دکترحیدر حسین نژاد

غده پروستات یک از غدد دستگاه تناسلی مردان میباشد که در زیر مثانه قراردارد ومجرای ادرار از بین آن رد می‌شود. پروستات مایع منی در مردان را ترشح می‌کند که این مایع شامل اسپرم تولیدی در بیضه ها میباشد که در واقع نقش تغذیه وحفاظت از اسپرم را برعهده دارد. انتی ژن اختصاصی پروستات(PSA)هم یک آنزیمی هست که در این مایع یافت می‌شود. افزایش این آنتی ژن در خون می‌تواند نشانه بیماری های پروستات چه خوش خیم وچه بدخیم باشد و مهمتر از بالابودن آن، میزان افزایش یا شتاب افزایش آن است که این مورد در تشخیص بیماریهای خوش خیم از بدخیم پروستات کمک کننده است. بیماریهای پروستات جزء شایعترین بیماریهای های همراه در مردان می باشند. در سن بین ۳۱ تا ۴۰ سالگی از هر دوازده نفر یک نفر در سن بین ۴۱ تا ۶۰سالگی از هردو نفر، یک نفر و در سن بين ۶۱ تا ۸۰ سالگی از هر ده نفر هشت نفر دچار بزرگی خوش خیم پروستات می‌شوند. پس مردان در طول زندگی خود قطعا به بزرگی خوش خیم پروستات یا هیپرپلازی پروستات مبتلا می‌شوند. اینکه علامت پیدا کنند یا میزان این علامت در افراد مختلف متفاوت است. از علائم بزرگی پروستات که می‌تواند خوش خیم یا بدخیم باشد، نازک شدن جریان ادرار، کاهش فشار ادرار، شب ادراری، بی اختیاری ادرار، قطره قطره آمدن ادرار بخصوص در انتهای ادرار با تاخیر در شروع ادرار میباشد. یکی دیگر از بیماریهای پروستات، پروستاتیت مزمن باکتربایی میباشد که با تب و لرز و درد در هنگام ادرار کردن میباشد که در افراد جوان تر این بیماری شایعتر است. تشخیص بیماریهای پروستات با معاینه پروستات توسط پزشک متخصص ارولوژی ومجاری ادرار با انجام آزمایشات ادرار وخون بخصوص PSAونیز انجام سونوگرافی پروستات میباشد. درمان هریک از بیماریهای پروستات هم به نوع خود بیماری بستگی دارد. مثلا درمان پروستاتیت مزمن باکتریایی آنتی بیوتیک درمانی هست. درمان هیپرپلازی یا بزرگی خوش خیم پروستات درمان خوراکی یا استفاده از اعمال جراحی بسته ویا باز است. درمان بیماری های بدخیم هم بسته به درجه بیماری وپیشرفت آن درمان بسته یا باز هست. عمل جراحی بسته بدون برش جراحی واز طریق تراش پروستات با کاتر و استفاده از امواج لیزر برای تراش یا عمل جراحی TURP میباشد.یا عمل جراحی باز هست که پروستات را به شکل ناقص یا کامل خارج می‌کنند.پرتودرمانی وشیمی درمانی هم گاهی درکنار جراحی استفاده می‌شوند.بعد از عمل جراحی پروستات چه بسته یا باز حتما پیاده روی و ورزش های مربوط به عضلات لگن را انجام دهند تا زمان ریکاوری سریعتر شود.اختلال نعوظ از عوارض عمل جراحی پروستات میباشد، چون برای عضلات واعصاب مربوط به نعوظ دستگاه تناسلی امکان آسیب دیدن وجود دارد.لذا راه افتادن سریعتر ضرورت دارد. از مصرف قهوه کافئین سیگار تا جاییکه امکان دارد پرهیز شود. مسئله مهمی که باید به آن توجه کرد، اینست که بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود تا قبل از پیشرفت بیماری بدخیم آن را درمان و ریشه کن کرد. لذا پیشگیری بسیار بهتر و کم هزینه تر از درمان میباشد. افراد بالای ۵۰ سال در صورتیکه سابقه بیماری های بدخیم پروستات در خانواده شان نداشته اند، بهتر است تست تشخیصی PSA در پلاسما خون را انجام دهند ودرصورتیکه این بیماری بدخیم به شکل سابقه فامیلیال وجود داشته، بهتر است این تست در زیر ۵۰ سالگی هم انجام شود وهر ۲ سال تکرار شود.البته مقالات زیادی هم وجود دارند که انجام تست PSAرا اساسی وضروری نمی دانند وبهبود طول عمر را مثبت ارزیابی نکرده اند وحداقل قابل تعمیم به عموم جامعه نداده اند.اما آنچه که مهم است، میزان رشد و افزایش این انتی ژن اختصاصی پروستات PSAدر تشخیص بیماری خوش خیم از بدخیم بسیار مهمتر هست.لذا مردم عزیز در سنین میانسالی حتما توجه به وضعیت پروستات خود بکنند و این تست را حداقل ۲الی ۳سال یکبار انجام دهند تا قبل از پیشرفته شدن بیماری آن را تشخیص ودرمان نمایند.

متخصص بیهوشی

 وفوق تخصص مراقبتهای ویژه