در هفته کتاب در سراسر کشور یاد

 یار مهربان را گرامی می داریم

رجب محمد بشارتی فر

 در هفته کتاب بهتر است علاوه بر تجلیل از خادمان و فعالان عرصه نشر و برپایی نمایشگاههای کتاب تلاش کنیم در صدد احیای سنت دیرینه و زیبای «هدیه دادن» کتاب برآییم، چه هدیه ای بهتر از کتاب/ زیرا وقتی که کتاب را باز می کنیم، دو بال پرنده ای را گشوده ایم، پرنده ای که از زمین، تو را به شهرهای دور و به باغ های نور و روشنایی و تفاهم و سازگاری می برد. دیر زمانی بود که خانواده ها از هدیه کردن کتاب غافل مانده بودند، تاسیس و تشکیل کتابخانه ها در هفته کتاب می تواند این غفلت را به هوشیاری تبدیل کند. هیچ مانعی ندارد اگر هریک از ما در کنار هدایایی که به عزیزان خود می دهیم یک کتاب هم اضافه کنیم، هرچند که بدانیم طرف مقابل، اهل کتاب و کتابخوانی نیست. کتاب در خانه ها، سرانجام روزی افراد خانه را به سوی خود می کشاند و حتی ورق زدن کتاب نیز ممکن است دلبستگی به مطالعه را در وجود افراد بیدار کند. در چنین روزها و هفته هایی به دهها و صدها کتابخانه در سطح شهرها و روستاها بیندیشیم و با استفاده از سنت هدیه دادن در حد مقدور کتابهایی به کتابخانه های شهر و روستا هدیه کنیم. مدارس و مساجد نیز پایگاههایی هستند که به کتاب و کتابخانه نیاز دارند. جهت ایجاد تحول در سطح جوامع شهری و روستایی، باید مردم جامعه نیز تحول یابند و آنچه را که در جهان پیرامون آنها اتفاق می افتد درک کنند. ویژگی ها و استعدادهای نهفته در خود و اقلیم خود را دریابند. این امر شدنی نیست مگر اینکه در اطلاعات، آگاهی و شناخت افراد جامعه تغییر ایجاد شود یکی از ابزارهای مهم شناخت و آگاهی، کتاب و کتابخانه است که به عنوان منبع اطلاع رسانی نقش اساسی را ایفا می کند. بنابراین والدین، مربیان بایستی کتاب بخرند و بخوانند و فرزندان خود را به کتابخانه ببرند و ... حتی اگر عادت به مطالعه ندارند در حضور فرزندان خود تظاهر به مطالعه کتاب، روزنامه و مجله بکنند زیرا که آنها برای فرزندان خود به عنوان مدل و الگو مطرح هستند که از اعمال، رفتار و گفتار آنها تقلید می شود، بنابراین جا دارد که عادت مطالعه را در وجود کودکان و نوجوانان بصورت یک عادت نیکو و پسندیده ایجاد و تقویت کرد و مسئله کتابخوانی نیز یک امر اکتسابی است و الزاماً باید در یک نظام آموزشی و پرورشی تبدیل به یک رفتار شود. لازم به یادآوری است که کتاب ها، علی الخصوص در کتاب آسمانی قرآن نیز همه حقایق و رموز تکامل بشری و خوشبختی روشن است. کتاب بهترین دوست، بهترین هدیه و بهترین حافظه اجتماع می تواند باشد و پیشنهاد می شود که هدیه دادن کتاب در سطوح مختلف جامعه مخصوصاً در جشن ها، عروسی ها و اعیاد بصورت یک راه و رسم مطلوب رونق بخشیده شود.

چند نکته مهم برای ایجاد زمینه های کتابخانه و ترویج کتابخوانی:

- کودک و نوجوان را نباید به حال خود رها کرد باید آنها را زیر نظر داشت و با ایجاد فضای آموزشی مناسب به سوی درس و کتاب کشانید و محیط را آنگونه آماده کرد که از عوامل منحرف کننده ذهن خالی باشد، جز توجه به اعمال و رفتار پدر و مادر (که به کار خواندن و نوشتن سرگرم اند) به چیز دیگر نیندیشند.

- کودک فرزند آدم است و آدمی موجودی است«مقلّد» از حس تقلید کودک باید در جهت روی آوری او به کتاب نهایت استفاده را کرد.

- کودک در آغاز به پیروی از حس تقلید از پدر و مادر، کتاب می خواند اما رفته رفته این کار برای او عادت می شود.

- بهتر است والدین و مربیان برای روی آوری کودک و نوجوان به کتاب و مطالعه، به زور متوسل نشوند.

- به پرسش های کودکان با نهایت دقت پاسخ داده شود  تا آنها قانع شوند.

- اگر انتظار داریم که فرزندانمان انسان هایی آگاه، آزاد، توانمند و متکی به نفس بار بیایند، باید همه تلاش خود را متوجه ایجاد عاداتی در آن ها نماییم که کودکان ما را در برابر هر نوع تعصب، جمود فکری، تنگ نظری و بی تفاوتی مصون بدارد. بنابراین، با تشویق فرزندان خود به مطالعه کتاب از آنها، انسان هایی خوش فکر و آزاد اندیش بسازیم.

- تنها دوستی که عیوب ما را بدون هیچگونه سرزنش و تحقیر به ما می گوید کتاب است. بنابراین: از کتاب باید همانند آینه ای برای خود شناسی و اصلاح رفتار خویش استفاده کنیم.

- خانه ای که در آن کتاب نباشد، نه تنها دانایی در آن راه ندارد، بلکه جهل در آن جا رخنه می کند.

- جهالت در نظام هستی بی ارزش است. بنابراین: کتاب بخریم و به اهل خانه بدهیم چرا که سرچشمه دانایی ها است و بالاخره در هفته کتاب می توانید دست نوازشگر خود را بر روی کتابهای غبار گرفته و بایگانی شده در کُنج خانه، مدرسه، مساجد و نمازخانه ها بکشید و در دسترس علاقمندان به مطالعه قرار دهید.

- از طرح ها و برنامه های دیگر بالاخص نهادینه کردن کتاب های کوچک و جلد پاکتی که دو منظوره تهیه شده است در جشن ها و عروسی ها بجای کارت های دعوت گرانقیمت با اهداف ترویج کتابخوانی و آموزش خانواده تهیه و تالیف گردیده استفاده شود. و بدینوسیله کتاب وارد سبد کالای خانواده ها می شود.

- گنجاندن واحد درسی به نام کتابخوانی در سطح مدارس و دانشگاهها از دیگر راههای عملی تحقق اهداف و کتابخوانی می تواند باشد. قابل ذکر است تایید و تشویق و تکریم بجا و به موقع به مناسبت های مختلف از پدیدآورندگان کتاب و خادمان نشر ممکن است نیازهای روانی آنها را تامین نماید این امر جای سپاس و تشکر از مدیران و مسئولان را دارد و اما جا دارد که به بُعد حمایتی از فعالان و دست اندر کاران نشر، نویسندگان و هنرمندان نیز توجه شود زیرا که همه مشکلات با برخوردهای شعار گونه حل و فصل نمی شود بدین ترتیب جا دارد شعارها به عمل پیوند داده شود. امید و انتظار این است که از طرح های برگزیده و نشأت گرفته از تراوشات فکری، خلاقیت ها و ابتکارات ناشران و مولفان و رسانه ها حمایت بعمل آید.

- خلاصه کلام اینکه: مدیران محترم و رسانه ها با آن کسانی که نمی خواهند کتاب و مطبوعات به عنوان قوی ترین ابزار رسانه ای در صدر باشد و از کتاب و مطبوعات وحشت دارند، مبارزه نمایند.

ناشر و مولف در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و رفتارهای پرخطر