خانه‌های عالم مکان‌هایی هستند که در هر روستا برای استقرار مروجان مذهبی (روحانیون) و مبلغان دینی ساخته می‌شوند. این فضاها علاوه برداشتن امکانات اقامتی برای مبلغان، دارای دفتر کار و محل ملاقات عمومی هم هستند. سازمان تبلیغات اسلامی نهادی است که ساخت واداره خانه های عالم را بر عهده دارد.  بر اساس اعلام معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی، تعداد خانه‌های عالم کشور تا سال ۱۳۸۹ بالغ بر سه هزار خانه بوده است و هزار خانه عالم نیز در دست ساخت می‌باشد. تعداد کل خانه‌های عالم پیش بینی شده برای سال ۱۴۰۴ در روستاهای کشور ۱۲۶۵۰ باب است.

بنده بچه روستای ابرسج شاهرود هستم که شاید به جرات بتوان گفت که بیشترین تعداد روحانی را در بین روستاهای کشور دارد. استاد مرحوم هاشمی رفسنجانی و حتی عضو مجلس خبرگان رهبری و ... اهل این روستا بوده اند و در حال حاضر هم ساختمان حوزه قدیمی ان پا برجاست ولی طلبه ای در ان تحصیل نمی کند وآن زمانها که ما در روستا بودیم تابستانها بر ای فراگیری علوم دینی ( جامع المقدمات و ...) نزد استاد خودمان اقای شیخ علی برجسته واعظی میرفتیم. الغرض امسال در تعطیلات عید که من سری به روستا زدم تا زمینهای خدا رحمت کرده پدر بزرگ مادری ام را بعد از حدود  50  سال تقسیم کنیم برای عقب نشینی طرح هادی روستاها باید با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هماهنگ باشیم. بنا بر این من به بنیاد مربوطه در شاهرود مراجعه کرده و نقشه هادی روستا را گرفتم و بر همان اساس عقب نشینیها را انجام دادم که از زمین  600  متری  حدود  200 متر ان در طرح هادی قرار گرفت. موضوعی که مورد توجه من قرار گرفت نام "خانه عالم " در نقشه هادی بود که وقتی سوال کردم که خانه عالم در روستا کدام است ساختمانی نیمه کاره و در وسط ابادی را نشان دادند که حدود چند سال است که نیمه کاره رها شده است و اصلا مورد استفاده نیست. جالب تر انکه روستایی با داشتن شاید حدود 100 تا 200 آخوند ( ارقام صحیح در دسترس بنده نیست ! )، روحانی که در روستا نماز جماعت برگزارمی کند، غیر ابرسجی هست ( این مطلب مرا یاد ان ضرب المثل انداخت که کوزه گر از کوزه شکسته اب می خورد). این خانه عالم حدود چند سالی هست که مورد استفاده نیست و هنوز هم کامل نشده است.

1 – ایا در کشور چند تا از این خانه عالم ها هست که نیمه کاره رها شده است/

2– چرا انجام اینچنین پروژه هایی با برنامه ریزی و مطالعه بیشتر به انجام نمیرسد تا به این وضع دچار نشوند ؟

3 – نتایج حاصله در روستاهایی که خانه عالم در انها دایر شده است چه بوده است ؟

4 – ایا اصلا سازمانی ( سازمان تبلیغات اسلامی ) در این مورد کار خاصی انجام داده است ؟

5 – دوستان روستایی من ، خانه عالم در روستای شما در چه وضعیتی هست ؟

■  استاد دانشگاه