بزرگداشت جناب حافظ
یاددداشت اول |
■ بامسوولیت سردبیر
فردا، بیستم مهر ماه روز جناب حافظ است. متفکرانی مانند حافظ همواره برای انسانها درسهای بسیاری دارند، از سویی طرز سخن گفتن و فرم کلام او که در کنار همه زیبایی ها، آنقدر رندانه است که گاه مخاطب را در بهت و حیرت فرو می برد که درباره آن بسیار گفته اند و شنیده ایم، اما وجه دیگر اندیشگی جناب حافظ نیز می تواند برای ما در دنیای امروز آموزه های بسیاری داشته باشد. او مشفقانه به انسانها توصیه کرده است با یکدیگر به مدارا روزگار بگذرانید وقتی می فرماید:
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
و یا وقتی به همگان توصیه می کند از ریاکاری و دین فروشی خود را محافظت نمایند و طعنه می زند که:
یارب این نو دولتان را بر خر خوشان نشان
کاین همه ناز از غلام ترک و استر می کنند و می فرماید:
باده نوشی که در او روی و ریایی نبود بهتر از زهد فروشی که در او روی و ریاست
ما نه رندان ریاییم و حریفان نفاق آنکه او عامل سرست به این حال گواست
حافظ ریا و دورنگی را یک خطر جدی برای تربیت انسانها بر می شمارد، نگاه او به دین مقوله ای فقهی نیست و به شدت از شریعت مفهومی اخلاقی در ذهن ترسیم می کند و می فرماید :
مباش در پی آزار و هر که خواهی کن
که در شریعت ما غیر از این گناهی نیست
و یا
فرض ایزد بگذاریم و به کس بد نکنیم
و آنچه گویند روا نیست نگوییم رواست
از نظر او گناه تضییع حق الناس است و برای کسی بد نخواهیم . او به ما توصیه زندگی عاشقانه کرده است و خواسته است در این چند صباح عمر قدر وقت را بدانیم و می فرماید:
عشقت رسد به فریاد گر خود به سان حافظ
قرآن زبر بخوانی با چارده روایت
از نظر جناب حافظ زندگی بدون عشق اتلاف وقتی پر عسرت است و باید از آن اجتناب کرد، اما امروزه در هجوم اندیشه های مختلف، نسل جوان در سر گشتگی است. ما ایرانیان به مدد فرهنگ و ادبیات قدرتمند و ریشه دارمان می توانیم حرفهای بسیاری برای دنیای جدید داشته باشیم. یک نگاه گذرا به اندیشه های بزرگانی مانند فردوسی، سعدی، حافظ، مولانا، خیام و بسیاری دیگر و نگاهی به کلیله و دمنه، گلستان و آثاری از این دست فرزندان ما را در برابر تند باد حوادث بیمه خواهد کرد. کاش انجمن های ادبی و نهادهای فرهنگی کمی در ارج گذاری به بزرگان جدیت به خرج می دادند .