اعظم محبی: تلاش برای رفع دغدغه های فراروی کودکان و اختصاص اعتبار در این حوزه، سرمایه گذاری ارزشمندی است که آینده روشنی برای گلستان و کشور ترسیم خواهد کرد. برای داشتن جامعه پویا، بانشاط و رو به پیشرفت به پارامترها و مؤلفه‌های گوناگونی نیاز است که از آن جمله می‌توان به منابع مالی، زیرساخت‌های مناسب و البته نیروی انسانی سالم و بانشاط اشاره کرد. برای بهره‌مندی از نیروی انسانی توانمند علاوه بر توجه به نیروی فعال فعلی جامعه باید به پرورش نسل آینده کشور یعنی همان کودکان و نوجوانان توجه ویژه شود. آموزش، مهارت آموزی، توانمندسازی و نگاه ویژه به سلامت کودکان به عنوان اصلی ترین عنصر مؤثر در توسعه و پیشرفت آینده کشور امری بدیهی و مبرهن بوده و لازم است علاوه بر خانواده‌ها، سازمان‌های مردم نهاد و مراکز دولتی مانند بهزیستی، آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و غیره توجه جدی تری به این موضوع داشته باشند. پرورش کودکان توانمند و ماهر برای مواجهه با بحران‌های جسمی و ذهنی و دغدغه‌های فراروی یک شهروند موضوعی است که نباید از آن غفلت کرد. اجرای طرح‌های آموزشی و تربیتی با هدف پرورش نیروهای انسانی ماهر در برخی از دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی انجام شده اما این اقدامات جزیره‌ای و پراکنده دردی را داوا نکرده و باید با احصاء و جمع بندی دغدغه‌ها و مشکلات قشر کودک و نوجوان طرح جامع و مدونی برای بهره مندی از نسل پویا، سالم و توانمند برای کشور ترسیم کرد. با توجه به الگوبرداری و حساسیت‌های قشر کودک و اینکه خمیرمایه یک فرد در کودکی شکل می‌گیرد اگر جامعه نتواند زمینه بروز و ظهور استعدادها و خلاقیت و پویایی آنها را فراهم کند، اجتماع از نسل خلاق بی بهره خواهد ماند و باید به تعداد کودکانی که ذاتی و ژنتیکی با قریحه فردی و کمک خانواده رشد می‌کنند، دل خوش کرد. دستگاه‌های مختلف فرهنگی و غیرفرهنگی باید در برنامه‌های خود توجه جدی به کودکان کرده و صرف هزینه در این بخش مطمئناً سرمایه گذاری خواهد بود. همچنین مراکز نگهداری کودکان و مهدهای کودک هم باید پایه و بنای مهارت خوب زیستن و کشف راه حل های جدید برای مشکلات را به کودکان آموزش داده و برنامه‌های پرورشی مدارس هم رونق بیشتری گیرد.

■ مشکلات کودکان گلستان

تا سن زیر ۱۲ سال به عنوان دوران کودکی تلقی شده و با توجه به اینکه بیش از ۳۷۰ هزار دانش آموز در گلستان وجود دارد و با در نظر گرفتن جمعیت ۳۰ هزار نفری کودکان بازمانده از تحصیل، این قشر عدد بزرگی را تشکیل می‌دهند که برنامه ریزی برای آنها ضروری است. از جمله مشکلات و دغدغه‌های فراگیر کودکان گلستان می‌توان به مسائلی همچون کمبود مراکز آموزشی، کافی نبودن مراکز کانون‌های پرورش فکری و مراکز تربیتی و پژوهشی و علمی، آمار بالای کودکان بازمانده از تحصیل به سبب برخی چالش‌های فرهنگی، قومیتی و اقتصادی، کودکان کار و کودک همسری، چاقی کودکان و آمار بالای معلولیت، تکدی گری، کودک آزاری در مدرسه و خانه اشاره کرد که هر یک به فراخور شرایط فرهنگی و اقتصادی گلستان نسبت به میانگین متوسط آن در سطح کشور اختلاف اندکی دارد.

■ خمیرمایه اصلی هر فرد در کودکی شکل می‌گیرد

استاندار گلستان در آئین افتتاح سه مرکز علمی با عناوین پارک شگفتی‌ها، مرکز نجوم، مرکز تخصصی فیلم و انیمیشن گرگان به مناسبت هفته کودک، اظهارکرد: آموزش‌هایی که در سن کودکی انجام می‌شود به دلیل گیرایی بالای ذهن کودکان و دانش‌آموزان قابل ملاحظه با سنین بعدی نیست زیرا در این دوران قدرت یادگیری و فراگیری مناسب بوده و با توجه به شکل‌گیری خمیرمایه رفتار روحی و روانی و جسمی، کودک آماده پذیرش هر نوع آموزشی است. هادی حق شناس افزود: بنابراین هر ابزاری از قبیل کتاب، انیمیشن، مجسمه سازی، یادگیری مسائل و قواعد فیزیک، شیمی و از طریق مراکز علمی، ستاره شناسی و غیره می‌تواند در رشد و پرورش کودکان تأثیر بگذارد. وی ادامه داد: افتتاح مراکز علمی و تخصصی که کودک مسائل را لمس کرده و آموزش‌های جدید و به روزی را تجربه کند، می‌تواند در یادگیری کودکان و نوجوانان اثرگذار باشد.

ارائه خدمات در مراکز بهزیستی

مدیرکل بهزیستی گلستان گفت: دو مرکز شبانه روزی و روزانه برای ارائه خدمات به کودکان و نوجوانان داریم که در مرکز شبانه روزی خدماتی همچون مددکاری، پزشکی، روان شناسی و حقوقی به کودکان ارائه می‌شود. سید مهدی حسینی افزود: تلاش می‌کنیم با خانواده‌ها ارتباط برقرار کرده و در صورت داشتن شرایط، کودکان را به خانواده تحویل دهیم، در غیر این صورت کودک به شبه خانواده تحویل داده می‌شود. وی بیان کرد: مراکز روزانه، برای کودکان کار و خیابانی بوده که در این مراکز آموزش مهارت‌های زندگی، مهارت‌های حرفه‌ای و شغلی، مهارت‌های خودمراقبتی، کلاس تقویتی دروس مدرسه، کلاس زبان، آموزش خانواده‌ها، کلاس ورزشی و غیره انجام می‌شود. حسینی گفت: در سال گذشته هشت نفر در مرکز بازپروری زنان و دختران آسیب دیده اجتماعی، هشت نفر در مرکز سلامت دختران در معرض آسیب، ۳۳ نفر در مراکز شبانه روزی و ۱۶۸ نفر در مرکز روزانه، خدمات دریافت کردند. وی اضافه کرد: همچنین امسال تاکنون، پنج نفر در مرکز بازپروری، پنج نفر در مرکز سلامت خدمات دریافت کرده و ۵۲ کودک جدید هم در مرکز روزانه شناسایی شده‌اند.

■ 62کارگاه مهارتی کانون پرورش فکری

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گلستان درخصوص برنامه این نهاد در تربیت نسل خلاق، اظهار کرد: اساس برنامه‌های کانون بر کتاب و کتابخوانی استوار است و اعتقاد داریم بچه‌هایی می‌توانند خلاق باشند که دانایی آنها هم بالا برود، بنابراین باید با مطالعه سطح اطلاعات و دانایی افراد را افزایش دهیم. محبوبه رجب نسب افزود: همچنین بچه‌هایی خلاق هستند که مهارت‌های زیادی همچون مهارت خوب زندگی کردن، مهارت ارتباط اجتماعی، فن بیان، ایده پردازی و غیره را آموخته باشند و همه این عوامل کمک می‌کند که کودک توانمند شده و به خودباوری و اعتماد به نفس برسد. رجب نسب گفت: برای تحقق این امر ۶۲ کارگاه‌ مهارتی فرهنگی، هنری و علمی تعریف شده که در قالب قصه گویی، تئاتر، سرود، انیمیشن، فیلمسازی و غیره است. وی بیان کرد: کودکان و نوجوانان در این کارگاه‌ها رشد کرده و خلاقیت آنها بروز می‌کند اما برخی از این کارگاه‌ها در گلستان به دلیل نداشتن امکانات سخت افزاری و کمبود مربی غیرفعال هستند.

■ دستگاه‌های غیرفرهنگی وارد شوند

رجب نسب گفت: ۱۸ مرکز ثابت، ۹ مرکز سیار (در آزادشهر، گنبدکاووس، گمیشان، آق‌قلا، گالیکش، علی آباد و سه مرکز در گرگان)، سه مرکز فراگیر در گرگان، آق قلا و گنبدکاووس برای کودکان با نیازهای ویژه (نابینا و ناشنوا) و دو مرکز پستی در گرگان و گنبد به افراد چهار تا ۲۶ سال خدمات می‌دهند. وی تاکید کرد: بنده نمی‌گویم که دستگاه‌های فرهنگی به ما کمک کنند زیرا ذات آنها فرهنگی است بلکه ما از دستگاه‌های غیرفرهنگی توقع داریم. رجب نسب بیان کرد: دستگاه‌های اقتصادی وجود دارد که تمرکز آنها بر اقدامات عمرانی است و در کارهای فرهنگی وارد نمی‌شوند در حالی که نیاز امروز جامعه و کودکان، اقدامات فرهنگی است و باید بسترهای فرهنگی برای آنها فراهم شود. چه ایرادی دارد دستگاه‌های غیرفرهنگی کتاب تهیه کرده و در مجموعه خود توزیع کنند؟ ما حساسیت فرهنگی نداریم. وی همچنین از خیران و برخی از دستگاه‌ها، به ویژه شهرداری‌ها خواست در زمینه تعمیر و توسعه مراکز کانونی کمک کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که بی توجهی به چالش‌ها و دغدغه‌های فراروی کودکان تأثیرات منفی در بخش‌های مختلف از جمله در حوزه و مسائل روانی و اجتماعی کودکان بر جای می‌گذارد که این تأثیرات می‌تواند تا بزرگسالی همراه کودکان باقی بماند لذا توجه به کودکان و مطالعه و واشکافی مشکلات این قشر می‌تواند در تربیت نسل خلاق و پویا، اثرگذار باشد.