■ دکترهادی حق شناس

تحلیلگر مسائل اقتصادی می گوید: وقتی دلار دو-سه هزار تومان کاهش می‌یابد، حتما تأثیر چندانی در کاهش تورم و افزایش قدرت پول ملی نمی‌گذارد؛ مگر آنکه یک شوک بزرگ وارد شود مانند آنکه سال‌ها پیش پس از پذیرش قطعنامه 598 شاهد بودیم یا زمانی که برجام امضا شد. حالا هم اگر توافق نهایی صورت گیرد، این شوک وارد می‌شود.به گزارش دیده بان ایران؛ در روزهای اخیر نرخ دلار قدری کاهشی بوده است اما نه‌تنها این کاهش اندک نرخ دلار هیچ اثری بر قیمت‌ها نداشته است، بلکه در برخی مصحولات مانند برنج همچنان با افزایش شدید قیمت مواجهیم. هادی حق‌شناس، تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره علت این موضوع به نامه‌نیوز گفت: اقتصاد را نمی‌توان تک‌متغیری دانست و همه متغیرها به صورت نسبی اثر خود را به‌جای می‌گذارند. اینکه در مقطع کنونی قدری نرخ دلار کاهش داشته است را نمی‌توان به معنای شیب نزولی قیمت دلار در بلندمدت فرض کرد و این‌طور نبوده که برای مثال در سه هفته متمادی قیمت دلار کاهش داشته باشد که بگوییم با کاهش قطعی نرخ دلار مواجهیم و ممکن است بازهم افزایش نرخ دلار را شاهد باشیم مگر آنکه اتفاقی بزرگ رخ دهد؛ مانند توافق در وین و احیای برجام. وی ادامه داد: از سوی دیگر فرض کنیم نرخ دلار کاهشی شود اما به هر دلیلی در عرضه کالاها مانند برنج دچار مشکل باشیم؛ مثلا دلار بشود 20 هزار تومان که اگر عرضه برنج کم باشد حتما قیمت این محصول کاهشی نخواهد شد اما اگر برای مثال نرخ دلار پایین آید و به تناسب آن با دلار ارزان برنج وارد شود؛ یعنی عرضه افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت که قیمت برنج کاهش یابد. در حقیقت درست است که دلار لنگر  اقتصاد ایران محسوب می‌شود و بر بسیاری از قیمت‌ها اثرگذار است اما به شرطی که متغیرهای دیگر هم وجود داشته باشد.این تحلیلگر مسائل اقتصادی بیان کرد: از زمانی که مذاکرات در وین شروع شد؛ به‌خصوص در دو-سه روز اخیر که دلار قدری در مسیر کاهشی قرار گرفت، این پیام به بازار داده نشد که احیای برجام به زودی حاصل می‌شود و آن اطمینانی که باید به وجود نیامد. به همین دلیل همچنان بی‌ثباتی در قیمت‌ها را شاهد هستیم. حق‌شناس در پایان گفت: نرخ دلار دو اثر عمده دارد؛ نخست اثر مثبت بر کالاهای وارداتی مثلا اگر دلار از 30هزار تومن به 20هزار تومان برسد، حتما بر کالاهای وارداتی مانند خودرو اثر می‌گذارد اما بر کالاهایی که وارداتی نیستند انتظار نمی‌رود اثری مستقیم داشته باشد. نکته دوم آنکه نمی‌شود در یک سمت شاهد کاهش قیمت دلار باشیم و در سمت دیگر شاهد رشد نقدینگی. در 10ماه گذشته نسبت به سال گذشته رشد نقدینگی 40درصد بوده است. حتما افزایش نقدینگی اثرش را بر تورم می‌گذارد.

■ اقتصاددان