■ آزاده حسینی

تو و طوبی و ما و قامت یار

فکر هر کس به قدر همت اوست

«تو و طوبی»: یعنی طوبی مختص تو است. «ما و قامت یار»: یعنی قامت یار مختص ما باشد. به این نوع «و» در ادبیات «واو تخصیص» می گویند. طوبی نام درخت زیبایی در بهشت است که در این شعر با قامت یار مقایسه می شود. حافظ می گوید تو به امید سایه درخت طوبی در بهشت هستی، در حالی که من در همین دنیا به قامت یار دلخوشم. یعنی فکر هر فردی در حد همت و تلاش و شایستگی خود است./ درخت طوبی، بلند و عالی مرتبه است و تو به خاطر فکر و همت بلندی که داری به این جایگاه می اندیشی و به آن میرسی. اما من در حد قامت یار و دلبری های این جهان قانعم. از طرفی معنای دیگری هم می توان از این بیت برداشت کرد: اینکه قامت یار بلند است و عالی مقام تر از درخت طوبی و فکر و همت تو که شایسته قامت یار نیست./ به هر حال نکته در این است که اگر به درخت طوبی و یا قامت یار فکر کنید و برای رسیدن به آن همت داشته باشید، به همان اندازه هم به دست می آورید.