استفاده از فضای مجازی  نیازمند آموزش است 


گزارش |

 

زهرا سعادتی_در عصر امروز، اینترنت همانند ابزار دیگر در پیشبرد زندگی افراد نقش به سزایی دارد اما آنچه که از اهمیت خاصی برخوردار است نحوه ی استفاده ما از اینترنت و دنیای تکنولوژی است. اینترنت در رشد یک جامعه بسیار موثر است اما وای بر روزی که کشوری از این دانش و فناوری مهم که در عین حال جذاب و تاثیر گذار است کاملا دور باشد. به محض وارد کردن آن تکنولوژی جامعه دچار شوک می شود زیرا هنوز آمادگی لازم برای هضم و برخورد صحیح با این تکنولوژی را ندارد. درحال حاضر روز به روز به کاربران فضای مجازی افزوده می شود. در صورتی که فرهنگ استفاده از آن به کاربران آموزش داده‌ نشده است و اینترنت به جای هدفمند بودن باعث آسیب رساندن به بسیاری از نوجوانان،جوانان و حتی بزرگسالان شده است. دنیای به وجود آمده کاملا آزاد و بی قید و شرط است و غرق شدن در آن بستگی به سنگین بودن حجم آن برای ما دارد. بدون شک دانش و آگاهی و برنامه ریزی برای بهره مندی هرچه بیشتر و بهتر در استفاده از فناوری اطلاعات و توسعه ارتباطات نقش اساسی را ایفا می کند. اما چگونه می توانیم به جای گشت و گذار و چرخ زدن طولانی و بی هدف‌ در بعضی از سایت های اینترنتی از آن استفاده ی بهینه کنیم؟

سمیه اسلامی خواه کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی در مورد اینترنت و فضای مجازی افزود: اطلاعات احتمالاً بزرگ‌ترین مزیتی است که اینترنت به ما ارائه می‌دهد. اینترنت یک گنجینه اطلاعات مجازی است و زندگی را بسیار راحت کرده است. با ارائه خدمات آنلاین بی‌شماری که اکنون در اختیار ما گذاشته است می‌توانیم تمام معاملات خود را به‌صورت آنلاین انجام دهیم. وی اضافه کرد: می توانیم برای دیدن یک فیلم بلیت تهیه کنیم، وجوه را منتقل کنیم، قبوض آب و برق، مالیات و غیره را پرداخت کنیم در زمان بسیار کوتاه برای تحقیق به جای گشتن به دنبال کتاب با یک سرچ‌ کوتاه می توانیم به آن‌ مطلب دست پیدا کنیم. اسلامی خواه افزود: برقراری ارتباط از طریق چت و شبکه‌های اجتماعی به ما کمک کرده‌ است که به‌ آسانی با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم. بر خلاف نامه که یک یا چندین روز طول می‌کشد تا به مقصد برسد، اینترنت این قابلیت را ایجاد کرده‌است که بلافاصله پیام‌ ها بین ما و افراد دیگر رد‌ و‌بدل شود. همین‌طور امکان برقراری ارتباط ویدئویی که از طریق اینترنت امکان‌پذیر شده‌است نیز در زمینه‌ ی حفظ روابط خانوادگی بسیار کمک کرده‌ است. اما با همه این مزایا عده ی بسیاری فقط معایب آن را دیده و مخالف آن هستند در صورتی که مسوولیت استفاده ی درست و غلط ما به خود و خواسته هایمان بستگی دارد.  همچنین طاهری در رابطه با خوب و بد بودن اینترنت می گوید: اینترنت می تواند مانند هرچیز دیگر معایب و مزایای خودش را داشته باشد. وی افزود: امروزه بسیاری از مسائل عادی و تعاملات اجتماعی روزانه را می توان به صورت آنلاین انجام داد. از بررسی اخبار و پیگیری نتیجه مسابقات ورزشی تا کسب آگاهی از مسائل اجتماعی روزانه را می توان به وسیله اینترنت انجام داد. برای مثال اگر انرژی هسته ای را در نظر بگیریم، هم می تواند برای جامعه مفید باشد و هم می توان از آن برای تولید بمب استفاده کرد پس اینترنت هم بستگی به استفاده ما دارد .طاهری اضافه کرد: البته در این خصوص که فن آوری اینترنت در نهایت برای کل جامعه، محیط های محلی یا سعادت فردی خوب است  یا بد، اتفاق نظرهای متفاوتی وجود دارد اما باز هم بستگی به نوع استفاده ی ما دارد.

حامد قاسمی روانشناس، مشاور و مدرس دانشگاه افزود: موتورهای جستجوی اینترنتی بهترین سیستم های بازیابی اطلاعات هستند. آنها هرگونه اطلاعاتی را برای کاربران اینترنت قرار می دهند. اما وقتی کشور ما وارد دنیای اینترنت و مجازی شد متاسفانه قبل آن هیچ آموزشی در مدارس برای نوجوانان و جوانان ما وجود نداشت. وی ادامه داد: ورود بی رویه و گذران اوقات فراغت در فضای مجازی و اینترنت به دلیل اینکه استفاده صحیح از شبکه های اجتماعی و ورود به فضای مجازی درجامعه ما به درستی تبیین و فرهنگ سازی نشده است و اغلب خانواده ها هم به دلیل ساختار سنتی، چندان با این گونه فضا ها آشنایی ندارند، یک چالش جدی تربیتی است. وی تخیل را از دیگر آفت های فضای مجازی دانست و اضافه کرد: وقت گذرانی در فضای مجازی هیچ دستاورد بیرونی ندارد و مانند خواب یا سفر خیالی است که انسان را در توهمات خود فرو می برد زمانی که فرد به دنیای واقعی بر می گردد، متوجه فاصله زیاد خود با دنیای واقعی می شود که همین موضوع افسردگی و دیگر اختلالات را پدید می آورد. قاسمی با اشاره به این که فضای مجازی یک  ابزار ارتباطی است که نیاز به راهنمای استفاده دارد افزود: در صورت بررسی تمام موارد مفید و مضر آن، می توان کارکردهای مثبت این فضا را برجسته کرد و می توان با افزایش سواد رسانه ای و مدیریت صحیح آن،  فضای مجازی را به ابزاری برای مطالعه و پیشرفت علمی جوانان تبدیل کرد. در نتیجه ما می توانیم از اینترنت که ابزار مفیدی برای توسعه اندیشه و ارتقا بشر است بهترین استفاده را بکنیم. بايد برای ورود به دنيای مجازی اطلاعات كافی در اختيار داشته باشیم تا دچار مشكلات مالی و اجتماعی نشویم. امروزه مشکل بیشتر والدین این است که بچه هایشان درباره اینترنت، کامپیوتر و تلفن همراه بیشتر از آن ها می دانند. بسیاری از والدین به هیچ عنوان نمی توانند از اینترنت استفاده کنند و فرزندانشان به آنها آموزش می دهند و قطعاً بايد اعتراف کرد که جای تدريس و آموزش فرهنگ صحيح استفاده از اينترنت در مدارس و دانشگاه ها و حتی در درون خانواده های ما خالی است.