■ لطیف ایزدی

محمد رضا شجریان معروف به خسرو آواز ایران پس از هشت دهه حیات پرثمر در روز اربعین حسینی سال ۱۳۹۹ جان به جانان داد و غزل وداع را سر داد. رویدادی بزرگ که میلیون ها ایرانی و دوستداران موسیقی را در غم و اندوه فرو برد. مطلب ذیل در این باره است:

۱- شجریان صدای ایران بود. بعنوان یک ایرانی ترکمن اهل سنت، او را از ته دل دوست می داشتم. شجریان تنها متعلق به یک قوم و نژاد و مذهب نیست بلکه متعلق به همه ایرانیان است با هر رنگ و زبان و نژاد و دین و آیینی که باشند. چه آنها که در داخل زندگی می کنند و چه در دیگر نقاط عالم هستند.

۲- با صدای زیبای شجریان در دوران دانشجویی بیشتر آشنا شدم و هر از گاه آوازهایش را  می شنیدم. نوایی که گرم و دلنشین بود و خستگی را از تن آدمی می زدود و به جامعه امید، شادی و نشاط تزریق میکرد.

۳-  دعای ربنایش بسیار شنیدنی بود به ویژه در آن لحطات ملکوتی ماه رمضان شور و حلاوت دیگری داشت . هر چند که ما اهل سنت زودتر از اهل تشیع افطاری میکردیم ولی ربنای استاد شجریان حال و هوای دیگری به سفره ی افطاری می بخشید .

۴-شجریان علاوه بر سلامت روحی روانی از سلامت جسمی هم برخوردار بود که نکته مهمی است و برای اصحاب هنر و دیگر نخبگان و فرهیختگان اهمیت بسزایی دارد. او اهل مسکرات و مخدرات نبود. آفتی عظیم که به جان برخی از هنرمندان وطنی و غیر وطنی افتاده به گونه ای که هنر و شخصیت اخلاقی و هنری آنها را نیز به نوعی تحت الشعاغ قرار داده است.

۵-با شاعران و ادبا و اهل ذوق روابط نزدیکی داشت. سالها با هوشنگ ابتهاج شاعر معروف دوست و همدم  بود. گروه منظم و قوی داشت . همنشینی با شعرا درک شعر والا را به او می داد. متن را  خوب فهمید و در گزینش اشعار نکته سنج بود و کلمات را درست ادا می کرد.

۶- شجریان از خراسان برخاست. همچون بسیاری از بزرگان ایران از مولانا و فردوسی تا شریعتی و کدکنی و رفیع ، زاده ی خراسان بزرگ بود. دیاری زرخیز و استعداد پرور که مهد فرهنگ و ادبیات و هنر ایران به شمار می رود.

۷ – محبوب ملت بود. با  نوای داوودی اش در قلبهای مردم نفوذ کرد. هر چند رسانه ملی قدرش را ندانست و رفتار خوبی با او نداشت و این استاد بلا منازع موسیقی سنتی  سالها از رادیو و تلویزیون محروم بود ولی صدایش در بین مردم جاری و ساری ماند.

۸-درک هنری و سواد موسیقیایی بالایی داشت. از ظرائف و دقایق هنر و ریز و بم دنیای پر رمز و راز موسیقی آگاه بود.

۹- عزت نفس و مناعت طبع داشت. غرور داشت نه غرور بیجا بلکه غروری که خود را کوچک نمی کرد. بله قربان گوی زر و زور و تزویر نبود.

۱۰- شجریان دید اجتماعی وسیعی داشت. به مانند احمد شاملو و نیما یوشیج  هنرمندی متعهد به شمار می رفت. از آنچه که در پیرامونش و در جامعه می گذشت آگاه بود و مثل بسیاری از عافیت طلبان نسبت به آن بی تفاوت نبود بلکه واکنش نشان می داد و این شاخصه بزرگی بود که برخی از صاحبان قدرت بر نمی تابیدند.

روحش شاد و یادش گرامی باد

■ مدیر سایت اولکامیز