زراعت جان دوباره می‌خواهد
گزارش |
اعظم محبی: رونق اقتصاد کشاورزی از جمله ثمربخش ترین راهکارهای تحقق توسعه فراگیر و پایدار در گلستان بوده که می تواند بخش زیادی از چالش های حوزه اشتغال و معیشت مردم منطقه را برطرف کند. گلستان به سبب واقع شدن در اقلیم مرطوب شمالی و برخورداری از حدود نیم میلیون هکتار اراضی زراعی از مهم‌ترین قطب‌های کشاورزی کشور محسوب می‌شود. اقالیم متنوع و بهره‌مندی از بافت گوناگون خاک، قابلیت کشت و زرع انواع محصولات باغی و زراعی را در گلستان ایجاد کرده است. این استان شمالی در زمینه تولید انواع محصولات به ویژه گندم، کلزا، جو، چغندرقند، مرکبات، پنبه، توت فرنگی و غیره از جمله استان‌های مطرح کشور بوده و در بسیاری از محصولات رتبه‌های تک رقمی را دارد. در کنار ویژگی‌های زیرساختی کشاورزی، شرایط ژئوپلتیکی هم این استان را مستعد در بخش اقتصاد کشاورزی کرده که با برنامه ریزی صحیح و به فعل رساندن ظرفیت‌های موجود، می‌توان بخشی از چالش‌های کلان اقتصادی را برطرف کرد. همجواری گلستان با کشورهای مشترک المنافع و بازار هدف ۳۰۰ میلیونی و همچنین دسترسی به زیرساخت‌های ترانزیت ریلی، جاده‌ای و امکان بهره‌مندی از ترانزیت دریایی و هوایی، زمینه مناسبی را برای توسعه اقتصاد کشاورزی فراهم کرده است. شرایط خاص کشورهای مشترک المنافع، فرصت مطلوبی است تا مدیران گلستان بتوانند علاوه بر ایجاد اشتغال، ثروت آفرینی در بخش کشاورزی را هم محقق کنند. البته در سفر رئیس جمهور به گلستان بیشترین مصوبات در بخش کشاورزی بوده و این امر حاکی از نگاه ویژه به مسأله امنیت غذایی در کنار معیشت مردم است. براساس آخرین آمارها، حدود ۹ هزار بهره‌بردار در بخش زراعت گلستان فعال بوده و در سال زراعی گذشته حدود سه میلیون تن محصول تولید شده است و حمایت از این بخش، می‌تواند سبب احیا و رونق کشاورزی و ایجاد امید به اقتصاد زراعت شود.
ضرورت توجه به الگوی کشت
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در این خصوص گفت: باید تلاش کنیم طبق الگوی کشت استان پیش رفته و در این صورت می‌توانیم در حوزه صادرات محصولات کشاورزی، موفق باشیم. امیر یوسفی افزود: یکی از چالش‌های صادرکنندگان در کشور این است زمانی که با کمبود محصول مواجه می‌شویم، صادرات را قطع و هنگامی که محصول مازاد داریم، در حوزه صادرات فعال هستیم، این عمل باعث ناامیدی سرمایه گذاران می‌شود. نایب رئیس اتاق بازرگانی گرگان با بیان اینکه باید در مسیرهایی سرمایه گذاری کنیم که صرفه اقتصادی برای استان داشته باشد، گفت: تلاش کرده‌ایم تا اتاق بازرگانی کشور از مجموعه‌های تولیدی، باغات و مزارع کشاورزی گلستان بازدید کرده و به این وسیله بتوانیم زمینه صادرات را فراهم کنیم. یوسفی با بیان اینکه گلستان از استان‌های کشاورزخیز است، گفت: تنها راه توسعه استان، بخش کشاورزی است و با توجه به تولید محصولات استراتژیکی همچون گندم، کلزا و سویا می‌توانیم برای صادرات در این حوزه‌ها برنامه‌ریزی‌هایی داشته باشیم. وی عنوان کرد: بعد از جنگ روسیه و اوکراین، هم اکنون هیأت‌های تجاری کشورهایی همچون روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و حتی چین به سمت استان‌هایی که در بخش کشاورزی فعال هستند، رفته‌اند.
رتبه دوم تولید گندم کشور
مدیر زراعت جهاد کشاورزی گلستان در خصوص تولیدات کشاورزی استان گفت: صادرات تولیدات کشاورزی گلستان چشمگیر نیست ولی ممکن است محصولات از استان به دیگر استان‌ها رفته و از آنجا صادر شود. علی اکبر مهقانی افزود: در تولید گندم با یک میلیون و ۵۰ هزار تن، امسال رتبه دوم کشور را کسب کرده و تاکنون ۷۰ درصد این محصول خریداری شده است. وی از افزایش ۳۵ درصدی تولید گندم نسبت به سال گذشته خبرداد و گفت: دو سوم کشاورزی استان دیم بود و این شرایط متکی به بارش‌های جوی است. وی با بیان اینکه در تولید محصولات زراعی باید به دنبال پایداری در تولید و خودکفایی باشیم، افزود: امسال همچنین ۷۰ هزار هکتار جو در استان کشت شده و ۱۰۰ هزار تن تولید داشتیم.
پیش بینی افزایش ۲۰ درصدی تولید برنج
مدیر زراعت کشاورزی گلستان در خصوص کشت برنج هم بیان کرد: برنج محصول بهاره و تابستان بوده و نیاز به آب در دسترس دارد. وی ادامه داد: در استان ۱۵ هزار هکتار نسق داریم که از آب‌های سطحی استفاده کرده و حدود ۵۰ الی ۶۰ هزار هکتار شالی هم با استفاده از آب زیرزمینی کشت می‌شود. مهقانی افزود: میزان تولید در استان ما حدود ۳۰۰ الی ۴۵۰ هزار تن بوده و میزان عملکرد ما نسبت به استان‌های دیگر به واسطه میزان نور و شرایط کشت، بالاتر است ولی در مجموع تولید از استان‌های دیگر به واسطه سطح کشت، پایین‌تر است. وی گفت: امسال ۶۹ هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی به زیر کشت برنج رفت و پیش بینی می‌شود ۴۲۰ هزار تن محصول برداشت شود که ۲۰ درصد بیشتر از سال قبل است. وی به کشت دیگر محصولات اشاره کرد و گفت: سالانه حدود ۶ الی ۱۰ هزار هکتار ذرت، چهار الی ۶ هزار هکتار سیب زمینی و چهار الی هفت هزار هکتار نخود فرنگی و باقلا در استان کشت می‌شود که بیش از نیاز استان بوده و به دیگر استان‌ها صادر می‌شود.مهقانی افزود: هدف اصلی وزارت جهاد در محصولات استراتژیک، کشت قراردادی است که عموماً نهاده‌ها به صورت نسیه در اختیار کشاورزان قرار گرفته و در زمان تحویل محصول، قیمت نهادها کسر می‌شود. وی گفت: طرح جهش تولید در دیمزارها هم با کمک ستاد اجرایی فرمان امام (ره) عملیاتی شده و بخشی از اراضی دیم تحت پوشش گرفته است و با بکارگیری کارشناسان بخش کشاورزی، ارائه تسهیلات، بذر یارانه‌ای، پوشش بیمه‌ای، خدمات فنی و غیره تلاش می‌شود تولید افزایش یابد.
77هزار تن کلزا برداشت شد
رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان گفت: امسال ۲۰ هزار و ۹۰۰ هکتار پنبه در استان کشت شده که این رقم در سال قبل ۱۷ هزار و ۸۰۰ هکتار بود لذا رشد ۱۵ درصدی را شاهد هستیم. علی موسی خانی با بیان اینکه پیش بینی می‌شود ۴۰ هزار تن محصول از سطح مزارع گلستان برداشت شود، افزود: در سال قبل ۲۴ هزار تن محصول برداشت شد. وی با بیان اینکه هم اکنون رتبه دوم تولید پنبه در کشور با پنج هزار و ۲۲۹ بهره بردار را داریم، ادامه داد: در الگوی کشت ۴۰ هزار هکتار کشت پنبه در نظر گرفته شده است. موسی خانی با بیان اینکه در تولید کلزا اولین استان کشور هستیم، گفت: امسال از سطح ۴۲ هزار هکتار، ۷۷ هزار تن کلزا برداشت شده و سال قبل به دلیل خشکسالی تولید ما ۷۰ هزار تن بوده است. وی گفت: بیشترین تولید کلزا در گلستان طی سالیان اخیر، ۱۷۰ هزار تن بوده که از سطح ۹۰ هزار هکتار برداشت شده است. موسی خانی در خصوص چغندرقند پاییزه هم با بیان اینکه استان در تولید این محصول رتبه دوم را دارد، گفت: امسال از سطح چهار هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی استان، ۱۹۰ هزار تن چغندر برداشت شد و این عدد در سال قبل ۱۶۳ هزار تن بود.
از کشاورزی سنتی دور شویم
علی رغم اینکه گلستان در تولید محصولات زراعی در کشور سرآمد است و همچنین پتانسیل خوبی برای افزایش تولید داشته اما سرانه درآمدی مردم پایین بوده و باید با ایجاد صنایع تبدیلی به معیشت کشاورزان کمک کند. نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفت: گلستان قطب کشاورزی کشور و فاقد صنعت است و با توجه به اهمیتی که محصولات کشاورزی در امنیت غذایی ما دارد باید توجه ویژه ای به کشاورزی استان شود. رمضانعلی سنگدوینی افزود: گلستان چندین سال است که با مشکل کم آبی و خشکسالی دست به گریبان بوده، بنابراین باید محصولاتی در استان کشت شود که نیاز آبی کمتری داشته باشند. وی بیان کرد: برای توسعه کشاورزی باید اراضی کشاورزی را به سیستم‌های آبیاری نوین مجهز کرده و از کشاورزی سنتی دور شویم. سنگدوینی توضیح داد: هر ساله میزان زیادی گندم، روغن و کالاهای اساسی دیگر به کشور وارد می‌کنیم که موجب خروج ارز از کشور می‌شود و اگر بتوانیم تولید را افزایش داده و حتی خودکفا شویم مانع خروج ارز خواهیم شد. توسعه زیرساخت‌های کشاورزی و حمایت از این بخش، سبب خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک و ایجاد امنیت غذایی می‌شود لذا با توجه به توسعه تعاملات دیپلماسی ایران با کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و روسیه در دولت جدید و اعمال تحریم علیه روسیه می‌توان از این بستر برای صادرات استفاده کرد.