بیابان های گلستان راچاره کنید
تیتر اول |
علیرضا صدرایی - امروزه دیگران همگان می دانند که ابر بحران های گلستان چیست و برای درگیر نبودن با آن باید چه کرد ؟ بیابان زایی یکی از مشکلات و بحران های اصلی گلستان است به همین خاطر رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان به ایرنا گفته است:عملیات کشت پنج هزار هکتاری بوته های سازگار در گلستان تا آخر امسال به انجام می رسد. وی ادامه داده است سال پیش هزار هکتار بوته کاری شده بود، که البته به نسبت سال گذشته در صورت صحت و قطعیت این فرایند جهش داشته است اما این خبر البته در نگاه اولیه شاید برای کسانی که دستی در اطلاعات ندارند، خبری خوشایند است و نشانه مقابله با بحران اما واقعیت آن است که اگر بگوییم تولید بیابان در گلستان در حد و اندازه رودخانه ای بزرگ است و بوته کاری ما در اندازه برکه هایی کم رمق بی راه نگفته ایم و این در حالی است که آن چنان که مدیرکل پیشین منابع طبیعی گلستان در خرداد ماه درگلشن مهر نوشته بود، گلستان دارای سیصد هزار هکتار بیابان است که از این مقدار صد و سی هزار هکتار آن در وضعیت بحرانی قرار دارند. قزل سفلو نوشته بود: در گلستان حدود ۳۰۰ هزار هکتار بیابان وجود دارد که در حدود ۱۳۰ هزار هکتار آن در شرایط بحرانی قرار دارد و به دلایل۱- اثر کمربند پر فشار جنب حاره ای در تابستان و عدم نفوذ توده های باران رأی مدیترانه ای و خشکسالی و خشکی ناشی از تغییر اقلیم۲- اثر مجاورت با بیابان های قره قوم و بیابان های سواحل شرق دریا ۳- وجود اراضی شور و رسوبات ریز دانه بستر قدیمی دریای خزر۴- وجود سفرهای آب شور سطحی و فسیلی و نوسان سطح آب دریای خزر۵- تخریب سرزمین در نتیجه دخالتهای غیرعلمی و استفاده مفرط و خارج از قابلیت از منابع پایه از قبیل افت سفرهای آب زیرزمینی، فرسایش خاک و کاهش حاصلخیزی و توان تولید خاک و تخریب کمی و کیفی جنگل و مرتع، اراضی دشتی و شمالی استان در معرض بیابان زایی هستند. ابوطالب قزلسفلو ادامه داده بود: بیابان زایی یک فرایند پیچیده است که منجر به تخریب زمین و ایجاد بیابان در مناطقی که ذاتا بیابان و خشک نیستند، میشود. به عبارتی بیابانزایی آن مرحله از تخریب زمین است که در آن بیابان به خارج از حریم عادی و طبیعی خود تجاوز میکند. به این نوع از بیابانها، بیابان ثانویه یا انسانی گفته میشود. بیابانزایی ناشی از تخریب زمین یا انسانی سریعتر از بیابانزایی ناشی از تغییرات اقلیمی و آب و هوایی ظاهر شده و توسعه پیدا میکند. هم افزایی اثرات تغییر اقلیم با بیابانزایی انسانی و خشکسالی ها و کم توجه ای به مطالعات مصوب شده آمایش در سیاست گذاری ها، برنامه ریزی ها و توزیع اعتبارات در استان گلستان باعث کاهش آب شرب و زراعی، خشک شدن تالابها، روند رو به رشد گرد و غبار و آلودگی هوا...
کاهش تولید حدود پنجاه درصدی گندم به عنوان کشت غالب استان در سالجاری، کاهش حدود ۳۰ تا ۷۰ درصدی آبدهی سالانه رودخانه های مهم استان شده و تغییر برخی از رودخانه های دائمی به فصلی و مسیل شده است. استمرار بهره برداری بیش از ظرفیت و خارج از قابلیت از منابع آب و خاک و بی توجه ای به توسعه بیابانزایی در استان از طریق افزایش گرد و غبار، کمبود آب و کاهش حاصلخیزی و توان تولید اراضی، امنیت زیستی، اشتغال و تولید پایدار استان را تهدید میکند. وی در پایان پیشنهاد داده بود: لذا به منظور برخورداری از هوای پاک و عاری از گرد و غبار، آب شرب کافی، حداقل حفظ اشتغال موجود و جلوگیری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از مهاجرتهای اجباری، سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها متناسب با قابلیتها و ظرفیتها و با نگاه به آینده بگونه ای باشد تا توسعه بیابان و بیابانزایی را در استان بدنبال نداشته باشد. به نظر می آید برای مقابله با بحران های محیط زیستی گلستان نیازمند عزمی ملی هستیم و چنانپه این سالها و روزها را در غفلت و کم توجهی بگذرانیم خسارتهای ناگواری را نسل های آینده متحمل خواهند شد زیرا حتی اگر سال جاری پنج هزار هکتار هم بوته کاری شود در برابر حجم مساله به چشم نمی آید. شاید بی راه نباشد در سفر آتی رییس جمهور یکی از خواسته های استان از ایشان برنامه ای برای بوته کاری در صد هزار هکتار از بیابان های گلستان باشد تا بتوان سال آینده با عزمی ملی اقدامی شایسته گلستان را به انجام رساند و الا با این حرکت لاک پشتی بعید است بتوان در برابر گسترش بیابان مقاومت کرد.