دهکده ای نمونه در مرز گلستان
تیتر اول |
نوروز علی حسن عباسی- بهکده رضوی در مرز گلستان و خراسان شمالی یکی از طرحهای عمرانی مهم در منطقه است که بنام بهکده رضوی (بهکده راجی سابق ) معروف است و در شمال شرقی پارک ملی گلستان قرار گرفته است و زیر نظر بنیاد رضوی اداره می شود. هدف از ایجاد آن اسکان جذامیان شفا یافته از استان های همجوار در یک دهکده مدرن با خانه های آجری، بازار سرپوشیده، مدرسه، بانک و پمپ بنزین و سپس حفظ و احیای مراتع مجاور پارک ملی گلستان به عنوان حائل و محافظ برای پارک بهکده در زمینی به مساحت حدود ۴۰ هزار هکتار که در سال ۱۳۵۲ پایه ریزی شده است که طرح آن توسط کارشناسان وقت ایرانی و فرانسوی تهیه گردید که به قطب کشاورزی و دامپروری برای رفاه جذامیان درآمد. چند روستای پراکنده و کم جمعیت نیز تخلیه و ساکنان آن در یک روستای مدرن در محدوده بهکده اسکان داده شده اند. برای تامین آب، تمام آبهای سطحی به ویژه آب چشمه سارهای منطقه شناسائی و آب آن از طریق لوله یا کانال به داخل دهکده هدایت تا علاوه بر تامین آب بهداشتی مورد نیاز ساکنین آب، مزارع، باغ ها مرکز دامپروری و کارگاهها نیز تامین شود. استفاده اصولی از مراتع با رعایت فصل مدت و ظرفیت چرائی و حفظ و حراست آن نیز به عهده این طرح بود و واحدهای بزرگ دامداری با گاوهای دورگ هولشتاین و ارقام مناسب بومی در گوشه و کنار دهکده بوجود آمد به طوری که بهکده به صورت یک مرکز مهم تولید گوشت و مواد لبنی در منطقه درآمد. اراضی کشاورزی آبی و دیم و باغهای میوه به نحو مطلوب به روشهای فنی و علمی با نظارت کارشناسان اداره می شد. این طرح اینک نیز می تواند الگوی مناسبی برای سایر مناطق کشور باشد. حذف روستاهای غیر اقتصادی و اسکان ساکنین آنها در یک روستای مدرن، جمع آوری آبهای سطحی استفاده از پانل های خورشیدی برای تامین انرژی دامداری و پرورش طیور و آبزیان و زنبور داری بصورت بسته در محدوده طرح کشاورزی و باغداری یکپارچه میتواند استاندارد زندگی روستائیان را بالا برده، خود اشتغالی و خود اتکائی در تولید محصول و کسب درآمد را ارتقا دهد. در سالهای اخیر متاسفانه باغها و اراضی کشاورزی بهکده تفکیک و اداره آن از حالت تعاونی خارج و به نام افراد در آمد به این خاطر بخشی از مراتع همجوار تصاحب و شخم زده شد و بصورت دیم زارهای کم بازده درآمد، حیات وحش منطقه به شدت توسط صیادان حرفه ای محل و شهرهای اطراف تهدید و آسیب دید و حالت حفاظتی خود را که حائل و سپر محافظ پارک ملی گلستان بود، از دست داد. امید است که مسوولان بنیاد رضوی به تلاشهای خود برای احیای مجدد بهکده ادامه داده و به موفقیت هایی در خور توجه دست یابند.
عضو باز نشسته هیات علمی دانشگاه