بیش از 400هزار هکتار از اراضی مناطق شمال گلستان در معرض بیابانی شدن قرار دارد

سردبیر

بیش از 400هزار هکتار از اراضی مناطق شمال گلستان در معرض بیابانی شدن قرار دارد در  سال های  اخیر تغییرات اقلیمی، افزایش دما، کاهش بارش ها، مجاورت با صحرای قره قوم در كشور همسایه موجب شده خطر بیابان شدن را بیشتر از پیش احساس کنیم اما واقعیت این است که آنچه استان ما را در معرض بیابانی شدن قرار داده است، نداشتن مدیریت در مصرف درست آب به ویژه در بخش كشاورزی است.

تا چند سال قبل آثار ناشی از فعالیت های تخریبی و مدیریت های نادرست در محیط زیست چندان محسوس نبود اما امروز نه تنها محسوس بلکه کاملا مشهود است و به طور جدی منابع زیستی ما را دراستان تهدید می کند.امروز در استان گلستان در اراضی شمالی زمین هایی داریم که می توان گفت بیابان شده اند و یا به عبارت بهتر براساس ساختارهای اقلیمی از منابع آبی و پوشش گیاهی محدودی برخوردارند.

بیابان و بیابانزایی در سال های آینده از جمله مسائلی است که استان با آن به شدت درگیر خواهد بود. بالارفتن مساحت بیابان ها در استان، کاهش زمین های قابل کشت و در نتیجه تقلیل منابع را نیز به دنبال خواهد داشت. بی توجهی به این مساله موجب نابودی مراتع و زمین های کشاورزی و در نهایت سبب کاهش تولیدات کشاورزی خواهد شد.پایین بودن دانش فنی و مهارتی کشاورزان، کوچک بودن و پراکندگی اراضی کشاورزی، کمبود منابع آب و پایین بودن راندمان آبیاری، تخریب کیفی و کمی منابع آب و خاک به ویژه تخریب سفره های آب زیرزمینی وفرسایش خاک، ناکافی بودن سیاست های حمایتی و صادراتی، ناکافی بودن سیاست های حمایت مالی و بیمه محصولات کشاورزی و منابع طبیعی به توسعه ی بیابان ها در استان کمک کرده است.

برای جبران این امر باید به دنبال برقراری تعادل در توسعه ی مناطق شهری، روستایی و عشایری بود بالا بودن سطح فقر نسبی جوامع روستایی و ناتوانی ساختار روستایی در استفاده از فرصت های رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی وضعف نظام مدیریت توسعه روستایی ما را در اجرای طرح های مقابله با بیابانزایی ناکام خواهد کرد.برای تحقق این مهم باید به تقویت نهادهای مدنی و شبکه سازمان های غیر دولتی واصلاح ساختار مدیریت کشاورزی و منابع طبیعی توجه شود. بهتر است مناطق در معرض بیابانی شدن که نزدیک به 500 هزار هكتار از اراضی شمال و شرق گلستان و بیشتر در حوزه شهرستان های گنبدكاووس، مراوه تپه، گُمیشان، آق قلا و آزادشهر را شامل می شود به صورت ویژه مدیریت شود.در این مناطق كشت محصولات پر آب به سرعت متوقف و محصولات كم آب طلب در برنامه کشت قرار گیرد اعتبار ویژه برای اجرای طرح های آبخیزداری در این مناطق در نظر گرفته شود.

تغییر الگوی كشت در نقاط دیگر استان که اجرایی نشد لااقل به فوریت و به ضرورت در این مناطق اجرا شود، چاه های غیرمجاز تعیین تکلیف شود و فرهنگ سازی مصرف بهینه آب نیز به صورت جدی دنبال شود.روند تخریب محیط زیست که امروز در استان گلستان شدت گرفته است اگر هوشیار نباشیم و تدبیری نکنیم زندگی نسل های آینده را در همه ابعاد با مخاطرات جدی روبرو خواهد کرد.