■  محمد رضا ایزد

ای کسانی که ایمان آورده اید بسیاری از دانشمندان و رهبان  اموال مردم را به باطل می خورند و آنان را از راه خدا باز می دارند) . آیه ۳۴ توبه )

مال و ثروت و اقتصاد در مناسبات اجتماعی بشر از بدو خلقت همواره مطرح و هرچه جمعیت بیشتر شده و این مهم، مهم تر و حساس تر تجلی پیدا کرده است. مناسبات اقتصادی بین افراد به خاطر زیاد خواهی و حب مال توسط بشر باعث شده منابع ثروت در جامعه و کشورها عادلانه توزیع نشود و هر فردی به دنبال سود و بهره کشی بیشتر چه به نام خان و کدخدا و یا شرکتها و کارتل ها و تراست های بزرگ بین المللی بر آید. ‌محصول این توزیع ناعادلانه ثروت بین افراد در یک کشور فاصله عمیق فقر و غنا و شکاف طبقاتی محرومان گرسنه و ثروتمندان مرفه می باشد.‌ اما در این میان خوردن مال افراد توسط کسانی که مدعی عدالت و برقراری قسط و برابری تحت عنوان دین و مقدسات هستند،  ازهمه در قرآن بیشتر مورد سرزنش قرار گرفته است، چرا ؟! چون تاثیر این غارتگری اموال مردم با توجه به ادعای روحانیت و رهبانان و متولیان دین علاوه بر شکاف طبقاتی،  دوری مردم از دین خداست. مردم وقتی می بینند بین این گفته ها در خصوص پرهیز از دنیا و توجه به معنویت و رعایت حق الناس و غارتگری اموال مردم، تناقض است و علمای دین به آنچه که می‌گویند و مردم را به آن دعوت می کنند، عمل نمی کنند، هم به آن روحانی و رهبان بدبین می‌شوند و هم از دینی که آنها متولی هستند، گریزان می شوند.‌ علامه طباطبایی در تفسیر این آیه در جلد ۹ المیزان به مصادیق خوردن مال توسط رهبانان و کشیشان مسیحی اشاره نموده و پیشکش هایی را که مریدها به خاطر ظاهر عابد و زاهد نمای شان تقدیم می دارند، رباخواری و مصادره اموال مخالفین، رشوه خواری و فروختن قباله های مغفرت و بهشت و امثال آن، اشاراتی نموده است.‌

حال این سوال مطرح می‌شود: آیا مصداق خوردن مال مردم توسط روحانیت مسیحی محدود به همین موارد ذکر شده است یا نه و آیا مراد از امثال آن به معنای این نیست که موارد زیاد دیگری وجود دارد؟.  آیا می توان گفت: فلان روحانی که چند سال قبل چیزی در بساط نداشت اما حالا صاحب مدرسه  ی اشرافی است و مردم را دعوت به تقوا می‌کند و یا فلان دیگری که می‌گوید من زاهد و عابدم و خرجم را دوستانم می‌دهند و یکی از این دوستانش صاحب فلان شرکت معروف مواد غذایی در کشور است یا فلان مقام روحانی که با تاسیس شرکت و موسسه و بنیاد و جمعیت میلیاردها تومان از بیت المال بودجه می‌گیرند و در عین حال کنار مدرسه یا موسسه شان، مردم فقیر دنبال یک لقمه نان در به در دنبال سطل های زباله شهر و یا زنان تن فروشی میکنند و یا بچه در شکم را پیش فروش می کنند و یا در همان خیابان، خانه محقر با بلوک چیده شده یک خانواده را بر سرشان در میان گریه و ناله زن و فرزند خراب می کنند و ...  مصادیق دیگرِ این غارتگری اموال مردم نیست که نتیجه اش دین گریزی مردم می باشد؟!.‌

خوب است یک بار دیگر این آیه را مرور نماییم و عواقب این مال مردم خوردن را در ذهنمان بررسی نماییم تا عمق این عتاب قرآن را بهتر درک نماییم؟.‌بسیاری از دانشمندان و رهبانان اموال مردم را به باطل می خورند و آنان را از راه خدا باز می دارند.