در مقدمه کتاب در باره چهره ملی قزاقستان چنین آمده است: اراز محمد تور محمد، عالم و دانشمند بزرگ و نام آور قزاقستان است. پدرش تور محمد که خود یکی از روحانیون و معتمدان معروف قزاق بوده، پسرش را برای تعلیم و تربیت و عالم شدن، تشویق می کند؛ بنابرین اراز محمد در دوران جوانی، به بخارای شریف می رود و در مدارس دینی و اسلامی آن شهر درس حوزی می خواند و بعد از آنجا با چند نفر از دوستان خود به هندستان سفر می کند و در دانشگاه بمبئی در رشته زمین شناسی تحصیل و بعد فارغ التحصیل می شود.

اراز محمد بعد از چند سال دوری از خانه و خانواده، با کوله باری از علوم دینی و دانشگاهی، به سر زمین مادری خود «قزاقستان» برمی گردد و برای خدمت به وطن و مردم غیور قزاق و همچنین حفظ خاک و معادن قزاقستان که در آن زمان در قلمرو اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده است، تلاش می کند. 

 اراز محمد، به هنگام مراجعت به قزاقستان، اولین معدن طلای مانگستائو را کشف می کند و بهره برداری از آن معدن را آغاز می کند؛ اما محصول طلای تولیدی، به مسکو برده می شود تا روس ها از آن بهره ببرند و وی با اینکار مخالفت می کند و می گوید: این طلاها به مردم قزاقستان تعلق دارند و نباید به مسکو برده شوند و بعد دست از کار در معدن می کشد و به عنوان یک اپوزسیون، تحت تعقیب قرار می گیرد و در نهایت با خانواده خود به ایران فرار می کند.

اراز محمد بعدها توسط ماموران شوروی، در ایران دستگیر و به عشق آباد پایتخت ترکمنستان برده شده و در آنجا زندانی و تیرباران می شود.

بعد از فروپاشی شوروی و کسب استقلال قزاقستان، حالا این وطن پرست قزاق، چهره ملی قزاقستان شده و از وی تجلیل می شود . 

در این پژوهش سعی شده است از همه اسناد و مدارک واقعی که توسط آقای یبجان کورپه، فرزند بزرگ اراز محمد آخوند، در 20 سال گذشته در بندر ترکمن، در اختیار بنده قرار داده است، برای اولین بار در این کتاب استفاده می شود، که این منابع در نوع خود بسیار ارزشمند و نمونه هستند که برای اولین بار مردم و به خصوص جوانان قزاق، آنرا مطالعه و ملاحظه می نمایند. 

هدف از نگارش این کتاب معرفی چهره والای اراز محمد تور محمد، شخصیت برجسته و دانشمند بزرگ قزاق، به مردم قزاقستان و به خصوص به نسل جوان و جدید امروزی قزاق و همچنین مردم ایران و جهان است.

در پایان، از همه کسانی که به نحوی در جمع آوری و تهیه مطالب، تدوین و چاپ این کتاب مرا تشویق و یاری و همکاری نموده اند، مثل: مرحوم یبجان کورپه(فرزند بزرگ)، مرحوم محمد شرقی(فرزند کوچکتر اراز محمد)، حاج نیاز توپش، ولی محمد خوجه، دولت بای قزاق، مرحوم حاجی محمد شادکام، مرحوم ستار بای بلی، فرشید کلته، یوسف کورپه، فریدون شرقی(کورپه)، دکتر اراز محمد سارلی، مشهد قلی قزل، حاجی محمد قرنجیک، عبدالعزیز ایسگلدی، و به خصوص جناب آقای آیدجان آیداشف، سرکنسول کنسولگری قزاقستان در گرگان که باعث و بانی اینکار خیر شدند و بنده را کمک کرده و مدتی در کنارم بودند و تشویق و دلگرمی وی، کمک بزرگی برای تحقق این پژوهش بود، تشکر می نمایم.

این کتاب در قطع رقعی و در 130 صفحه در پاییز سال 1400 توسط چاپخانه نوروزی گرگان چاپ شد.

امید است که این کتاب، برای خوانندگان مفید و ارزشمند باشد.

مولفین  کتاب: موسی جرجانی و آیخان آیداشف (سرکنسولگری قزاقستان در گرگان)