تامین معیشت بهانه تاراج جنگل های گلستان
گزارش |
اعظم محبی: گلستان به دلیل برخورداری از هزاران هکتار از عرصههای جنگلی نیازمند حمایت جدی تر مدیران و همراهی مردم برای حفظ این رویشگاههای ارزشمند است.دست اندازی به اراضی جنگلی، تغییر کاربری اراضی، وقوع آتش سوزی، چرای بی رویه دام، رونق ویلاسازی در عرصههای جنگلی، توسعه و بهسازی راهها و قطع غیرمجاز درختان از جمله تهدیدات فراروی جنگلهای گلستان است.وجود سه منطقه گلستان در زمره جنگلهای هیرکانی و ثبت جهانی آنها در کنار فواید ارزشمند دیگر نقاط جنگلهای پهن برگ و سوزنی برگ استان، دلیل محکمی برای حفظ و پاسداشت این گونههای ارزشمند در استان است.ثمرات بیشمار عرصههای جنگلی در زندگی بشر سبب شده تا در سالهای اخیر حفاظت و توسعه از این زیستگاهها مدنظر مسئولان قرار گیرد بنابراین در سنوات اخیر شاهد اقدامات ارزشمند متولیان و همراهی اثرگذار مردم در زمینه حفظ و توسعه جنگلها هستیم اما مشکلات شدید اقتصادی و وضع محدودیت در واردات چوب و دغدغههای اقتصادی ناشی از کرونا سبب شده تا دست اندازی و غارت به درختان جنگلی و غیرجنگلی با هدف کسب درآمد ناشی از فروش چوب یا زغال افزایش یابد.
تقویت نیروهای حفاظتی و یگان صیانت از جنگلها، بهسازی توان لجستیکی یگان صیانت، تزریق اعتبارات مناسب و استفاده از فناوریهای نوین جهت جلوگیری از دست اندازی به عرصههای جنگلی میتواند در کاهش هجمه به جنگلهای استان اثرگذار باشد.
■ افزایش بلایای طبیعی با قطع درختان
کارشناس حفاظت و حمایت از منابع طبیعی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: گلستان به سبب واقع شدن در منطقه اقلیمی مرطوب شمالی هزاران هکتار عرصه جنگلی را در خود جای داده، جنگلهایی که علاوه بر تلطیف آب و هوا و خلق چشم اندازهای بدیع، محسنات دیگری هم دارند.علی اصغر جلالی افزود: جنگلهای پهن برگ گلستان که در زمره جنگلهای چند میلیون ساله هیرکانی محسوب میشوند با چالش و دغدغههای زیادی دست به گریبان بوده که از آن جمله میتوان به برداشت غیرقانونی درختان اشاره کرد.وی ادامه داد: قطع درختان جنگلی با هدف زغال گیری و فروش به کارخانجات ساخت محصولات چوبی (نئوپان) از جمله علل دستبرد و غارت رویشگاههای ارزشمند است که قطع هر کدام از این درختها میتواند بروز بلایای طبیعی همچون سیل، رانش و لغزش در مناطق پایین دست و پیرامون جنگلها را تشدید کند.جلالی بیان کرد: صیانت از گونههای مختلف جنگلی در استان نیازمند بسیج همه جانبه مردم و مسئولان بوده تا شاید بتوانیم سرعت تخریب و تجاوز به این اکوسیستمهای بسیار ارزشمند را کاهش دهیم.وی اضافه کرد: حذف گونههای ارزشمند مانند سرخدار، ملج، اوجا و دیگر گونههای جنگلی طی سالیان اخیر به سبب افزایش قاچاق از جنگلها از تبعات این موضوع است.جلالی افزود: علیرغم آنکه طی سالهای اخیر تلاش شده تا با توسعه جنگلکاری و ترغیب مردم جهت استقبال از زراعت چوب نگرانیها و پیامدهای ناشی از قطع درختان جنگلی به حداقل برسد اما اعتبارات ناکافی در کنار مسیر پر پیچ و خم بروکراسیهای اداری و البته دیربازده بودن طرحهای زراعت چوب سبب شده تا رغبت چندانی در بین آحاد مردم برای وارد شدن در این طرح را شاهد نباشیم.وی گفت: اعطای تسهیلات کمبهره با دوره بازگشت طولانی از جمله راهکارها برای تشویق مردم و مشارکت در جنگلکاری است.جلالی اضافه کرد: حاشیه نشینان به عنوان اصلی ترین ذینفعان جنگل نقش اصلی در حمایت از مناطق جنگلی گلستان را برعهده دارند زیرا هرگونه تخریب در این مناطق میتواند خشم طبیعت را به همراه داشته باشد.
■ رشد ۳۸ درصدی کشفیات
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان به خبرنگار مهر گفت: به دلیل بالارفتن قیمت چوب و همچنین مشکلات معیشتی مردم، دستبرد به جنگلها بیشتر شده و این امر وظیفه مأموران منابع طبیعی را سختتر کرده است.عبدالرحیم لطفی از رشد ۳۸درصدی پروندههای مکشوفه با موضوع کشف محصولات جنگلی از متخلفان در ۹ ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته خبر داد و افزود: در سال جاری ۵۴۰ فقره پرونده تشکیل شده که این رقم در سال گذشته ۳۹۲ مورد بود.لطفی با بیان اینکه نیروهای حفاظتی ما شبانه روزی فعال هستند، گفت: در ۱۸ حوزه آبخیز جنگلی ۴۶۰نیروی حفاظتی بلوک بندی شده و ۴۰ نفر از نیروهای منابع طبیعی هم فرماندهی این عملیاتها را بر عهده دارند.۵۰۰ نیروی حفاظتی شبانه روزی برای حفظ درختان فعال هستندوی با اشاره به اینکه برداشت هیزم از کف جنگل بیشتر از قطع درختان است، ادامه داد: نیروهای حفاظتی منابع طبیعی همچنین در کارخانههای چوب بری، مانند نئوپان گنبد مستقر شده تا اگر جنس قاچاق وارد شد آن را ضبط و با متخلف برخورد شود.لطفی تاکید کرد: استفاده از نیروهای بسیج و مردمی و ریش سفیدان برای کاهش دستبرد به جنگلها در دستور کار بوده ولی همه اینها منوط به این است که دستگاههای مرتبط با معیشت مردم هم راه چارهای بیندیشند.وی اضافه کرد: سه نقطه کانون قاچاق چوب بوده که در قسمتهای مختلف رویههای متفاوتی را برای حفاظت از گونههای جنگلی در پیش گرفتهایم و از توان نیروهای انتظامی و دستگاه قضائی هم استفاده میکنیم.لطفی گفت: مجازات برای قاچاق چوب به نوع و نحوه قطع درخت بستگی داشته و وسیله نقلیه هم توقیف خواهد شد.
■ اجرای طرح زراعت چوب
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان با اشاره به اجرای طرح زراعت چوب در استان، گفت: اراضی ملی را برای این کار اختصاص داده و مردم را تشویق میکنیم تا در این عرصه وارد شوند.
وی افزود: امسال اجرای زراعت چوب در دو هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی با مشارکت بهره برداران پیشبینی شده و از تمام توان خود برای تحقق این امر استفاده میکنیم.
لطفی با بیان اینکه در همه شهرستانها زراعت چوب داریم، گفت: اوکالیپتوس و صنوبر از جمله گونههای درختی بوده که در گلستان کشت میشود.وی بیان کرد: اعتبار زراعت چوب برای تأمین نهال یک میلیارد تومان و برای اجرای عملیات هم ۲.۵ میلیارد تومان وام با سود کم بهره است که به مجریان زراعت اعطا خواهد شد.یکی از گلوگاههای قاچاق چوب در گلستان، شهرستان گرگان است.رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزدارین گرگان در زمینه قاچاق چوب به خبرنگار مهر گفت: کشفیات ما در روزهای اخیر افزایش یافته است به عنوان مثال چهار دستگاه وانت و کامیون در ورودیهای شهرستان شناسایی و توقیف شد.اصغر نیکویی افزود: اکیپهای دو الی سه نفره ما شبانه روز فعال بوده و از ابتدای سال تاکنون ۲۰ مورد کشفیات با تناژ ۵۰ تن داشتیم.بررسی سیر قاچاق چوب نشان ازشدت گرفتن آن در سالهای اخیر دارد لذا برای حفظ و پاسداشت درختان و جلوگیری از بلایای طبیعی مسئولان مربوط باید اقدام عاجلی بیندیشند.