زندگی چیست؟
یادداشت |
■ سید جلال الدین سیدی
به تحقیق انسان تنها موجود روی زمین است که ذهنش را درگیر یافتن پاسخی به این پرسش ساخته است. حتی در این مورد کتابها نوشته، فلسفه بافته، ایدئولوژی ساخته اما ته دلش می داند هنوز هم پاسخی قاطع، جامع ومانع نیافته است. دراین مورد می توان باز هم کتابها نوشت. اما به زعم من، سرگردانی انسان در این زمینه، ناشی از غفلت از یک اصل سادهءجاری وساری در تجلیگاه موجودیت است. اصل نسبیت. مفهوم زندگی مثل تمامی مفاهیم عینی وذهنی، تابع اصل نسبی بودن است. از وقتی تکثیر تحقق پیدا کرد، نسبیت نیز همزاد آن موجودیت یافت. این مفاهیم تنها درمقایسه هستند که قابلیت درک واقعی دارند. زیبا و زشت، خوب و بد، بزرگ وکوچک، چاق ولاغر، سنگین وسبک، باهوش وکودن، عادل وظالم، کامل وناقص و همه چیز در قالب برداشت نسبی توجیه پذیر اند. هیچ معنی دقیق ومطلق وابدی را نمیتوان از بطن هیچ مفهومی استخراج کرد. هیچ صفت عالی ومطلقی را نمی توان به چیزی نسبت داد. تنها اصل مطلق وابدی همین است که هیچ اصل مطلق وابدی وجود ندارد.همهء صفات، تفضیلی اند.
مفهوم زندگی هم تابع همین اصل کل است. هرتعریفی از یک شیء تابع زاویهء دیدی است که منشاء تحقق آن دیدگاه درمورد آن شیء است. اگر زاویهء دید عوض شود، دیدگاه هم عوض میشود. به همین سادگی!به همین سادگی هم می توان درک کرد اگر زاویه یی که صاحبان دیدگاه از آن منظر جهان بینی ارائه داده اند بصورت اتفاقی عوض شده بود، خیلی از ایدئولوژی ها وجهان بینی هایی که مریدانش با عصبیت مطلق گرایانه یی بخاطر بقا وترویجش فدا می شوند وفدا می کنند هم به همین سادگی و بطور اتفاقی عوض می شد. یعنی زندگی خیلی ها به سادگی از این رو به آن رو می شد. به عبارت دیگر زندگی ما اسیر مطلق گرایی ها وسرنوشت ما گروگان عدم درک واقعیت نسبی بودن مفهوم همه چیز منجمله زندگی ماست.به همین علت است که ما در یافتن پاسخ مطلقا صحیح ودقیق وخلل ناپذیر برای پرسش زندگی چیست ناکام هستیم. به طوری که برای عده یی یافتن چنین پاسخی بطور ناخودآگاه و درون یک دور تسلسل باطل به خود مفهوم وفلسفهء زندگی تبدیل شده است. با توجه به مطالبی که بیان شد بهتر است به سر خط برگردیم و بجای یافتن پاسخی برای سوال " زندگی چیست"دربدو امر به دنبال یافتن پاسخ به سوالی ساده تر باشیم تا بلکه به تدریج وبطور نسبی به یافتن پاسخ صحیح تر نائل شویم وآن اینست:
زندگی من چیست؟
اگر توانستید ابتدا به ساکن مفهوم زندگی خودتان را کشف کنید، یعنی به فلسفه زندگی تان دست یافته اید و راه برای درک مفهوم بزرگتری گشوده می شود. مفهوم نسبی جایگاه وفاصلهء فلسفهء زندگی شما با فلسفهء حیات وخود جهان هستی وخلقت.