لایروبی علاج قطعی نیست
یادداشت |
صادق شیرنگی _سالهاست که شاهد خشک شدن خلیج گرگان هستیم و این موضوع به یکی از مهمترین دغدغه مسئولان استانی تبدیل شده است و به جهت وضعیت نامناسب خلیج در حال حاضر، نگرانی ها بیشتر هم شده است؛ بطوریکه همه صحبت از لایروبی کانالهای موجود در خلیج میکنند و تنها راه برون رفت از این معضل بزرگ را لایروبی میدانند، اما فکر میکنم همه مسئولان از یک موضوع مهم غافل هستند و آن تامین آب دریای خزر است. لایروبی کانال ها یک بحث و تامین آب دریای خزر بحثی دیگر، ولی مهمتر است. آب دریای خزر که یک دریای محصور است و به آبهای آزاد جهان راهی ندارد، از رودخانه ولگا و رودهای شمالی و بخشی از آن از آب باران و سایر رودخانه های اطراف این دریا تامین میشود. بر اساس مطالعات انجام شده، مهمترین مشکل در تامین آب دریای خزر، تغییرات اقلیمی، خشکسالی، کاهش ضخامت یخ های مناطق شمالی، گسترش کشاورزی و برداشت های آبی بیش از حد از رودخانه هایی که به دریای خزر سرازیر میشود، از سوی کشورهای حاشیه این دریا و همچنین تامین آب شرب است؛ اتفاقی که اکنون در حال وقوع است و به هر مقدار که میزان ضخامت لایه های یخ در مناطق شمالی در زمستان کاهش پیدا کند و از آن سو از ورودی آب به دریا به هر دلیلی کاسته شود، ما شاهد کاهش سطح آب دریای خزر خواهیم بود؛ زیرا آب قابل ملاحظه ای وارد دریای خزر نمی شود و این دریاچه با سیکل نوسانی که دارد، متاسفانه دچار خشکزایی شدیدی خواهد شد و سطح آن بشدت پایین خواهد آمد و طبق پیش بینی ها، روند کاهش سطح آب با ادامه گرما همچنان ادامه خواهد داشت. در نتیجه در مرحله نخست، اگر برای جلوگیری از کاهس آب تدبیری نشود و شرایط به همین منوال پیش برود، با کاهش آب دریا، خلیج گرگان نیز قطعا خشک خواهد شد. لایروبی کانالها زمانی مفید و موثر خواهد بود که آب دریای خزر تامین و تراز آن بالا بیاید تا خلیج هم زنده شود. در غیر این صورت هزینه اعتبار بی فایده خواهد بود. به نظر میرسد با توجه به شرایط کنونی لایروبی کانالها، یک مسکن مقطعی است ولی چاره قطعی علاج نیست.
■ فرماندار سابق بندر ترکمن