيار قابل توجه است. کرم‌هاي خاکي مهم‌ترين عضو فون خاک محسوب شده که تکثير، رشد و فعاليت آن‌ها تحت تأثير اقليم، نوع خاک، پوشش گياهي، کيفيت و سهولت دسترسي به مواد آلي قرار مي‌گيرد. زماني که کرم‌هاي خاکي به خوبي رشد و نمو مي‌کنند، مي‌توانند کل زيست توده جانوري خاک را تشکيل دهند. آن‌ها در تجزيه مواد آلي خاک، تهويه خاک، افزايش نفوذ پذيري خاک و دانه بندي ذرات خاک دخالت مي‌کنند. هنگامي که کانال‌هاي ايجاد شده به وسيله کرم‌هاي خاکي نفوذپذيري آب باران را در خاک افزايش دهند، بر حرکت مواد غذايي در خاک نيز اثر خواهند گذاشت. کرم‌هاي خاکي از طريق مخلوط کردن، خُرد کردن و تجزيه بقاياي گياهي سهم زيادي در باروري اکوسيستم خاک دارند. در هر هکتار زمين کشاورزي حدود 40 تن در سال به وسيله کرم‌ها زير و رو مي‌شود. بر اثر راه روي کرم خاکي در خاک شيارهايي به وجود مي‌آيد که به وسيله آن‌ها آب و هوا بهتر به ريشه گياهان نفوذ مي‌کند. مطالعه نشان داده است که وجود 16 عدد کرم‌خاکي در يک بيل 20 در 20 در 20 سانتيمتر پر از خاک شاخص خوبي از سلامت بيولوژيکي و از نظر بهره وري گياه و عملکرد محصول است.

  خادم خاک و آب کشور