■ ‌مهندس عماد مقصودلو

ترافیک یک واژه شناخته شده بین المللی است و در قوانین به مجموعه عبور و مرور وسایل نقلیه و اشخاص و حیوانات در راهها اطلاق می گردد. ترافیک از سه عامل تشکیل می شود. این عوامل عبارتند از: انسان، راه، وسیله نقلیه. چنانچه هر یک از عوامل سه گانه نباشد، اصولا مساله ای بنام ترافیک وجود نخواهد داشت. بررسیها نشان داده است که بهترین راه کنترل ترافیک و به مفهوم دیگر به حداقل رسانیدن ضرر و زیان ناشی از آن، استفاده از سه گروه عواملی است که شاید بتوان آنها را به صورت سه نوع راه جهت بهبود ترافیک بیمار در این جامعه تجویز نمود که این عوامل عبارتند از:

۱- مهندسی ترافیک

۲- اجرای مقررات

۳- آموزش در مهندسی ترافیک

راهها و تقاطع ها به منظور سهولت عبور و مرور احداث می گردند.

علت ایجاد ترافیک:

ترافیک هم مانند عوارض یک معادله تک مجهولی نیست که با برخوردی یک بعدی بتوان آن را حل کرد. در یک دسته بندی کلی علل ایجاد ترافیک گرگان را در۶ بند می توان مورد بررسی قرار داد.

1- عبور و مرور ناوگان شهری نامناسب 

2- کمبود شبکه های بزرگراهی درون شهری

3- نداشتن شبکه حمل و نقل ریلی (مترو)

4- هوشمند نبودن ترافیک

5- عدم وجود تسهیلات در نقاط گوناگون شهر 

6- عدم وجود  پارکینگ در تمام نقاط شهر 

در مورد اول باید گفت: با توجه به کوچک بودن خیابانها، بزرگی و کندی ناوگان شهری، تردد به آهستگی یا همراه با مسدود شدن صورت می پذیرد. شاید پیش بینی های لازم در طرح تفضیلی شهری یا محدودیت های سازه ای اجازه بزرگ سازی خیابانهای شهر گرگان را ندهد اما در حال حاضر معابر جدید و زمینهایی که به شهر می پیوندد هم با مهندسی درستی طرح ریزی نمی شود. نداشتن سیستم حمل و نقل ریلی که باعث کاهش سرعت در رفت و آمد می شود و تشویق مردم به استفاده از آن در حال حاضر دو مسیر مهم و پر تردد که در گرگان وجود دارد، یکی از شرق به غرب و دیگری از شمال به جنوب کشیده شده است. سیستم لجام گسیخته ترافیک و حضور مسافربران شهری بدون مجوز که از شهرهای اطراف به گرگان وارد می شوند را حذف نمود. در صورت هوشمند بودن سیستم ترافیکی میتوان افرادی که به هر دلیلی در خیابانها بصورت نامتعارف توقف می کنند را کم کرد. نابسامانی در توزیع امکانات گوناگون یا تمرکز برخی از مشاغل در یک ناحیه که بصورت مثال می توان از شهرک سپاه، چهار راه میدان و .... که فرد برای برآورده شدن نیازهای روز گاهاً مجبور به تردد در این ناحیه ها می باشد. در صورت تشویق ساخت پاساژ در ناحیه های دیگر شهر و ساخت بازارچه های دائمی در محلات، تردد در مناطق خاص کمتر می شود. مورد دیگر که به ترافیک شهر کمک بسزایی می کند، پارک خودروها بصورت موقت می باشد. عدم وجود پارکینگ مناسب در محل های پر تردد یا وجود آنها با ظرفیت کم و هم پارکومتر که مقداری از عرض خیابان به اشغال دائمی خودروها در می آید. موارد فوق را ارگانهای دولتی و شهرداری باید پیگیری و برنامه ریزی قوی و آینده نگری داشته باشند و برگزاری کلاسهای آموزشی شهرداری نیازمند جامعه می باشد.