داستان يک نامه -کشمکش بر سرتله کابين


تیتر اول |

الهه موسوي- به دنبال بالاگرفتن اختلاف نظرها و نيز مخالفت 50 نفر از استادان دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي گرگان و 128 نفر از اعضاي هيات علمي دانشگاه هاي استان گلستان در سال 99 با مکان تله کابين يعني پارک جنگلي ناهارخوران که منجر به شکل گيري مصوبه اي در شورايعالي شهرسازي-معماري شد، تصميم نهايي را به کميته ارزيابي اثرات محيط زيستي سپرده شد. پس از آن، در چند جلسه تخصصي، استادان در کميته ارزيابي سازمان حفاظت محيط زيست هم طرح و هم مطالعات را نقد کردند و در نهايت هنوز پاسخي از سوي کميته ارزيابي داده نشده است. نشست فرمانداري روزهاي پاياني هفته گذشته نشستي به دعوت فرمانداري گرگان با حضور جمعي از استادان دانشگاه، برخي اصحاب رسانه و تعدادي از فعالان اجتماعي اين حوزه برگزار شد. در اين جلسه استادان دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي گرگان به بيان نقطه نظرات خود درباره تله کابين پرداختند و هشدارهايي درباره ايجاد آن در جنگل هاي هيرکاني ناهارخوران دادند و به صراحت گفتند که با جانمايي تله کابين در جنگل ناهارخوران مخالف هستند. اما حالا نامه اي از فرماندار گرگان خطاب به مديرکل حفاظت محيط زيست گلستان ارسال شده و در آن ادعا شده که «در جلسه مذکور هيچ مخالفتي با احداث تله کابين در پارک جنگلي النگدره ( ظاهرا اشتباه تايپي اين نامه است که به جاي ناهارخوران، النگدره آمده است) به عمل نيامد و تنها سوالاتي درباره مشخصات و نحوه اجراي اين پروژه مطرح شد.» اما استادان و اعضاي هيات علمي دانشگاه حاضر در جلسه فوق، اين ادعاي فرماندار گرگان را تکذيب کرده و تاکيد کردند که اين جانمايي داراي خطرات و آسيب هاي بسياري براي جنگل هاي هيرکاني است و بحران هاي شهر گرگان، استان گلستان و نيز بحران هاي آب، خاک، فاضلاب و تخريب جنگل را چندين برابر خواهد کرد. بارها گفته ايم که مخالفيم ! دکتر حميدرضا رضايي عضو هيات علمي گروه محيط زيست، متخصص تنوع زيستي دانشگاه علوم کشاورزي ومنابع طبيعي گرگان و معاون پژوهشي سابق اين دانشگاه نيز از مخالفان جانمايي تله کابين گرگان در ناهارخوران است که در جلسه فرمانداري شرکت داشته است. او ضمن تکذيب صريح ادعاي موافقت استادان با تله کابين در ناهارخوران در نشست فرمانداري مي گويد:« ما هيچ گونه موافقتي با جانمايي تله کابين در جاده ناهارخوران نداشته ايم و کاملا با استقرار تله کابين در اين منطقه مخالف هستيم.» دکتر رضايي افزود:« از سال 79 تا امروز در هيچ کجا نقل قول يا اظهارنظري از من نيست که با تله کابين گرگان در ناهارخوران موافقت کرده باشم... ضمن اينکه واقعا چه ضرورتي دارد که دو تله کابين به فاصله 50 کيلومتر در جنگل هاي هيرکاني احداث شود؟ من با تله کابين علي آباد کتول نيز مخالفم و اگر قرار است استان تله کابين داشته باشد تنها يکي کافي است؛ آنهم با بررسي و ارزيابي علمي و دقيق و کم ترين ميزان خسارت به جنگل و محيط زيست.» معاون پژوهشي سابق دانشگاه علوم کشاورزي ومنابع طبيعي گرگان با يادآوري اينکه من حتي پيش از جلسات شورايعالي معماري-شهرسازي مخالفت خود را با جانمايي تله کابين در ناهارخوران اعلام کرده بودم، گفت:« براي اين مخالفت، با کسي خصومتي نداريم؛ بلکه دلايل علمي داريم. برآوردهاي علمي به ما مي گويد که جانمايي تله کابين در جاده ناهارخوران، درست نيست و بايد با مطالعه و بررسي علمي، مکان مناسبي براي آن مشخص شود.» دکتر رضايي تاکيد کرد:« يک تله کابين، نه فقر را حل مي کند و نه مي تواند مشکل اشتغال را حل کند و جز بخش خصوصي کسي از آن سود نمي برد؛ پس عقلاني نيست چنين هزينه هاي بالايي براي آن پرداخت شود.» اين متخصص محيط زيست با اشاره به اينکه معاون فرماندار گفتند در پارک جنگلي النگدره فساد و تخريب ايجاد کرده ايم و .... گفت:« حالا ما چگونه مي خواهيم با استفاده از تکنولوژي جمعيت و بار اضافه اي را به ناهارخوران هم تحميل کنيم و آنجا را نيز مانند النگدره آسيب بزنيم؟ چه تضميني وجود دارد مردمي که با تله کابين به داخل جنگل در بالادست مي روند آتش روشن نکنند و درخت قطع نکنند؟!» مطالعات آمايش سرزمين دکتر رضايي تاکيد کرد:« چرا به طرح آمايش سرزمين استان که با هزينه استانداري انجام شده توجه نمي شود؟ در اين مطالعات، کجا براي ناهارخوران، تله کابين ديده شده است؟ ضمن اينکه ما زيرساخت هاي لازم و اساسي براي گردشگري را در آن مسير نداريم و بايد فضاهاي جديدي را در حاشيه شهر براي گردشگري ايجاد کنيم. ما بايد بتوانيم امکانات گردشگري را در استان ايجاد کنيم و اين امکانات، تله کابين نيست؛ بلکه ايجاد زيرساخت هاست.» عضو هيات علمي دانشگاه علوم کشاورزي ومنابع طبيعي گرگان همچنين گفت:« شهرداري نه تنها اقدامات زيربنايي در آن مسير انجام نداده بلکه همان هتل شهرداري قديمي را هم که مي توانست براي گردشگري کمک باشد تخريب کرده است. ما در آن مسير حتي سرويس بهداشتي کافي نداريم.» او گفت:« همين الان هم پساب زيارت و النگدره تصفيه نمي شود و به رودخانه زيارت مي ريزد؛ اين در حالي است که 15 درصد از آب مصرفي شهر گرگان از اين رودخانه تامين مي شود. با چه زباني بگوييم که مخالفيم! دکتر جهانگير محمدي متخصص اکولوژي جنگل و عضو هيات علمي دانشگاه علوم کشاورزي ومنابع طبيعي گرگان که يکي ديگر از شرکت کنندگان در اين نشست است در پاسخ به اين پرسش که « آيا در جلسه فرمانداري گرگان، با استقرار تله کابين در ناهارخوران موافقت کرده است؟» گفت:« به هيچ عنوان با جانمايي تله کابين در ناهارخوران و در جنگل هيرکاني موافق نيستم و کاملا مخالفم و در نشست فرمانداري نيز به صراحت، آنرا اعلام کردم.» او همچنين افزود:« ما چگونه بايد مخالفت خود را با اين جانمايي اعلام مي کرديم؟ آيا بايد توپ و تانک مي برديم؟ با دلايل علمي و انواع استدلال ها، خطرات و آسيب هاي اين جانمايي را در جلسه فرمانداري برشمرديم؛ ديگر چه بايد مي گفتيم تا مشخص شود که با اين طرح در آن مکان مخالفيم؟» اين متخصص اکولوژي جنگل تاکيد کرد:« واقعيت اين است که وضعيت جنگل هاي ما بحراني است و اگر ما با اين جانمايي نادرست پا بر روي گردن جنگل هاي مان بگذاريم، ديگر چيزي به نام جنگل باقي نخواهد ماند و نابود خواهد شد.» او افزود:« تغيير اقليم تمام دنيا را درگير کرده و ما نيز مستثني نيستيم؛ ضمن اينکه ما در استان گلستان از يکسو بيابان هاي ترکمنستان را داريم و به طور طبيعي فشار اين تغييرات بر روي جنگل هاي ما چند برابر خواهد بود.» عواقب منفي جانمايي دکتر امير سعدالدين استاد گروه آبخيزداري دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي گرگان که ديگر استاد شرکت کننده در نشست فرمانداري گرگان است درباره سخنان ارائه شده خود در اين نشست گفت:« به هيچ وجه با جانمايي تله کابين در ناهارخوران موافقت نکردم؛ بلکه ضمن برشمردن آسيب هاي تله کابين در کشورهايي که اين راه را رفته اند گفتم که اگر بخواهيم نظر تخصصي بدهيم بايد ابتدا اطلاعات تخصصي داشته باشيم و سپس آناليز کنيم.» او افزود:« در اين نشست تاکيد کردم که گزارش ارزيابي محيط زيستي را بدهيد تا ما جواب قطعي بدهيم و حتي درخواست داشتيم که قرار بازديد نيز بگذاريد. ضمن اينکه در سخنانم هشدارهاي خاک شناسي و هيدرولوزي و .... را دادم و تاکيد کردم که جانمايي تله کابين در ناهارخوران مي تواند عواقب منفي بسياري داشته باشد. حال اگر چنين سخناني بنا بر عقل سليم، به معناي موافقت بوده موضوعي ديگر است!» موافقت ما صحت ندارد! دکتر ارشک حُلي ساز عضو هيات علمي گروه آبخيزداري دانشگاه علوم کشاورزي ومنابع طبيعي گرگان نيز که يکي ديگر از شرکت کنندگان در نشست فرمانداري براي بررسي تله کابين ناهارخوران است در پاسخ به پرسش ما" گفت:« اينکه گفته شده ما با تله کابين در ناهارخوران موافقت کرده ايم صحت ندارد.» او تاکيد کرد:« هيچ گزارش رسمي از ارزيابي در دست مان نبوده که بخواهيم با اين پروژه موافقت کنيم.» سابقه مخالفت استادان دانشگاه دکتر مريم شهبازي عضو هيات علمي گروه محيط زيست دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي گرگان ديگر استاد شرکت کننده در نشست فرمانداري گرگان است. او نيز در اين باره مي گويد:« من در اين جلسه ضمن اشاره به سابقه مخالفت استادان دانشگاه به لحاظ مسائل فني و کوچک نمايي‏هاي سطح اشغال طرح، و نيز پيامدها و اثرات آن تاکيد کردم که گزارش ارزيابي طرح تله کابين ناهارخوران از فروردين ماه امسال در کميته فني ارزيابي سازمان محيط زيست در دست بررسي است و به دليل ايرادات اساسي و نيز به دليل مناسب نبودن سايت در نظر گرفته شده و جزئيات ديگر، هنوز هيچ مجوزي از سازمان محيط زيست دريافت نکرده است.» او در ادامه گفت:« اگرچه طرح هاي گردشگري همگام با حفاظت در شهر مورد تاييد همه مردم ازجمله متخصصين است؛ ولي جنگل ناهارخوران با توجه به بارگذاري هاي متعدد در آن، مکان مناسبي براي احداث تله کابين و مقصد گردشگري نيست؛ درحالي که با تامين نيازهاي اوليه تفرجي در شهر، روش هاي متعدد بسياري براي جلب گردشگر و افزايش نشاط اجتماعي و بهبود وضعيت اقتصادي شهروندان وجود دارد.» دکتر شهبازي افزود:« من و ساير همکارانم در نشست فرمانداري، خواستار شفافيت بيشتر و در اختيار قرار دادن آخرين نسخه هاي طرح و گزارش ارزيابي آن به استادان حوزه هاي تخصصي شديم و بررسي جزئيات فني طرح را منوط به تشکيل جلسات کارشناسي متعدد و نيز بازديد ميداني در بازه زماني معين ذکر کرديم.» پي نوشت : به نظر مي آيد فرمانداري گرگان لازم است صوت کامل جلسه را در اختيار رسانه ها قرار دهد تا پديدار شود هر که او غش باشد.