در حالی که گلستان تنها دارنده معدن ارزشمند صدف کوهی در خاورمیانه است و این امر می‎تواند زمینه مناسبی برای سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال در استان محسوب شود اما نبود صنایع تبدیلی و فراوری موجب شده این ماده مهم معدنی بیشتر در خوراک دام و طیور استفاده شود. به گزارش فارس، گلستان دارای یکی از ارزشمندترین مواد معدنی جهان به نام صدف کوهی است. صدف کوهی لایه‎های عظیم فشرده‎ای از فسیل گوش ماهی است که نزدیک به ۲ میلیون سال پیش با عقب نشینی آب دریا به سرمایه‎ای مهم تبدیل شده است. صدف کوهی در گلستان از ویژگی‎های خاصی برخوردار است و به گفته کارشناسان وجود ۹۷ درصد کربنات کلسیم در سنگ‎های صدف کوهی، استحصال آسان بدون نیاز به انفجار، خرد شدن راحت سنگ و هزینه کم اکتشاف و آماده‌سازی از مزایای آن در مقایسه با دیگر معادن محسوب می‎شود. با این وجود در حالی که گلستان تنها دارنده معدن ارزشمند صدف کوهی در خاورمیانه است و این امر می‎تواند زمینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال در استان محسوب شود اما نبود صنایع تبدیلی و فرآوری موجب شده این ماده مهم معدنی بیشتر در خوراک دام و طیور استفاده شود در حالی که صدف کوهی ۱۵۰ فرآورده مهم دارد و به دلیل داشتن عنصر کلسیم در صنایع مختلف نظیر داروسازی، تهیه مواد اتیلنی، صنایع پی وی سی، رنگ‌سازی، مواد آرایشی و بهداشتی، کارخانه‎های قندسازی، سیمان، تهیه کود، ساخت ظروف ملامین و عایق‎های رطوبتی مورد استفاده قرار می‎گیرد. معدن صدف کوهی با وسعتی حدود ۴ هزار هکتار و با ظرفیت پیش‎بینی شده یک میلیارد و ۵۰۰میلیون تن در گنبدکاووس واقع شده است.

سنگ‌اندازی دستگاه‌های اجرایی برای تولید و استخراج صدف کوهی

در همین رابطه بزرگترین و تنها تولیدکننده صدف کوهی در خاورمیانه با بیان اینکه در گلستان ۱۶ پروانه بهره‎برداری از معادن صدف کوهی صادر شده است اظهار کرد: در حال حاضر ۹ معدن فعال در استان وجود دارد که در حال استخراج بزرگترین معدن صدف کوهی در جهان هستند و هفت معدن غیرفعال نیز وجود دارد. علی علمشاهی با اشاره به وضعیت صنایع صدف کوهی در گلستان اظهار کرد: بیش از ۵۰ میلیون تن ذخایر معدنی داریم و این معادن بزرگترین معادن صدف کوهی است  که به صورت انحصاری در گلستان و گنبدکاووس وجود دارد، در واقع این معادن به صورت رشته کوه‌هایی تا سمت کلاله نیز انتقال پیدا می‎کند و ۹۹درصد خلوص کربنات کلسیم است که در کل جهان چنین وسعت خلوصی در معادن صدف کوهی وجود ندارد. وی با بیان اینکه از سال ۱۳۷۸ کشف معادن صدف کوهی در گلستان آغاز شد، افزود: در حالی‎که از صدف کوهی در بخش‎های زیادی می‎توان استفاده کرد اما بازار فروش ما بیشتر واحدهای تولیدی دام و طیور است و روزانه ۲۰ تن تا ۳۰ تن صدف کوهی  برای استفاده در صنعت دام و طیور از معدن استخراج و به واحد فرآوری انتقال می‎یابد. بزگترین تولیدکننده صدف کوهی خاورمیانه در پاسخ به این سؤال که آیا برنامه‎ای برای وسعت بخشیدن به کار خود دارید؟ گفت: تقریبأ تمام دستگاه‌های استان در مقابل استخراج و تولید این ماده معدنی مانع‌تراشی می‎کنند و اگر حمایت استاندار، اداره اطلاعات و اطلاعات سپاه نبود تاکنون کارخانه ما تعطیل می‎شد. علمشاهی  بیان کرد: به دلیل یکسری نگاه‌های شخصی بسیاری از ادارات برای تولید و توسعه استخراج صدف کوهی سنگ‌اندازی می‎کنند. وی بیان کرد: تاکنون تمام هزینه‎های مربوط به استخراج و تولید صدف کوهی را شخصأ پرداخت کرده‎ام در ادامه این مسیر هم به  کمک خاصی نیاز نداریم تنها کمک به ما این است تا دستگاه‌های اجرایی استان سنگ جلوی پای تولید پرتاب نکنند.

صنعتی نبودن گلستان و بی‎رغبتی سرمایه‎گذاران برای ورود به بخش صدف کوهی

معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان در خصوص وضعیت تولید و فرآوری صدف کوهی در استان گفت: گلستان به لحاظ اقلیم و شرایطی که دارد استان صنعتی نیست و شاهد صنایع بزرگ همچون فولادسازی و سنگ آهن نیستیم. هومن هادیان تصریح کرد: عمده معادن گلستان به زغال سنگ، صدف کوهی و ید منحصر می‎شود، از طرفی در مورد صدف کوهی و ید نه تنها در کشور بلکه در سطح دنیا مطرح هستیم.

متأسفانه در فرآوری صدف‌کوهی آن طور که باید کار نشده است

وی بیان کرد: صدف‌کوهی که در گلستان وجود دارد بقایای صدف‎های دریایی است که در محدوده گنبدکاووس تا کلاله ادامه دارد در واقع ۱۳ محدوده معدنی در گنبدکاووس و سه محدوده در کلاله وجود دارد که در کنار این معادن واحدهای فرآوری نیز تشکیل شده است. معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت گلستان با بیان اینکه معادن صدف کوهی ذخیره بسیار غنی و منحصر به فرد هستند، گفت: متأسفانه در فرآوری آن طور که باید کار نشده و در این رابطه عوامل مختلفی دخیل بوده است. هادیان ادامه داد: صدف کوهی دارای کاربردهای فراوانی است و کاربردهای خاص آن تجاری‌سازی نشده است در حال حاضر خام‌فروشی انجام می‎شود و مهمترین کاربرد آن در جیره خوراک دام و طیور است. وی خاطرنشان کرد: صدف کوهی یا کربنات کلسیم در صنایع دارویی، رنگ‎سازی، ساختمان، لاستیک‌سازی، و ...کاربرد دارد ۱۲۰ نوع محصول می‎تواند از صدف کوهی فرآوری و تجاری‌سازی شود متأسفانه از زمان ایجاد این‌ معادن و راه‌اندازی فقط به جیره دام و طیور اکتفا شده است و حداقل بهره‌برداری از آن انجام می‎شود. معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت گلستان گفت: استان‎های شمالی به لحاظ صنعت ضعیف‎تر از استان‎های دیگر هستند و نگاه بالای کشور در استان‎های شمالی بیشتر در حوزه طبیعت است و صنعت چندان رشدی نداشته است. هادیان افزود: طرحی در وزارتخانه به عنوان طرح احیای معادن کوچک مقیاس وجود دارد که در این طرح معادن بزرگ برای فعال‎سازی معادن کوچک و فروش محصول سرمایه‌گذاری می‎کنند، ایران دارای معادن بزرگ و غنی است و تاکنون شرکت‎های بزرگ تمایلی برای ورود و سرمایه‌گذاری در بحث صدف کوهی نداشتند و اگر تاکنون شاهد اتفاقی در رابطه با صدف کوهی بودیم تنها با کمک بخش خصوصی بوده و متأسفانه جزو اولویت‎های اصلی کشور نبوده است.  در حالی‎که یکی از معادن ارزشمند دنیا در گلستان وجود دارد، می‎توان در سایه حمایت دولت شاهد فراهم‌سازی برای فرآوری صدف کوهی و ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی در کشور و استان باشیم اما عدم حمایت و سنگ‌اندازی برخی دستگاه‌های اجرایی و عدم نگاه توسعه صنعتی به استان‎های شمالی  موجب شده تا گلستان به ظاهر سبز از بسیاری از فرصت‎هایی که برای توسعه آن وجود دارد محروم باشد، در سالی که به نام «جهش تولید» نامگذاری شده است جای بسی تعجب دارد که چرا مسوولان به جای گرفتن دست تولیدکننده، سنگ جلوی پای این تلاشگران پرتاب می‎کنند.